صبح نو/ سلمان خراساني 10سالي است که طلبه بوده و راسته کارش فعاليت با کودکان است. ميگويد برخورد خوش روحاني مسجد محلشان او را به سمت طلبهشدن سوق داده و حالا او با کارهاي جذاب و هنري بچهها را با دين آشنا ميکند. به بهانه انتشار يک کليپ از عروسکگرداني وي در فضاي مجازي با اين طلبه جوان گفتوگويي کرديم که از نظر ميگذرد.
شما طلبه هستيد و اولين سوال اين است که چرا با وجود طلبگي سراغ کار هنري رفتيد؟
براي اينکه از کار هنري بهعنوان يک ابزار براي تبليغ استفاده کنيم به سمت اين کار رفتيم. کار اصلي طلبگي مبلغ دين بودن و شرح مسائل و مفاهيم به مخاطبان است. سخنراني و صحبت کردن و منبر رفتن براي مخاطب عام و مخاطبي که سن و سالي دارد و فرد کاملي است مختصات ثابتي دارد و کفايت ميکند اما وقتي مخاطب شما در سنين پايينتر است بايد قالبهاي ارائه مفاهيم را تغيير داد، مثلاً وقتي با بچه کوچک 7 تا 10سال صحبت ميکنيد، از شما توقع منبر رفتن ندارد به شکلي که شما فقط صحبت کنيد و او فقط شنونده باشد؛ لذا لازم است مهارتهايي کسب کنيد براي اينکه مفاهيم ديني، حتي ابتداييترين را که يک کودک نياز دارد، انتقال دهيد. لازم است هنرهايي داشته باشيد که از آنها براي انتقال مفاهيم استفاده کنيد. به همين دليل به دنبال بعضي از هنرها رفتيم که در عرصه کودک بتوانيم راحتتر مفاهيم ديني را انتقال دهيم.
شما قبل از طلبه شدن دنبال يادگيري اين مفاهيم هنري رفتيد يا بعد از آن؟
من طلبه شدم و بعد به سراغ اين کارهاي هنري رفتم.
جرقه انجام اين کار و تبليغ براي کودکان با شيوههاي هنري از کجا شکل گرفت؟
من اردوهاي جهادي زيادي ميرفتم و تقريباً اکثر مناطق محروم کشور را سر زدم و از نزديک فضا را ديدم؛ البته از ابتدا به نيت خدمت بود، نه جستوجوي ميداني. در اين مناطق متوجه مشکلات جوانان شدم که بهعنوان يک امين به سراغ من بهعنوان روحاني براي درد دل کردن ميآيند. اين جوانان مشکلاتي دارند که ريشه آن به دوران کودکيشان برميگردد. سؤالهايي از مسائل ديني و اعتقادي ميپرسند که شفافکردن جواب آنها توسط پدر و مادر بايد انجام شود ولي به دلايل مختلف انجام نشده و شايد زندگي خيلي از افراد به تباهي رفته است. در مدارس هم خيلي به درستي به اين مسأله پرداخته نشده است. ديديم که ديگر از اين عده گذشته است و ما بايد روي پايه کار کنيم و نگذاريم کودکان آينده به اين مشکلات دچار شوند. به همين منظور سعي ما بر تبليغ براي بچههايي است که تازه پا به عرصه فکر ميگذارند؛ چه نميخواهيم دوباره دچار همين مشکلات شوند، لذا لازم است که براي کودک بيشتر وقت گذاشت و با او ارتباط گرفت. اگر ميخواهيم مفاهيم ديني و اعتقاد اسلامي منتقل شود که تمام بحث انقلاب، انتقال مفاهيم ديني به کل کشور و دنياست، نبايد نسل جديد را رها کرد تا با يک فکر متمرکز و عقايدي که اصولي به ذهنشان نشسته است، رشد کنند.
گفتيد بعد از اينکه طلبه شديد به سراغ هنر رفتيد. حالا چرا به سراغ عروسک رفتيد؟ چون مقداري تناقض و تضاد پيش خواهد آمد.
البته تنها مهارت من کار با عروسک نيست و اين بخش توسط دوستان بيشتر گفته شده است. کار ما با کاغذ و قيچي، قصهگويي، روانشناسي کودک و آموزش قرآن بوده است. حتي من در بحث چرتکه و محاسبات ذهني و رباتيک هم فعال هستم. اينها براي کودکان جذاب است. ما در حين آموزش رباتيک ميتوانيم خوراک فکري مناسب هم ارائه کنيم.
شما خودتان آموزش رباتيک را ديدهايد و امکانات شما در چه سطحي است؟
بله، خودم آموزش ديدهام و ميتوانيم کلاسها را برگزار کنيم و بهعنوان مربي فعاليت کنيم. من موسسهاي ندارم و از طريق حوزه علميه فعاليتهاي خود را جلو ميبريم.
اين مدل فعاليت شما ممکن است مشوقان و منتقداني داشته باشد. منتقدان ممکن است بگويند شأن روحاني اين نيست که عروسک دست بگيرد؟
صددرصد هر کاري منتقدان و مدافعاني نيز دارد. حاميان فعاليت من بيشتر از منتقدان است. البته نگاهها فرق ميکنند. يک وقتي من از عروسکگردان استفاده ميکنم براي اينکه خودم را به چشم بقيه برسانم و نمايان کنم و يک زمان هست از عروسک بهعنوان يک ابزار استفاده ميکنم. اگر شما سري به صفحه اينستاگرام من بزنيد ميبينيد از جشنها و کارهايي که انجام دادهام بازنشر نداشتهام چرا که هدف من از انجام اين کار اين نبوده که خودم را نشان بدهم بلکه بيشتر هدف استفاده ابزاري از اين کار بوده است.
بحث عروسک هم به همين موضوع اشاره ميکند و فايدهاش اين است که يک روحاني با استفاده از آن کار ديني ميکند. دربرنامههاي صداوسيما هم مشاهده ميکنيد که از عروسک استفاده ميکنند. براي اجراي نمايش يک نفر صداپيشه و يک نفر عروسکگردان وجود دارد چون بچهها از آن حرفشنوي دارند؛ وقتي نصيحت کند حرفش را گوش ميکنند. من هم از اين ترفند براي انتقال مفاهيم استفاده ميکنم. وقتي يک عروسک باحجاب در مورد حجاب و نماز صحبت ميکند، تأثير دارد چون من روحاني اين حرف را نميگويم بلکه آن عروسک ميگويد. همينطور در موارد مختلف تأثير اين موارد بيشتر است و براي بچهها و سنين مختلف حتي افراد با سن بالاتر تصوير، تأثير بيشتري بر ذهن افراد دارد.
الان چند نفر شما را همراهي ميکنند؟
در اين دورهها طلبههايي که با ما فعاليت ميکنند، طلبههايي هستند که زير مجموعه خودماناند؛ البته اين کار بستگي به ذوق افراد دارد ولي تعداد زيادي هستند که با ما همکاري ميکنند.
دامنه فعاليت شما فقط شهر مهولات است يا در کل کشور فعال هستيد؟
من در مناطق مختلف کشور هستم و هرجايي که دوستان من را ميشناسند يا معرفي ميکنند مشغول هستم. اين کار را قبلاً در مشهد هم انجام ميداديم. خيلي از افراد روحاني به اين مدل فعاليت تبليغ با هنر مشغول هستند و بهعنوان عمو روحاني کار ميکنند. بچه زماني که مطالب را در قالب يک شيريني ميگيرد به دلش مينشيند و تأثيرگذاري دارد. تأثيرگذاري اين کار قابل قياس با چيز ديگري نيست. وقتي يک برنامه اجرا ميکنيم 1000نفر براي بازديد ميآيند و به تعداد هر کودک يک پدر و مادر هم اضافه کنيد و اين تعداد چند برابر ميشود.
قصد گسترش فعاليت خود را در ساير رشتههاي هنري نداريد؟
رشتهاي که ارزش وقت گذاشتن دارد و به درد من ميخورد حتماً انتخاب ميکنم و به سراغ آن ميروم. الان بچهها در بحث فضاي مجازي خيلي درگير هستند و به نظرم کار ساخت کليپ و کار رسانهاي هم در حال حاضر جواب ميدهد.
بازار