اقیانوس‌‌های جهان کجا به هم می‌رسند؟

کجارو/ ساوت ايست کيپ، جنوبي‌ترين نقطه در جزيره‌ي تاسماني، دورترين مکان استراليا است که مي‌توان با ماشين به آنجا رفت. اما اين دماغه، منطقه‌اي مهم است؛ آنجا نقطه‌اي است که دو اقيانوس هند و آرام به هم مي‌رسند. پنج اقيانوس روي کره‌ي زمين وجود دارد و همه‌ي آن‌ها به‌نحوي به هم پيوند خورده‌اند تا حجمي بزرگ و يکپارچه را از آب تشکيل بدهند. از نظر تاريخي، تنها چهار اقيانوس به نام‌هاي اطلس، آرام، هند و منجمد شمالي يا شمالگان وجود داشت. سال ۲۰۰۰، سازمان بين‌المللي هيدروگرافي تصميم گرفت اقيانوس جديدي در اطراف کم‌جمعيت‌ترين قاره‌ي جهان که در پايين‌ترين نقطه‌ي اين کره‌ي خاکي قرار گرفته است، يعني قطب جنوب، معرفي کند. اين کار بر اساس شواهدي انجام شد که نشان مي‌دادند آب‌هاي آن منطقه از اکوسيستم متمايز و تاثير منحصربه‌فردي بر اقليم جهاني برخوردار هستند. بدين‌ترتيب، اقيانوس منجمد جنوبي، که به نام اقيانوس جنوبگان نيز معروف است، به پنجمين اقيانوس روي زمين تبديل شد و اکنون، از نظر وسعت چهارمين اقيانوس جهان به‌شمار مي‌آيد؛ يک پله بالاتر از اقيانوس منجمد شمالي. سازمان بين‌المللي هيدروگرافيک مرزهاي هر اقيانوس را، مانند مرزهاي ملي کشورها، با دقت تعيين کرده است. اما اين مرزها مورد توافق همه‌ي جوامع و سازمان‌ها، ازجمله CIA World Factbook، نيست. اقيانوس آرام، پهناورترين اقيانوس جهان، پهنه‌اي از اقيانوس منجمد جنوبي تا اقيانوس شمال را در بر مي‌گيرد. اين اقيانوس از سمت شرق به سواحل آمريکاي شمالي و جنوبي مي‌رسد و در نهايت، در کيپ هورن در امتداد خطي مستقيم که از Tierra del Fuego تا اقيانوس منجمد جنوبي امتداد يافته است، با اقيانوس اطلس برخورد مي‌کند. مرزهاي غربي آن نيز عبارت هستند از مجمع‌الجزاير هند شرقي، درياي فيليپين، درياي ژاپن و درياي اوخوتسک در نيم‌کره‌ي شمالي و ساحل استراليا در نيم‌کره‌ي جنوبي. اقيانوس آرام نيز در ساوت ايست کيپ که جنوبي‌ترين نقطه‌ي تاسمانيا است، با اقيانوس هند برخورد مي‌کند و در پايين نصف‌النهار تا اقيانوس منجمد جنوبي ادامه مي‌يابد. اقيانوس اطلس، دومين اقيانوس پهناور جهان، از اقيانوس منجمد جنوبي آغاز مي‌شود و پس از گذر از ميان قاره‌هاي آمريکا، آفريقا و اروپا، به اقيانوس شمالي مي‌رسد. اين اقيانوس، در کيپ هورن به اقيانوس آرام و در کيپ آگولهاس در جنوب آفريقا به اقيانوس هند برخورد مي‌کند. اقيانوس هند، سومين اقيانوس بزرگ جهان، از اقيانوس منجمد جنوبي به سمت شمال تا هند، شبه‌جزيره‌ي عربستان و آسياي جنوب شرقي امتداد يافته است. اين اقيانوس پهناور از سمت غرب، در امتداد سواحل آفريقا ادامه مي‌يابد تا در کيپ آگولهاس به اقيانوس اطلس مي‌رسد. از شرق نيز، در کنار تاسمانيا با اقيانوس آرام برخورد مي‌کند. مرزهاي اقيانوس قطب شمال از پيچيدگي‌هاي بيشتري درمقايسه‌با سايرين برخوردار است. چرا که اين منطقه که بخش وسيعي از کره‌ي زمين را به خود اختصاص داده است، سرزميني تکه‌تکه و پراکنده است. به‌طورکلي، اقيانوس منجمد شمالي، کل پهنه‌ي قطب شمال را فرا گرفته است و گستره‌ي آن از آمريکاي شمالي در نيمکره‌ي غربي تا اسکانديناوي و سيبري در نيمکره‌ي شرقي ادامه دارد. اين اقيانوس در نزديکي گرينلند و ايسلند به اقيانوس اطلس و در تنگه‌ي برينگ به اقيانوس آرام مي‌پيوندد. اقيانوس منجمد جنوبي از واضح‌ترين مرزها در مقايسه با اقيانوس‌هاي ديگر برخوردار است. دايره‌اي کاملا موازي با مدار ۶۰ درجه‌ي جنوبي دور تا دور جنوبگان را فرا گرفته است. بااين‌حال، همه‌ي کشورها در مورد مرزهاي پيشنهادي با هم اتفاق نظر ندارند؛ بنابراين، اين موضوع هنوز به تصوير اعضاي IHO نرسيده است. اقيانوس‌هاي اطلس و آرام کجا به هم مي‌رسند؟ بهترين محل براي تماشاي به هم رسيدن آب‌هاي دو اقيانوس به هم، مرزهاي آن‌ها است. براي ديدن محل تلاقي اقيانوس اطلس و اقيانوس آرام در کيپ هورن (Cape Horn) در جنوب شيلي، بايد سوار بر يک کشتي کروز، سفري دريايي را از اوشوائيا در آرژانتين آغاز و به سمت پونتا آرناس در شيلي برويد. کشتي کيپ هورن را دور مي‌زند و اگر شرايط آب و هوايي مساعد باشد، مسافران را روي دماغه پياده خواهد کرد. به‌خاطر جريان‌هاي آبي شديد، بادهاي سهمگين و آب و هواي پيش‌بيني‌ناپذير در اين منطقه، پيمودن آب‌هايي که دور تا دور اين دماغه‌ي ناهموار را فرا گرفته‌اند، کار دشواري است. بنابراين، سفر به کيپ هورن هميشه هم به پياده ‌شدن و پياده‌روي در ساحل ختم نمي‌شود. اگر کمي خوش‌شانس باشيد، مي‌توانيد از فانوس دريايي دورترين نقطه‌ي جهان بازديد کنيد. علاوه بر آن، بناي يادبودي نيز به ياد همه‌ي دريانورداني که در کشتي‌شکسته‌هاي اطراف اين دماغه‌ي افسانه‌ي جان خود را از دست داده‌اند، در کيپ هورن بنا شده است. روش ديگر براي تماشاي چنين منظره‌اي آن است که از يک کوه آتشفشان بالا برويد. آتشفشان Volcán Barú در پاناما قرار دارد و با ارتفاع بيش از ۳،۳۵۳ متر، بلندترين کوه اين کشور است. Volcán Barú در نقطه‌اي واقع شده است که عرض تنگه‌ي پاناما فقط در حدود ۱۲۰ کيلومتر است. يک طرف تنگه، اقيانوس اطلس است و طرف ديگر آن، اقيانوس آرام خفته است. اگر آسمان صاف باشد، مي‌توان هر دو اقيانوس را از روي قله‌ي کوه تماشا کرد. اقيانوس اطلس و اقيانوس هند کجا به هم مي‌رسند؟ دو اقيانوس هند و اطلس در کيپ آگولهاس (Cape Agulhas)، جنوبي‌ترين نقطه در قاره‌ي آفريقا، به هم مي‌رسند. برخلاف کيپ هورن، به‌راحتي مي‌توان با استفاده از تورهاي منظمي که آژانس‌هاي مسافرتي به مقصد کيپ تاون و ساير مقصدها برگزار مي‌کنند، به کيپ آگولهاس رسيد. متاسفانه، گردشگران اطلاعات درستي درباره‌ي محل واقعي برخورد دو اقيانوس با هم ندارند و افراد محلي با سوءاستفاده از اين واقعيت، آن‌ها را به دماغه‌ي کيپ آو گود هوپ (Cape of Good Hope) يا کيپ پوينت (Cape Point) هدايت مي‌کنند و به آن‌ها سوغاتي مي‌فروشند. اقيانوس هند و اقيانوس آرام کجا به هم مي‌رسند؟ اقيانوس هند و اقيانوس آرام در ساوت ايست کيپ (South East Cape) به هم مي‌رسند؛ يعني، درست در جنوبي‌ترين نقطه از جزيره‌ي تاسماني در استراليا. ساوت ايست کيپ در محلي دور از دسترس قرار گرفته است. براي رفتن به آنجا بايد با ماشين دو ساعت از هابورت به سمت يک شهرک کوچک به نام Cockle Creek راه پيمود. اين شهرک، دورترين نقطه در جنوب استراليا است که مي‌توان با ماشين تا آنجا رانندگي کرد. از اين نقطه تا ساوت ايست کيپ، بايد دو الي سه ساعت پياده‌روي کرد. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد