خراسان/ بناهاي صاف و سالم هم بعد از مدتي، خراب ميشوند و فرو ميريزند، پيزا چطور 600سال دوام آورده و نيفتادهاست؟ اصلا نکند عمدا آن را کج ساختهاند تا جلب توجه کنند؟ خب، نه! عمدي در کار نبودهاست. سازندههاي برج، حواسشان به نامناسب بودن پِي و نرمي زمين نبوده و برج نتوانسته وزن خودش را تحمل کند و بهمرور کج شدهاست. قبول! ولي چرا سقوط نميکند و چطور از زلزلههاي مهيب ايتاليا در سالهاي گذشته جان سالم بهدر بردهاست؟ زمينشناسان ميگويند، دليل اصلي پابرجا ماندن برج پيزا، همان کج بودنش است! ادعاي عجيبي است ولي زمينشناسان دلايل خودشان را دارند. آنها ميگويند وقتي موج لرزهاي ساختمان بلندي را هدف قرار ميدهد، ابتدا با فرکانسي مشخص شروع به نوسان همراستا با محور عمودي ميکند. همزمان با حرکت نوساني طبقات بالايي به سمت جلو و عقب، ستونها و بتن و تيرکهاي موجود در طبقات پاييني به دليل نيرويي که بر آنها وارد ميشود، تضعيف ميشوند و درنهايت بنا بهخاطر وزن خودش فرو ميريزد،اما در برج پيزا وقتي لرزشي رخ ميدهد، بنا مثل ساختمانهاي کاملا صاف حول يک محور عمودي نوسان نميکند بلکه حول محور مرکزي اندک مايل خود شروع به نوسان ميکند. اين حرکت بخش زيادي از انرژي واردشده را که ميتواند باعث تخريب شود، مهار ميکند. از طرف ديگر، عدهاي از دانشمندان معتقدند ارتفاع برج و جنس مصالحي که در آن بهکار رفته، باعث خاصيت ضدزلزلهاي شدهاست؛ براي همين گرچه کج شده ولي مرتعش نميشود. البته تلاشها براي حفظ برج پيزا هم در سرپا ماندنش بيتأثير نبودهاست؛ مثلا سالها پيش مهندسي ترکيب خاصي از نقره را در سمت شمالي برج يعني جهت مقابل زاويه خميدگي جاسازي کرد. بهاين ترتيب باعث شد جاذبه در سمت مقابلِ خميدگي، کار خودش را بکند و از خم شدن بيشتر برج و سقوطش جلوگيري کند.
بازار