کشف بطری‌های شیر بچه از دوران پیشاتاریخی!

کجارو/ کشف بطري‌هاي شير بچه از دوران پيشاتاريخي نشان مي‌دهد که پدر و مادرها در ۵۰۰۰ سال پيش، از اين بطري‌ها براي تغذيه‌ي کودکان خود با شير حيوانات استفاده مي‌کردند. در عصر سنگ، مردم چطور از کودکان خود نگهداري مي‌کردند؟ به نظر مي‌رسد که والدين پيشاتاريخي احتمالاً تفاوت چنداني با پدر و مادرهاي امروزي نداشتند. تعدادي ظروف گِلي در آلمان کشف شده که گفته مي‌شود شايد از آن‌ها براي تغذيه‌ي نوزاد با مکمل شير مادر و از شيرگرفتن کودکان در بيش از ۵۰۰۰ سال قبل استفاده مي‌شده است. اين موضوع در عصر برنز و آهن در اروپا رواج بيشتري مي‌گيرد و تصور مي‌شود که برخي از نمونه‌هاي اوليه بطري شير بچه باشند. با کجارو همراه باشيد تا اطلاعات بيشتري در اختيارتان قرار دهيم. تجزيه‌وتحليل اسکلت‌هاي کودک اين دوره نشان مي‌دهد که غذاهاي تکميلي از حدود ۶ ماهگي به نوزادان داده مي‌شد و تا سن دو تا سه سالگي آن‌ها را به‌طور‌ کامل از شير مي‌گرفتند. اين بطري‌ها اغلب در حفاري‌ سکونتگاه‌هاي باستاني يافت شده‌ و در اشکال مختلفي ساخته شده‌اند، هرچند که همگي بسيار کوچک هستند و لوله‌اي براي خروج يا مکيدن شير دارند. برخي از اين ظروف به شکل حيوانات اسطوره‌اي بسيار بامزه با دست و پا هستند که شايد والدين براي سرگرم‌کردن فرزندان‌شان ساخته بودند. باستان‌شناسان گفته‌اند که از ظروف کشف‌شده براي تغذيه‌ي نوزادان استفاده مي‌شده، اما احتمال دارد که اين ظروف براي غذا دادن به افراد بيمار يا سالخورده نيز کارايي داشته است. تاکنون هيچ‌کس از کاربرد اصلي اين ظروف يا اينکه حاوي چه نوع ماده‌ي غذايي بوده‌اند، اطلاعي نداشت. باستان‌شناسان در پژوهش خود تصميم به بررسي اين اشياء با استفاده از تکنيک موسوم به «تحليل پسماندهاي ارگانيک» گرفتند. آن‌ها سه ظرف را از قبرهاي کودکان اروپايي پيدا کردند که دو مورد از آن‌ها سالم بود. در حالت عادي، آن‌ها ظروف گِلي شکسته را پودر مي‌کنند، اما نمي‌توانستند همين کار را براي اين ظروف ارزشمند و بسيار کوچک انجام دهند. در عوض، تعدادي سوراخ بسيار ظريف در اين اشياء ايجاد کردند تا از اين طريق پودر سراميک کافي در اختيار داشته باشند؛ در ادامه از تکنيکي شيميايي استفاده کردند تا مولکول‌هاي موسوم به ليپيد را از آن استخراج کنند. ليپيدها در چربي‌ها، روغن‌ها و موم‌هاي موجود در دنياي طبيعي وجود دارند و به‌طور معمول هنگام پخت‌وپز يا مثل مورد اين پژوهش موقع گرم‌کردن شير، جذب مواد ظروف پيشاتاريخي شده‌اند. خوشبختانه اين ليپيدها اغلب براي هزاران سال باقي مي‌مانند. دانشمندان اغلب از اين روش براي تعيين نوع غذايي که مردم در ظروف باستاني خود مي‌پختند، استفاده مي‌کنند. به نظر مي‌رسد که مردم آن دوران بسياري از مواد غذايي‌اي را که امروز ما مصرف مي‌کنيم، مي‌خوردند از جمله انواع مختلف گوشت، محصولات لبني، ماهي، سبزيجات و عسل. نتايج پژوهش دانشمندان نشان داد که اين سه ظرف کشف‌شده شامل بقاياي شير حيوانات است که مي‌تواند براي گاو، گوسفند يا بز باشد. وجود اين ظروف در قبر کودکان حاکي از آن است که والدين هنگام از شيرگرفتن کودکان، از شير حيوانات به‌عنوان مکمل غذايي استفاده مي‌کردند. اين موضوع از آن جهت جالب است که شير حيوانات زماني مورد استفاده‌ي انسان‌ها قرار گرفت که آن‌ها سبک زندگي خود را تغيير دادند و زندگي در جوامع کشاورزي را انتخاب کردند. درست در همان زمان بود که مردم براي اولين بار به اهلي‌کردن گاو، گوسفند، بز و خوک پرداختند. اين موضوع در نهايت منجر به گذار جمعيتي عصر نوسنگي شد، زماني که استفاده‌ي گسترده از شير حيوانات در برخي از نقاط جهان به‌منظور تغذيه‌ي نوزادان يا به‌عنوان يک ماده غذايي مکمل موقع از شيرگرفتن آن‌ها، منجر به بهبود تغذيه و افزايش نرخ زادوولد شد. به اين ترتيب، نه‌تنها جمعيت بشر به ميزان قابل‌توجهي رشد کرد، بلکه ابعاد مناطق مسکوني نيز بزرگ شد و سرانجام به شهرها و شهرستان‌هايي که امروزه مي‌شناسيم، تبديل شدند. با در اختيارداشتن اين بطري‌هاي باستاني، ما به اولين نسل از کودکاني وصل مي‌شويم که در گذار جمعيتي از گروه‌هاي شکارچي به جوامع کشاورزي، بزرگ شده‌اند. نتايج پژوهش دانشمندان، درک بيشتري از زندگي مادران و نوزادان در گذشته و نحوه‌ي برخورد خانواده‌هاي ماقبل تاريخ در رابطه با شيردهي و تغذيه‌ي نوزادان ارائه مي‌کند، آن هم در دوراني که مي‌توانست براي زندگي نوزادان بسيار خطرناک باشد. در آن روزگار، مرگ‌ومير کودکان بسيار بالا بود، هيچ آنتي‌بيوتيکي هم وجود نداشت و تغذيه‌ي کودکان با شير حيوانات با خطرات خاص خود همراه بود. با اينکه شير حيوانات مي‌توانست منبع غذايي ارزشمندي براي آن‌ها باشد، اما امروزه مي‌دانيم که شير غيرپاستوريزه حاوي خطر آلودگي باکتريايي است و مي‌تواند بيماري حيوانات را به انسان منتقل کند. هم يوناني‌هاي باستان و هم رومي‌ها از ظروف بسيار مشابهي استفاده مي‌کردند و تعداد معدودي نيز در يک مکان ماقبل تاريخ در سودان پيدا شده است. اطلاع از اينکه چطور اين نسل از کودکان در ساير نقاط جهان، تغذيه و بزرگ شده‌اند، در نوع خود جالب به نظر مي‌رسد و شايد مايه‌ي آرامش خاطر باشد وقتي بفهميم که با وجود فاصله‌ي زماني بسيار زياد مردم آن روزگار، آن‌ها نيز مشابه والدين امروزي، فرزندان خود را دوست داشته و مواظب‌شان بوده‌اند. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد