۴۲ دانستنی جالب و خواندنی درباره عنکبوت‌ها

باشگاه خبرنگاران/ عنکبوت‌ها از رده عنکبوتيان هستند. عنکبوتيان گروه بسيار وسيعي هستند که علاوه بر عنکبوت‌ها گروه‌هاي ديگري را نيز شامل مي‌شود. تا به حال بيش از ۴۰۰۰۰ گونه عنکبوت کشف و نامگذاري شده است. احتمالاً موارد ديگري وجود دارد که هنوز پيدا نشده اند. عنکبوت‌ها تقريبا براي زندگي در هر نوع زيستگاهي سازگار شده اند. آن‌ها در زيستگاه‌هاي مختلف زندگي مي‌کنند و در سراسر جهان به جز قطب جنوب يافت مي‌شوند. گرچه ويژگي‌هاي اصلي آن‌ها يکسان است، اما گونه‌هاي مختلف داراي ويژگي‌هاي منحصر به فرد و جالب هستند. بيشتر عنکبوت‌ها براي انسان بي ضرر هستند، اما برخي از گونه‌هاي عنکبوتي مانند بيوه سياه مي‌توانند انسان را نيش بزنند و زهر را تزريق کنند. براي کسب اطلاعات بيشتر درباره عنکبوت‌ها پيشنهاد مي‌کنيم اين مطلب را تا پايان مطالعه فرماييد. ۱. اين جانوران بر کنترل جمعيت حشرات بسيار تاثير گذارند. آن‌ها نقش مهمي در تمام اکوسيستم‌ها دارند. عنکبوت‌ها براي يک اکوسيستم سالم حياتي هستند. آن‌ها حشرات مضر را مي‌خورند به گرده افشاني گياهان کمک مي‌کنند. ۲. همه عنکبوت‌ها به غير از يکي از اين گونه‌ها گوشتخوار هستند اين بدان معني است که آن‌ها براي زنده ماندن، حشرات زنده و حيوانات ديگر مي‌خورند. ۳. نخستين عنکبوت اوليه شناخته شده به دوره دونين يعني تقريبا ۴۱۰-۳۶۰ ميليون سال قبل تعلق دارد و بيشتر راسته‌هاي امروزي نيز تا دوره کربونيفر يعني تقريبا ۳۴۵ – ۲۸۰ ميليون سال قبل بوجود آمده اند. ۴. عنکبوت‌ها تقريباً براي زندگي در هر نوع زيستگاهي سازگار شده اند، و آن‌ها يکي از ۱۰ جمعيت متنوع روي کره زمين هستند. ۵. عنکبوتيان مثل همه بندپايان، داراي نوعي پوشش سخت به نام اسکلت خارجي هستند. پوشاندن قسمت بيروني بدن جانور، تشکيل تاندون، غشاي مفصل‌ها، مو‌هاي حسي و قسمت‌هايي از دستگاه تنفسي و همچنين تناسلي برخي از نقش‌هاي اسکلت خارجي است. ۶. اسکلت خارجي عنکبوت‌ها را در مقابل عوامل محيطي محافظت مي‌کند. پيشگيري از دفع زياد آب از طريق کوتيکول يکي ديگر از مزاياي آن براي عنکبوتيان است. اما اين نوع اسکلت محدوديت‌هايي دارد که عدم قابليت رشد از با اهميت‌ترين آن است؛ بنابراين اين بند پايان در زمان‌هاي مشخصي از زندگي خود از پوسته قديمي خود خارج مي‌شوند که به آن جلد اندازي مي‌گويند. ۷. ساخت يک تار عنکبوت حدود يک ساعت طول مي‌کشد و آن‌ها معمولاً هر روز يک مورد جديد را مي‌سازند. توانايي تنيدن تار در آن‌ها به شکل ارثي از نسلي به نسل ديگر انتقال مي‌يابد. ۸. عنکبوت‌ها در رده arachnid قرار دارند، اما همه آراکنيد‌ها عنکبوت نيستند. ۹. تمام عنکبوت‌ها ۸ پادارند. اين جانوران فاقد بال و آنتن هستند. ۱۰. بعضي از عنکبوت‌هاي خانگي محيط‌هاي مرطوب و برخي ديگر محيط‌هاي خشک را مي‌پسندد ۱۱. وزن هزاران متر تار عنکبوت بيشتر از يک گرم نمي‌شود. ۱۲. روش توليد تار توسط عنکبوت‌ها بسيار پيچيده است. گونه‌هاي مختلف عنکبوت Spider انواع منفاوتي از تار را توليد مي‌کنند. عنکبوت براي اينکه بتواند طعمه خود را در تاري که تنيده به دام بيندازد، بخشي از لانه را با تار‌هاي چسبنده مي‌سازد، اما براي انجام فعاليت‌هاي خود يک نوع تار خشک هم مي‌تند. ۱۳. عنکبوتيان، به غير از عقرب‌ها و بعضي از کنه‌ها که زنده‌زا هستند، همگي تخم‌گذار مي‌باشند. ۱۴. اکثر عنکبوت‌ها به تنهايي زندگي مي‌کنند، و فقط براي جفت گيري ساير عنکبوت‌ها را ملاقات مي‌کنند. چند گونه عنکبوت اجتماعي هستند و به صورت گروهي زندگي مي‌کنند. ۱۵. غدد توليد ابريشم در عنکبوت‌ها در شکم قرار گرفته‌اند و به‌وسيله‌ي تارريس‌ها با محيط بيرون در ارتباط هستند. ۱۶. عنکبوت‌ها حشرات بيشتري نسبت به پرندگان و خفاش‌ها مي‌خورند. ۱۷. تمامي عنکبوتيان از تخم‌هاي خود به شکل مستقيم حفاظت نمي‌کنند، اما بيشتر آن‌ها تلاش مي‌کنند که حداقل با قرار دادن تخم‌ها در مکاني مناسب و استتار آن‌ها، احتمال از بين رفتن آن‌ها را کاهش دهند. ۱۸. در قسمت انتهايي شکم عنکبوت‌ها تارريس‌ها هستند. تارريس‌ها که حاوي مجاري منتقل کننده ابريشم هستند از يک طرف به غده‌هاي توليد ابريشم و از طرف ديگر به منفذ‌هاي کوچک و ريز نوک تارريس‌ها منتهي مي‌شوند. ابريشم به شکل مايع و با فشار از اندام ريسنده به بيرون مي‌جهد، اما با قرار گيري در معرض هوا فورا به شکل جامد و سفت در مي‌آيد. ۱۹. بعضي از عنکبوت‌ها داراي هفت نوع غدد ابريشمي هستند که هر کدام نوع متفاوتي از ابريشم ايجاد مي‌کنند – مانند صاف، چسبنده، خشک يا کشيده. به گفته پروفسور فرانک کو يک عنکبوت قدرت فوق‌العاده‌اي در تغيير ويژگي‌هاي تارش براي کار‌هاي گوناگون دارد. ۲۰. ابريشم عنکبوت بسيار الاستيک است و پنج برابر قويتر از سيم فولادي با قطر يکسان است. ۲۱. چشم‌هاي عنکبوت‌ها از نوع ساده است. تعداد چشم در عنکبوتيان حداکثر ۱۲ عدد مي‌باشد، اما بيشتر عنکبوت‌ها ۸ عدد چشم دارند. البته عنکبوت با تعداد چشم کمتر هم مشاهده شده حتي بعضي از عنکبوت‌هاي غار زي فاقد چشم مي‌باشند. اکثر آن‌ها فقط مي‌توانند بين نور و تاريکي تشخيص دهند و فقط تعداد کمي از آن‌ها بينايي خوبي دارند. ۲۲. بزرگترين عنکبوت از گونه تارانتولا است. نام آن عنکبوت غول پيکر پرنده خوار مي‌باشد که تقريبا به طول ۳۰ سانتي‌متر و به وزن ۱۷۰ گرم مي‌باشد. اين عنکبوت از سوسک‌ها، قورباغه‌ها، موش‌هاي کوچک، مار‌ها، مارمولک‌هاي کوچک، خفاش‌ها و پرنده‌ها تغذيه مي‌کند. محل زندگي اين عنکبوت بزرگ جنگل‌هاي باراني آمريکاي شمالي است. ۲۳. سمي‌ترين عنکبوت جهان، عنکبوت سرگردان برزيل از جنس Phoneutria مي‌باشد. اين عنکبوت تهاجمي در جنگل‌هاي آمريکاي مرکزي و جنوبي زندگي کرده و به دنبال غذا است. اين عنکبوت به نام عنکبوت موز هم معروف است، چون در گياه موز هم پنهان مي‌شود. فقط مقدار کمي از سم اين عنکبوت براي کشتن انسان کافي است. ۲۴. تنها گونه عنکبوت گياهخوار در جهان kiplingi Bagheera است که در آمريکاي مرکزي از جمله مکزيک، کاستاريکا و گواتمالا يافت مي‌شود. ۲۵. عنکبوت آبي Argyroneta aquatica تنها عنکبوتي است که کل زندگي خود را در آب مي‌گذراند. اين نوع عنکبوت حداکثر ۱۸ ميلي متر است و از جانوران آبزي کوچک تغذيه مي‌کند. جنس نر از ماده بزرگتر است که اين مورد در ميان عنکبوت‌ها شايع نيست. اين نوع عنکبوت بومي زيستگاه‌هاي آب شيرين در اروپا و آسيا است. ۲۶. زهر عنکبوتيان را به طور کلي مي‌توان به دو گروه عصب گرا و سلول گرا دسته بندي کرد. زهر‌هاي عصب‌گرا Neurotoxic با يه وجود آوردن اختلال در سيستم عصبي جانور (فرد) گزيده شده اثر خود را مي‌گذارند. زهر بيشتر عنکبوت‌ها از نوع عصب گرا ست. عنکبوت‌هاي بيوه جنس Latrodectus يکي از انواع عنکبوت‌هايي است که نوع مخربي از اين نوع زهر را براي انسان دارند. تا به حال ۵ گونه از اين عنکبوت از ايران گزارش شده است. با اينکه زهر اين نوع عنکبوت‌ها براي انسان‌ها بسيار قوي است و در بعضي گونه‌ها قدرت زهر ۱۵ برابر بيشتر از زهر مار زنگي پشت نقره‌اي گزارش شده، اما به دليل کوچک بودن کليسر‌ها و در نتيجه کم بودن ميزان زهر تزريق شده به فرد، فقط کمتر از يک درصد افراد گزيده شده احتمال دارد که جان خود را از دست بدهند. زهر‌هاي سلول‌گرا Cytotoxic سبب نکروز شدن بخش گزيده شده خواهند شد. درمان گزش‌هاي سلول‌گرا طولاني‌تر است و ۱۵ % اين گزش‌ها جدي هستند. عنکبوت‌هاي منزوي جنس Loxosceles يکي از انواع عنکبوت‌هايي است که زهر سلول‌گرا دارند. ۲ گونه از اين نوع عنکبوت از ايران گزارش شده است. ۲۷. قلب عنکبوت لوله‌اي است و در قسمت پشت شکم آن قرار دارد. عنکبوت‌ها يک سيستم گردش خون باز دارند. ۲۸. قطر يک تار عنکبوت يک دهم قطر موي انسان است. ۲۹. نوعي از تار عنکبوت وجود دارد که عنکبوت‌ها از آن براي به دام انداختن حشرات بالدار استفاده مي‌کنند. اين نوع تار عنکبوت حتي اگر به اندازه ۲ برابر طول اوليه اش کشيده شود مجددا به شکل اوليه اش بر مي‌گردد. ۳۰. عنکبوت‌ها خون آبي روشن دارند. البته از نظر علمي، مايعات موجود در سيستم گردش خون اين جانوران را همولنف مي‌گويند نه خون. عنکبوت‌ها به جاي هموگلوبين داراي هموسيانين هستند. هموسيانين به جاي آهن حاوي مس است و هنگام اتصال به اکسيژن آبي رنگ مي‌شود. ۳۱. عنکبوت بيوه سياه Black Widow Spiders از انواع عنکبوت و متعلق به جنس Latrodectus مي‌باشد. بيوه‌هاي سياه در مناطق مختلف زندگي مي‌کنند. زهر اين عنکبوت حاوي سمي به نام لاتروتوکسين است. جنس ماده زهر بسيار قوي‌تر از جنس نر دارد. در اثر نيش اين نوع عنکبوت علائمي همچون درد عضلاني و اسپاسم، سردرد، حالت تهوع، استفراغ، تعريق، افزايش ضربان قلب در افراد بروز ميکند. اين علائم ممکن است از چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشد. مرگ و مير ناشي از گزش بيوه سياه به طور معمول در ميان خردسالان، افراد مسن و بيماران بيشتر رخ مي‌دهد. ۳۲. صد‌ها سال پيش، مردم تار عنکبوت را بر روي زخم‌هاي خود قرار مي‌دادند، زيرا آن‌ها معتقد بودند که اين امر به جلوگيري از خونريزي کمک مي‌کند. تحقيقات دانشمندان نشان داد که ابريشم حاوي ويتامين K است، به همين دليل مي‌تواند به کاهش خونريزي کمک کند. ۳۳. اثرات نيش عنکبوت Spider با توجه به عوامل مختلفي از جمله قدرت زهر، ميزان سم تزريق شده، اندازه و سن فردي که گزش کرده است متفاوت است. ۳۴. افراد بسياري از عنکبوت‌ها مي‌ترسند. ترس غيرطبيعي از عنکبوت‌ها را آراکنوفوبيا arachnophobia مي‌نامند. ۳۵. يک عنکبوت عجيب در خانواده Theridiidae به نام Theridion grallator وجود دارد. اين عنکبوت به happy face spider يا عنکبوت چهره شاد معروف است. محل زندگي اين عنکبوت در جنگل‌هاي هاوايي است که نام هاوايي اين عنکبوت nananana makakiʻi مي‌باشد. ۳۶. بعضي از عنکبوت‌ها تار‌هايي که ساخته اند را مي‌خورند و سپس از آن‌ها مجددا استفاده مي‌کنند. ۳۷. فرآيند جفت گيري و انتقال اسپرم از عنکبوت نر به ماده اکثرا به شکل غير مستقيم و به صورت‌هاي مختلفي انجام مي‌شود. ۳۸. عنکبوت‌ها دشمنان طبيعي بسياري دارند. اين دشمنان طبيعي که به شکل انگل و شکارچي هستند، مي‌توانند زندگي عنکبوتيان را در معرض خطر و تهديد قرار دهند. از خود عنکبوتيان مي‌توان به عنوان يکي از با اهميت‌ترين شکارچيان آن‌ها نام برد. بعضي از عنکبوت‌ها به شکل اختصاصي و با شيوه‌هاي خاص فقط از ديگر عنکبوت‌ها به عنوان غذا استفاده مي‌کنند. ۳۹. عنکبوت‌ها قبل از خوردن غذا با ريختن آنزيم‌هاي گوارشي بر روي آن، مواد غذايي را به صورت مايع در مي‌آورند. ديگر دانستني‌ها درباره عنکبوت‌ها ۴۰. نوعي از عنکبوت‌ها که به آن‌ها عنکبوت‌هاي خفاش خوار گفته مي‌شود؛ با به دام انداختن خفاش‌ها در تاري که تنيده اند از خفاش‌ها تغذيه مي‌کنند. اين عنکبوت‌ها در کشور‌هايي همچون استراليا، هند و ژاپن زندگي مي‌کنند. البته گفته شده که عنکبوت‌هاي خفاش خوار در همه قاره‌ها به جز قطب جنوب وجود دارند. ۴۱. ساختار‌هاي تنفسي عنکبوتيان از نوع شش‌هاي کتابي Book lung، سيستم نايي و يا ترکيبي از هر دو مي‌باشد. البته لازم به ذکر است که بعضي از عنکبوتيان کوچک جثه مانند دم شلاقي‌هاي کوچک فاقد ساختار تنفسي هستند و تبادل گاز را از طريق کوتيکول خود انجام مي‌دهند. ۴۲. عنکبوت‌ها پا‌هاي خود را به کمک عضلات و فشار همولنف حرکت مي‌دهند. البته لازم به ذکر است که بعضي از آن‌ها عضلات منبسط کننده ندارند. اميدواريم با مطالعه اين مطلب اطلاعات خوبي درباره عنکبوت‌ها کسب کرده باشيد. چنانچه نظري درباره اين مطلب داريد لطفا آن را با ما از بخش ارسال ديدگاه در ميان بگذاريد. #باهم_شکستش_مي‌دهيم ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد