سد لفور مازندران؛ دریاچه‌ای شگفت‌انگیز برای طبیعت‌گردی

کجارو/ سد لفور از جاذبه‌هاي ديدني استان مازندران است که در شهرستان سوادکوه شمالي و بخش لفور قرار دارد و همچون نگيني در دل جنگل‌هاي هيرکاني مي‌درخشد.در نزديکي شهرستان شيرگاه مازندران، منطقه‌ي بسيار خوش آب‌وهوا و سرسبزي به نام «لفور» واقع شده است که بسياري آن را به‌خاطر «سد لفور» مي‌شناسند. اين سد که نام رسمي آن، «سد صالحي مازندراني» است، در استان مازندران و در شهرستان سوادکوه شمالي در بخش لفور قرار دارد. سد لفور در ۴۵ کيلومتري جنوب شرقي بابل واقع شده است و آن را با نام‌هاي «سد البرز» و «سد پاشاکلا» نيز مي‌شناسند. با ادامه‌ي اين مقاله از کجارو همراه شويد تا شما را با سد زيباي لفور و منطقه‌ي شگفت‌انگيز اطراف آن بيشتر آشنا کنيم. استان مازندران از لحاظ آب‌وهوايي و پوشش گياهي و همچنين تجمع گونه‌هاي جانوري، يکي از مناطق بي‌نظير ايران است که در کنار تمام زيبايي‌هاي آن، سد بزرگ و کم‌نظير لفور خودنمايي مي‌کند. اين سد در دل جنگل‌هاي وسيع اين منطقه قرار دارد و نقشي حياتي براي مردم و محيط‌زيست ايفا مي‌کند. ساختار طبيعي سد و استفاده از سنگ‌ريزه در ساخت آن باعث شده است که با کمترين آلودگي و مشکلات زيست‌محيطي، بيشترين خدمت را به مردم اين منطقه برساند و يکي از مهم‌ترين منابع تامين آب شرب مردم اين منطقه و شهرهاي اطراف آن باشد. تاريخچه سد لفور در سال‌هاي آخر حکومت پهلوي، مطالعات اوليه و امکان‌سنجي احداث يک سد مخزني روي رودخانه‌ي بابلرود در منطقه‌ي بابل‌کنار انجام شده بود؛ اما با وقوع انقلاب اسلامي در سال ۱۳۵۷، موضوع احداث سد به تعويق افتاد تا اينکه در سال ۱۳۷۴ و با تغيير محل احداث آن از بابل‌کنار به منطقه‌ي لفور در شهرستان سوادکوه شمالي، دستور اجراي طرح صادر و سد لفور با ارتفاع ۷۲ متر روي تلاقي سه رودخانه‌ي کارسنگ رود و آذررود و اسکليم روهار احداث شد. در ابتدا سد لفور، با نام سد «پاشاکلا» شناخته مي‌شد و تابلوهايي با همين نام در حاشيه جاده‌هاي لفور و بابل‌کنار نصب شده بود. پروژه سد پاشاکلا با اين هدف ساخته شد که آب موردنياز ۵۴ هزار هکتار از اراضي کشاورزي شهرستان‌هاي بابل، بابلسر، قائم‌شهر و جويبار را تأمين کند. ارتفاع اين درياچه سد مخزني از پي ۷۸ متر، طول تاج ۸۳۸ متر، عرض تاج ۱۲ متر و عرض پي آن ۴۵۰ متر است. ميزان حجم کل مخزن به ۱۴۲ ميليون مترمکعب و حجم مفيد آن به ۱۲۲ ميليون مترمکعب مي‌رسد. بهترين زمان سفر به سد لفور سد لفور در کنار جنگل‌هاي زيباي سوادکوه، منظره‌اي زيبا و دل‌نواز را پيشکش افراد عاشق طبيعت‌گردي مي‌کند و به همين دليل در تمامي فصول سال شلوغ است و کمتر زماني پيش مي‌آيد که اين منطقه را بتوان خلوت ديد. مسير رفتن به سد لفور نيز به‌نوبه‌ي خود زيبا است و از دل جنگل‌ها و چشمه‌ها و آبشارهاي کم‌نظير مي‌گذرد. با اين حال، بهترين زمان سفر به سد لفور، ترجيحا فصل بهار يا تابستان است. اگر مايل باشيد در دل طبيعت و با شيوه‌اي متفاوت وقت خود را سپري کنيد، چادر و امکانات اوليه‌ي ايجاد يک کمپ جزو ملزومات اين سفر به حساب مي‌آيد. در شب، حشره‌ها و جانوران موذي زياد مي‌شوند و در جنگل هم هميشه باران مي‌بارد؛ پس چادر شما بايد در برابر رطوبت مقاوم بوده و توري براي جلوگيري از ورود حشرات داشته باشد. براي کساني که از هياهوي شهر به دامان طبيعت پناه مي‌برند، شايد بهترين تفريح داشتن آرامش در محيطي زيبا با آب‌وهوايي معتدل و خوب باشد. علاوه بر اين، ماهي‌گيري هم يکي از تفريح‌هاي بازديدکنندگان سد لفور است؛ به‌خصوص که ماهي‌هاي معروف سد لفور، زردپر، سرخ باله و سفيد رودخانه‌اي هستند. مسير دسترسي به سد لفور اگر از سمت جاده‌ي فيروزکوه قصد سفر به سد لفور را داريد، بايد بعد از گذشتن از شهر‌هاي پل سفيد، زير‌آب و شيرگاه، مسير خود را به‌سمت جاده شيرگاه-بابل‌کنار تغيير دهيد که از مناطق کليج خيل و اسلام آباد عبور مي‌کند. جاده‌ي هراز شما را به‌ترتيب به شهر‌هاي آمل و بابل راهنمايي مي‌کند. در شهر بابل بايد به‌دنبال حرکت در مسير جاده‌ي گنج افروز به‌طرف بابل‌کنار باشيد. جاده‌ي گنج افروز به‌دليل موقعيت جغرافيايي‌اش، در مجاورت دره‌اي بزرگ قرار دارد و از همين رو با رانندگي ايمن و رعايت سرعت مطمئنه مي‌توانيد بدون هيچ مشکلي از اين مسير عبور کنيد. سپس با عبور از شهر بابل‌کنار، به سه راهي شيردارکلا مي‌رسيد که مکاني بسيار شلوغ و پررفت‌وآمد است و از هر کسي مکان سد را بپرسيد، به شما کمک خواهد کرد. براي ديدن منظره‌ي پشت سد بايد از ضلع شرقي سد به تاج آن برسيد که ممکن است ماموران سد مانع شوند يا از مسير روستاي گالشکلا استفاده کنيد که به‌نظر زيباتر است. از جاده‌ي اصلي بايد حدود پنج کيلومتر را طي کنيد تا به روستاي گالشکلا برسيد؛ هرچند جاهايي در طول مسير، بر فراز سد قرار دارد و به اين ترتيب با منظره‌اي خيره‌کننده مواجه خواهيد شد. لفور (لپور) يکي از دهستان‌هاي شهرستان سوادکوه شمالي در استان مازندران به شمار مي‌رود که از ۲۹ آبادي و روستا تشکيل شده ‌است. اين روستاها به حدي زيبا و جذاب هستند که هر گردشگري را به روستاگردي و معاشرت با مردم بومي آن وادار مي‌کنند. از جمله روستاهاي لفور مي‌توان به گشنيان، نفت‌چال، چاکسر، اسبوکلا، گالش‌کلا، ميرارکلا، غوزک رودبار، امامکلا، کاليکلا، مرزي‌دره و عالم‌کلا اشاره کرد. هارموني زيبايي‌ها، درهم‌تنيدگي انسان و دست ساخته‌هاي بشر با طبيعت و توقف زمان در هزاره‌هاي گذشته، همگي شايد فقط در منطقه لفور سوادکوه قابل‌مشاهده باشد. هم‌نوايي کوهستان، جنگل، چشمه‌ها، رودخانه‌ها، درياچه، آبشار و زندگي روستايي به‌خوبي در منطقه‌ي لفور به چشم مي‌خورد. گردشگران با سفر به اين منطقه مي‌توانند ماهيگيري در درياچه و رودخانه، لم دادن به درختان بلند راش و افرا، قدم زدن در روستاها و حس بي‌نظير پياده‌روي با پاي برهنه در آب سرد رودخانه و تجربه خلوت با خدا در دل امام‌زاده‌ها و مساجد چوبي را تجربه کنند. از جاذبه‌هاي گردشگري و مذهبي اين منطقه مي‌توان به جنگل خربمرد، امام‌زاده سه تن بزرگوار (گزو)، آبشار گزو، امام‌زاده سيد محمد ال کيا (نفت چال)، رودخانه اسکليم رود، هفت آبشار سوادکوه، پارک جنگلي جوارم، روستاي بورخاني، آبشار اسکليم يا گالش‌ کلا اشاره کرد که بايد در برنامه‌ي سفر هر گردشگري قرار بگيرد. آثار باستاني و تاريخي لفور در پي کاوش‌هاي اخير در محوطه سد لفور که روي تپه تاريخي چاشتخوران صورت گرفت، آثار معماري‌اي از دوران عصر آهن به دست آمد. از کاوش‌هاي باستان‌شناسي محدوده سد لفور، آثاري از عصر آهن به دست آمده است آثار مکشوفه‌ي اين تپه تاريخي را مي‌توان پي‌ سنگي خانه‌ها، تنور و خمره ذخيره‌سازي مواد غذايي و همچنين قالب‌هاي سنگي و سفالي ذوب فلز عنوان کرد. بنا به‌گفته‌ي باستان‌شناسان، مطالعات اوليه روي اين آثار نشان مي‌دهد که مردم اين منطقه موفق به دستيابي به روش پيشرفته‌اي از پخت سفال در فرم‌هاي گوناگون و ذوب فلزات شده بودند. در اين منطقه همچنين دو گورستان مربوط به اوايل اسلام کشف شده‌ است که اجساد آن به‌همراه تابوت‌هاي چوبي با بست‌هاي فلزي و گورهايي با آجر دفن شده‌ بودند. اقامت در منطقه لفور منطقه‌ي لفور مملو از خانه‌هاي بوم‌گردي و کلبه‌هاي چوبي و کاه‌گلي در دل جنگل است که مي‌توانيد براي يک شب، زندگي روستايي تمام‌عياري را در کنار حيوانات اهلي همچون گاو و گوسفند، مرغ و اردک و کندوي عسل تجربه و از غذاهاي ارگانيک نوش جان کنيد. براي يافتن اين خانه‌هاي بوم‌گردي کافي است، به کناره جاده دقت کنيد تا شماره تماس مالکان آن را بيابيد. البته چادرزدن در حاشيه‌ي سد، با رعايت نکات ايمني نيز مي‌تواند تجربه‌ي هيجان‌انگيزي برايتان رقم بزند و ماحصل اين اقامت نيز بيدار شدن در زيباترين صبحگاهي است که تجربه آن شايد هيچ‌گاه تکرار نشود. منطقه لفور بي‌شک در چهار فصل سال ديدني است و تصاويري بديع و چشم‌نواز را به نمايش مي‌گذارد. بهار با برگ‌هاي تازه جوانه زده گياهان و تابستان به‌دليل هواي مطبوع و خنکش، مقصد بسياري از گردشگران است؛ اما قطعا لفور در فصل پاييز به اوج زيبايي خود مي‌رسد. از آنجا که فصل زمستان، هوا سرد مي‌شود و احتمال بارش باران و برف وجود دارد؛ سفر در فصول ديگر بيشتر توصيه مي‌شود. همه آنچه در خلقت است، در درون شما است و هرآنچه درون شما است، در خلقت است. طبيعت با آغوشي باز و دستاني گرم از ما استقبال کرده و مي‌خواهد که از زيبايي‌اش لذت بريم. چرا انسان بايد آنچه را در طبيعت ساخته شده از بين ببرد!؟ (جبران خليل جبران) #باهم_شکستش_مي‌دهيم ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد