دهکده ای قرون وسطایی به شکل ترسناکی از دریاچه ای بیرون آمد!

لست سکند/ يک دهکده قرون وسطايي در ايتاليا که دههها زير آب يک درياچه پنهان بوده است، قرار است دوباره از آب سر بربياورد. کره زمين پيوسته دچار تغييرات بزرگي ميشود که برخي از آنها را طبيعت و برخي ديگر را انسانها سبب ميشوند. يکي از اين تغييرات سدسازي است که براي هدايت آب و برق به مناطق پرجمعيت انساني و کارخانههاي صنعتي آنها صورت ميگيرد. اما اين مورد چه ارتباطي به اين دهکده دارد؟ همراه ما باشيد تا باهم از اين موضوع مطلع شويم!
دهکده فابريکه دِکارجينه واقع در کوهپايههاي رشتهکوه آپوان آلپس (منطقه توسکاني) کاملاً زيرآب پنهان شده است. ولي هر ده سال يکبار مانند روح ظاهر ميشود.
ساختن سد زماني براي کساني که به انرژي و آب نياز داشتند راه حل بسيار محبوب و مناسبي به شمار ميرفت، چراکه دولتها و سياستمداران از پيامدهاي زيست بومي تغيير چيدمان چشماندازها و مسيرهاي آبي کمتر آگاه بودند. البته امروزه تمايل کمتري به سد زدن در رودخانهها يا درياچهسازي براي دستيابي به انرژي وجود دارد.
ولي بهويژه پس از جنگ جهاني دوم، شرکتهاي برق مصمم شدند که به همه مناطق ممکن در اروپا و آمريکاي شمالي برقرساني کنند و بدين ترتيب سدسازي بهشدت در هر دو قاره رواج يافت؛ کاري که به نظر ميرسد در درازمدت و بهويژه در بافتهاي زيستمحيطي خطرات فراواني در پي داشته باشد.
دهکده فابريکه دِکارجينه. هر ده سال يکبار، به دليل انجام عملياتهاي نگهداري سد لازم ميشود که آبگير آن يا همان درياچه وايلي زه کشي شود. به همين خاطر دهکده دوباره نمايان ميشود.
در سال 1953، يک سد نيز در کشور ايتاليا ساختند که منجر به ايجاد درياچه وايلي شد که هم نعمت برق و هم گردشگري را به مناطق پيرامونش بخشيد. البته اين کار سبب شد تا ناخواسته يک دهکده قرونوسطايي به نام فابريکه دِکارجينه نيز در آب فرو رود و از ديدگان بازديدکنندگان منطقه «محو» شود. ولي سدها نيز مانند ديگر پروژههاي بزرگ ساختوساز به نگهداري نياز دارند و درياچه وايلي نيز از اين قاعده مستثنا نيست و امسال قرار است زه کشي شود. خالي شدن درياچه براي ايتالياييها و گردشگرهاي ساير نقاط جهان بسيار خوشايند خواهد بود.
دهکده فابريکه دکارجينه هنگام خشک بودن درياچه.
آخرين زه کشي درياچه در سال 1994 انجام شد؛ منابع گوناگون ميگويند که آن سال حدود يکميليون بازديدکننده داشته است و همهشان براي ديدن بقاياي کهني که به قرن 12 يا 13 ميلادي بازميگردند به هيجان و دلشوره افتاده بودند. تاريخدانان ميگويند اين دهکده محل زندگي آهنگراني بوده است که در منطقه به کسبوکار مشغول بودند. يکي از اهالي سرشناس اين منطقه و دختر شهردار پيشين شهر به نام لورِنزا جورجي در صفحه اجتماعياش نوشته اشت که منابع گفتهاند درياچه وايلي در سال 2020 دوباره زه کشي خواهد شد.
سد روبروي فابريکه دکارجينه که دهکده را در آب فروبرد.
اِنِل پاوِر، سخنگوي شرکتي که مسئوليت درياچه را بر عهده دارد گزارش داده است که گفتگوها در اينباره بهتازگي آغاز شدهاند و فرايند زه کشي احتمالاً اواخر امسال شروع شود. البته شايد اين دهکده دستکم تا سال 2021 کاملاً قابلديدن نباشد. هنگاميکه درياچه زه کشي ميشود، ساختمانهاي کهن زير آن ناگهان به حالتي شگفتآور و ترسناک پديدار ميشوند؛ درست به خيرهکنندگي يک سراب. البته پيش از خشک شدن کامل نيز افراد ميتوانند با قايق بهسوي اين بقاياي کهن پارو بزنند و از نزديک به ساختمانهاي کاري مردان باستاني همپيشه بنگرند.
احتمالش زياد است که دهکده امسال کاملاً نمايان نشود؛ البته اگر تاريخهاي اعلام شده توسط شرکت دقيق باشند. محدوديتهاي مسافرتي هنوز در برخي مناطق برقرارند و دولت و مسئولان سلامت عمومي از تجمعِ شمار فراواني گردشگر در مکانهاي ديدني ابراز نگراني ميکنند، حتي اگر اين مکانها روباز باشند و تنها راه رسيدن به آنها قايق باشد. بااينوجود، محدوديت آبي براي دسترسي به اين مکان دستکم باعث ميشود تا مسئولان شهري بتوانند چگونگي ورود و خروج گردشگران را کنترل و بر آن نظارت کنند.
اين منطقه در زمانهاي «عادي» پر از گردشگر ميشود؛ زيرا در استان لوکاي منطقه توسکاني واقع شده است. ولي اين روزها اصلاً به زمانهاي عادي شباهت ندارند و منطقهاي که بر پايه دلارهاي گردشگران ميچرخيد بيشک اکنون با رکود اقتصادي بزرگي روبهرو شده است. با توجه به برقرار بودن محدوديتهاي مسافرتي و کمتر خارج شدن مردم از خانه، زه کشي درياچه در سال 2020 از يک نظر منطقي است ولي هنگاميکه اين دهکده قرونوسطايي کهن از درياچه سر برآورد، ديگر دشوار ميتوان گردشگران و اهالي را از آن دور نگه داشت؛ زيرا رويدادي است که هر نسل تنها يکبار فرصت ديدنش را دارد، و همچنين بخشي از تاريخ و معماري کهن ايتاليا به شمار ميآيد.