شهر یری ،شهر انسان های بی دهان!

توريسم آنلاين/ شهريري يکي از سايت هاي باستاني استان اردبيل است که طي تحقيقات به عمل آمده مشخص شده قدمت آن به ۷۰۰۰ سال قبل بازمي گردد. متاسفانه اين شهر باستاني بدون هيچ حفاظت و نگهداري در فضاي آزاد رها شده است و تقريبا هيچگونه رسيدگي به آن ها نمي شود، علاوه بر آن راه دسترسي به آن ها نيز دشوار است و جاده کاملا خاکي است و علائم راهنماي مناسب در مسير نصب نشده است. زني تنها در ميان آدم هاي بي دهان يئري! طرح انسان‌هاي حک شده بر روي سنگ‌ها به شکل افرادي دست به سينه و معمولاً بدون دهان است و تنها يک مجسمه حکاکي شده زن يافت شده که داراي دهان مي‌باشد و تاکنون فقط هفت قطعه اين نوع سنگ – افراشته‌ها در منطقه حکاري کردستان ترکيه و يک قطعه هم در قپوزستان آذربايجان يافت شده‌است. در فروردين ۱۳۹۰ گردباد باعث ويراني بخشي از اين محوطه شد. محوطه باستاني « شهر يري » در سال ۱۳۸۱ از سوي ميراث فرهنگي استان در فهرست آثار ملي کشور به ثبت رسيد. از زمان پيدا شدن اين محوطه تاکنون، هشتاد درصد آثار آن از ميان رفته‌است؛ و متأسفانه علي رغم قدمت اين آثار و دگرگوني تاريخ‌هايي که خوانده‌ايم (با توجه به قدمت اين آثار) هيچ توجهي به اين آثار ارزشمند نشده و هنوز هم در معرض خراب شدن قرار گرفته‌اند. وسعت اين منطقه تاريخي 400 هکتار است و از سه قسمت دژ نظامي، معبد و قوشا تپه تشکيل مي شود. قدمت قلعه و معبد به 1450 پيش از ميلاد و قوشا تپه به 7 هزاره پيش از ميلاد مي رسد. تعدادي سفال دو لايه نيز در حفاري کشف شد که احتمال مي رود لايه دوم سفال براي ترميم قسمتهاي شکسته سفال به کار رفته است. در منطقه يري تعداد زيادي سنگ شيشه برنده(ابسيدين) کشف شد که مي تواند گواهي بر ارتباط اين منطقه با قفقاز و آناتولي باشد زيرا سابقه استخراج اين نوع سنگ در اين مناطق شناخته شده است. اما راز آدم هاي بي دهان يئري؟ کاوش ها و تحقيقات انجام شده بر روي قبرهاي عصر آهن و سفال‌هاي به دست آمده از اين منطقه که به دوره کالکولتيک مربوط مي شود قدمت آن را به عصر آهن مي رساند. سفال هاي يافته شده از اين نقطه شبيه سفال هاي منطقه باستاني دالما و حاجي فيروز هستند که اين مساله قدمت و پيشينه سکونت انسان در استان اردبيل را به دوره مس و سنگ مي رساند و همين آثار به دست آمده اين نکته را تاييد مي کند. بعضي از اين سفال ها منقوش و بعضي طرح سبدي شکل دارند. البته چند قطعه سفال دو لايه هم از اين منطقه در کشفيات باستان شناسان به دست آمده که محققان معتقدند لايه دوم سفال جنبه ترميمي براي قسمت‌هاي شکسته ظروف سفالي داشته است. مسير دسترسي به منطقه يئري اردبيل اگر از سمت شهر تهران به سمت اردبيل مسافرت مي‌کنيد، مي‌توانيد از طريق عبور از شهرهاي اسلام شهر، قزوين، ابهر، زنجان، اردبيل به مشگين شهر و در نهايت به شهريري برسيد. به طور کلي بهترين مسير براي رفتن به شهريري استفاده از جاده‌ي اردبيل به مشگين شهر است. نرسيده به شهر لاهرود تابلوي شهريري در کنار جاده شما قرار دارد که شما را به سمت شهر تاريخي يئري راهنمايي مي‌کند. مسافت از ابتداي جاده تا شهريري حدود 3 کيلومتر است.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar