اولین منکر واقعه غدیر چگونه عذاب شد؟

باشگاه خبرنگاران/قرآن کريم مشتمل بر معاني دقيق، تعاليم و حکمت‌هايي والا درباره حقيقت خلقت و اسرار هستي است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند.

از اين رو پيامبر اکرم (ص) و پس از ايشان مفسران به تبيين و شرح جزئيات آيات قرآن کريم مي‌پرداختند. ما نيز با هدف آشنايي بيشتر با آيات الهي، هر روز به چند آيه از کلام الله با استناد به تفاسير معتبر از مفسران قرآن کريم مي‌پردازيم.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان

سَأَلَ سَائِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ ﴿۱﴾
پرسنده‏ اى از عذاب واقع‏شونده‏ اى پرسيد (۱)

لِلْکَافِرِينَ لَيْسَ لَهُ دَافِعٌ ﴿۲﴾
که اختصاص به کافران دارد [و]آن را بازدارنده‏ اى نيست (۲)

مِنَ اللَّهِ ذِي الْمَعَارِجِ ﴿۳﴾
[و]از جانب خداوند صاحب درجات [و مراتب]است (۳)

تفسير آيات ۱ تا ۳ سوره معارج
آيه سأل سائل يا آيه عذاب واقع (معارج: ۱-۲) در مورد عذاب درخواست شده از سوي کافران نازل شد. مفسران شيعه شأن نزول اين آيه را درباره نُعمان بن حارث فهري دانسته‌اند که به اعلام جانشيني امام علي (ع) در واقعه غدير اعتراض کرد.

«معارج» جمع «معرج» به معناي محلّ عروج و صعود است و مراد از آن، آسمان هاست که محلّ نزول و عروج فرشتگان مي‌باشد.

ابن تيميه پيشواي سلفيه در شأن نزول اين آيه درباره واقعه غدير تشکيک کرده است. ادعاي مکي بودن سوره معارج و مشهور نبودن ماجراي مذکور از دلايل او است. علامه طباطبايي در جواب ابن تيميه گفته است هرچند سياق آيات مذکور با سوره‌هاي مکي هماهنگ است؛ اما آيات ديگري از اين سوره درباره منافقان و واجب شدن زکات مدني است؛ به همين دليل آيه سأل سائل هم مدني است. همچنين براي شهرت آن به نقل آيه از ۳۰ تن از عالمان معروف اهل سنت در الغدير استناد شده است.

---

بازار

---

به نظر تعدادي از مفسران شأن نزول آيه نخست سوره معارج درباره نعمان بن حارث فهري يا فرد ديگري است که به اعلام جانشيني امام علي (ع) در واقعه غدير اعتراض کرد. وقتي که نعمان خبر جانشيني حضرت علي (ع) را از پيامبر (ص) در غدير خم شنيد، خطاب به پيامبر (ص) گفت از ما خواستي که به يگانگي خدا و نبوتت شهادت دهيم ما هم شهادت داديم، سپس ما را به جهاد، حج، روزه، نماز و زکات امر کردي، ماهم پذيرفتيم، اما به اين‌ها راضى نشدى تا اينکه اين جوان (علي (ع) را به جانشينى خود منصوب کردى ، آيا اين تصميم خودت است يا خدا؟ پيامبر سوگند ياد کرد که اين سخن از جانب خداوند است. سپس نعمان گفت: «خداوندا! اگر اين سخن حق است و از ناحيه توست، سنگى از آسمان بر ما بباران».» بر اساس روايات پس از درخواست وي سنگي از آسمان بر سرش فرود آمد، کشته شد و اين آيه نازل شد.

پيام آيات ۱ تا ۳ سوره معارج
۱- يادآوري برخي حوادث جزئي و فردي، براي عبرت ديگران لازم است و بايد حفظ شود. (سائل يک نفر بود که قهر خدا او را نابود کرد، ولي اين ماجرا در متن قرآن مطرح مي‌شود تا تمام انسان‌ها در طول تاريخ بخوانند.) «سَأَلَ سائِلٌ بِعَذابٍ واقِعٍ»

۲- تقاضاي نابجا، مغرضانه و لجوجانه مي‌تواند حادثه آفرين باشد. «سَأَلَ سائِلٌ بِعَذابٍ واقِعٍ»

۳- تا وقتي عذاب الهي نازل نشده، راه توبه و دفع عذاب با صدقه باز است، امّا عذابي که در حال نزول است، راه نجاتي از آن نيست. «بِعَذابٍ واقِعٍ ... لَيْسَ لَهُ دافِعٌ»

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar