تقویم تاریخ/ عزل محرمانه دکتر مصدق توسط شاه پهلوی

راسخون/ عزل محرمانه دکتر محمد مصدق از نخست وزيري توسط محمدرضا شاه پهلوي (1332 ش)
در حالي که مصدق سرگرم اقدامات لازم و ضروري براي بقاي خود بود، دولتهاي انگلستان و آمريکا با ايادي دربار پهلوي، دست به هم داده، نقشه سرنگوني حکومت را طراحي و آماده اجرا کرده بودند.
در روز 22 مرداد 1332، محمدرضا پهلوي، به طور محرمانه دکتر محمد مصدق را از نخستوزيري عزل کرد و سرلشکر زاهدي را به نخستوزيري برگزيد. اين تصميم بر اساس توصيه دولتهاي آمريکا و انگليس انجام شد، زيرا دولت مصدق با حمايت مردم، نفتِ ايران را ملي کرده بود که عملي مخالف منافع استعماري به شمار ميرفت.
هرچند در اين ميان، مصدق با درخواست اختيارات بيشتر از شاه و مجلس، موجبات نگراني و ترس پهلوي را فراهم کرده بود. از اين رو، شاه براي دوري از عواقبِ رويدادهاي ناشي از برکناري مصدق، به شمال ايران رفت. وقتي خبر عزل مصدق به او داده شد، وي اين حکم را نپذيرفت و اين حرکت را کودتايي عليه خود قلمداد کرد.
در بامداد روز 25 مرداد، خبر کودتا به طور مشروح از رسانههاي گروهي پخش شد. پس از آنکه طرح برکناري مصدق شکست خورد، محمدرضا پهلوي به عراق و ايتاليا گريخت. با اعلام خبر کودتاي نافرجام عليه دولت، مردم مجسمه هاي شاه و پدرش را به زير کشيدند و عکسهاي محمدرضا را از ادارات برداشتند.
اما چند روز پس از فرار مفتضحانه شاه از کشور، کودتاي 28 مرداد توسط آمريکا و انگليس اجرا شد و شاه پس از سقوط دولت مصدق به ايران بازگشت و به حکومت مستبدانه خود ادامه داد.