مردی که از جهاد در رکاب امام حسین (ع) فراری بود

در برنامه «عبرت‌های عاشورا» به شخصیت زُهَیر بن قَین بَجَلی پرداخته شده است. شخصیتی که شگفتی‌های فراوانی در عملکردش وجود داشت. او کسی بود که از امام حسین (ع) دوری می‌کرد و در تلاش بود تا در میان سپاهیان حضرت قرار نگیرد، اما عشق حسین (ع) کاری با او کرد که به یکی از چهره‌های شاخص کربلا تبدیل شد. او در واقعه عاشورا فرمانده جناح راست حضرت اباعبدالله الحسین (ع) بود.

زهیر برای انجام مناسک حج راهی مکه شده بود و هنگام بازگشت به کوفه با کاروان سید الشهدا (ع) مواجه شد. درخواست ملاقات امام حسین (ع) با زهیر سرنوشت این مرد را تغییر داد. در اضافه شدن وی به سپاهیان نوه رسول خدا (ص)، همسر پاکدامن و مومنه زهیر بسیار تأثیرگذار بود.

ابن طاووس نقل می‌کند، زمانی که لشکریان حرّ آب را بر امام حسین (ع) بستند، ایشان فرمودند: «مگر نمی‌بینید که به حق عمل و از باطل پرهیز نمی‌شود؛ مؤمن باید حق طلب و مایل به لقای پروردگار باشد؛ من مرگ در این راه را جز شهادت نمی‌یابم و زندگانی در این شرایط را غیر از ننگ و خفّت نمی‌دانم.»

پس از اتمام سخنرانی امام (ع)، زهیر نخستین کسی بود که آمادگی خود را برای اجرای دستور‌ات آن حضرت اعلام کرد و گفت: «ای پسر پیامبر (ص)؛ گفتارت را شنیدیم. به خدا سوگند که اگر ما می‌توانستیم برای همیشه در این دنیا زندگی کنیم و تمام امکانات آن را در اختیار داشتیم، باز هم شمشیر زدن در رکاب تو را انتخاب می‌کردیم.» امام (ع) نیز در پاسخ، برای او دعای خیر کردند.

شیخ مفید نقل می‌کنند که زهیر نزد کوفیان شخصیتی شجاع، ممتاز و مشهور بود. به همین دلیل در نخستین ساعت‌های روز عاشورا زهیر از سوی سالم و یسار غلامان زیاد بن ابیه و عبیدالله بن زیاد به مبارزه دعوت شد. وقتی عبدالله بن عمیر کلبی به مصاف آن‌ها رفت، آن دو به وی گفتند: ما تو را نمی‌شناسیم. بگذار زهیر بن قین یا حبیب بن مظاهر به جنگ ما بیاید. زهیر از جایش بلند شد که در میدان رزم به ندای آن دو جواب محکمی بدهد؛ اما امام حسین (ع) به او اجازه نبرد ندادند و عبدالله بن عمیر را به نبرد با آن دو فرستادند.

حجت الاسلام محمد حسنی و امین فروغی از کارشناسان مذهبی ابعاد مختلفی از شخصیت تاریخ ساز زهیر را مطرح کردند.