روانشناسی/ چطور بدون احساس گناه به دیگران «نه» بگوییم؟

روزياتو/ نه گفتن به همکاران يا اعضاي خانواده تان که از شما چيزي مي خواهند برايتان سخت است يا راحت؟ اين کار براي خيلي از ما يک چالش واقعاً بزرگ است. ما از نه گفتن ترس داريم، با اينکه ممکن است کار را برايمان راحت تر کند. ما به خواسته هاي ديگران تن مي دهيم چون از تنش و درگيري خوش مان نمي آيد. اما اين عادت بيشتر اوقات ما را اذيت و مجبور به انجام کارهايي برخلاف ميل مان مي کند. همه ي آدم ها بايد بتوانند به خواسته هاي ديگران نه بگويند.

در ادامه مي خواهيم ببينيم چطور مي توانيم هم نه بگوييم هم روابط خود را حفظ کنيم.

۱- بايد بفهميد که اصلاً براي چه مي خواهيد نه بگوييد

 «غلط»
– مياي بريم کافه بشينيم گپ بزنيم؟
– راستش من… باشه بريم.
«درست»
– مياي بريم کافه بشينيم باهم گپ بزنيم؟
– نميتونم بيام، بايد برم باشگاه.

---

بازار

---

قبل از برقراري ارتباط با آدم ها بايد بفمهيد که چه چيزهايي برايتان مهم است و چه چيزهايي نه. براي اين کار، فهرستي درست کنيد از آدم ها، چيزها و اتفاقاتي که دوست داريد وقت تان را به آن ها اختصاص دهيد. چون تا وقتي که اولويت هايتان را مشخص نکنيد نمي توانيد متوجه شويد که وقت تان را صرف چه چيزهايي بايد و صرف چه چيزهايي نبايد بکنيد. در غير اينصورت هميشه با خودتان درگير خواهيد بود که نه گفتن تان کار درستي است يا نه.

۲- گزينه ي ديگري پيشنهاد دهيد

 «غلط»
– کيت بيا دوباره کمکم کن گزارشم رو بنويسم.
– باشه حتماً.
«درست»
– کيت بيا دوباره کمکم کن گزارشم رو بنويسم.
– يه نگاه به گزارش قبليت بنداز. اينم مثل همونه.

اين احتمالاً راحت ترين راه براي رد کردن خواسته ي ديگران است. وقتي خواسته ي کسي را رد کرديد، به جاي آن، راه ديگري جلوي پايش بگذاريد يا يک دلخوشي به او دهيد. مثلاً اگر نمي توانيد امروز با دوست تان بيرون برويد و مدت زيادي هم هست که او را نديده ايد، به او قول دهيد که تا هفته ي آينده حتماً قرار ديگري با او مي گذاريد. نکته ي مهم آن است که سعي تان اين باشد که واقعاً به آن شخص کمک کنيد و کاري را صرفاً از روي احساس گناه انجام ندهيد.

۳- همدردي کنيد

 «غلط»
– مري بيا تو کاراي عروسيم بهم کمک کن.
– باشه، از کجا بايد شروع کنيم؟
«درست»
– مري بيا تو کاراي عروسيم بهم کمک کن.
– ميفهمم کارت خيلي زياده، ولي ببخشيد نميتونم.

اگر امکان کمک به کسي را نداريد، به او نشان دهيد که حواس تان به او هست و حرفش را درک مي کنيد. به او بگوييد که مي فهميد شرايط سختي دارد و برايش آرزوي موفقيت کنيد. اين کار به آن شخص کمک مي کند احساس بهتري پيدا کند و جواب منفي شما را راحت تر هضم کند.

۴- به خواسته ي شخص نه بگوييد نه خودش

 «غلط»
– ميشه فردا کاراي منو انجام بدي (در محل کار)؟ دارم ميرم ماهيگيري.
– آره حتماً.
«درست»
– ميشه فردا کاراي منو انجام بدي (در محل کار)؟ دارم ميرم ماهيگيري.
– چه خوب! ولي متأسفانه نميتونم.

شما نبايد به خاطر اينکه مي خواهيد رابطه ي خود را با کسي حفظ کنيد نگران باشيد که رد خواسته اش او را دلخور کند. شما فقط به اين خاطر درخواستش براي کمک را رد مي کنيد که امکان اين کمک را نداريد، نه به اين خاطر که با خود آن شخص مشکل داريد. البته بايد مؤدبانه رفتار کنيد اما با قاطعيت نه بگوييد. اين رفتار باعث مي شود طرف مقابل تان متوجه شود که شما واقعاً امکان کمک کردن به او را نداريد.

۵- علت را توضيح دهيد

 «غلط»
– اون پيرهن قرمزتو لطفاً براي امشب بهم قرض بده.
– البته.
«درست»
– اون پيرهن قرمزتو لطفاً براي امشب بهم قرض بده.
– نميتونم بيام. اون لباس خيلي برام مهمه.

هيچ کس نمي تواند بي توضيح خواسته ي کسي را رد کند. کسي هم که از شما درخواستي داشته انتظار يک توضيح حداقل چند کلمه اي را از شما دارد. اين توضيح نبايد خيلي طولاني و مفصل باشد، کافي است درباره ي چيزي که باعث شده نتوانيد به او کمک کنيد صحبت کنيد. ممکن است براي رفتن به دکتر عجله داشته باشيد يا خيلي خسته باشيد و احتياج به استراحت داشته باشيد، يا اينکه به دلايل ديگري مايل به کمک نباشيد. با طرف مقابل تان صادق باشيد.

۶- نه گفتن را تمرين کنيد

«غلط»
– ميشه بيشتر پول بدي؟
«درست»
– ميشه بيشتر پول بدي؟
– نه امروز ديگه نه.

تا وقتي که نه گفتن به آدم هاي مختلف را به صورت عملي تمرين نکنيد، دانسته هايتان در حد تئوري باقي خواهد ماند. براي شروع مي توانيد موقعيت هاي ساده اي را انتخاب کنيد که کمترين ريسک را داشته باشند. مثلاً وقتي پيشخدمت کافه پيشنهاد سفارش خاصي را مي دهد، به او نه بگوييد.

يا وقتي که در خانه تنها هستيد، ۱۰ بار با خود «نه» بگوييد. اين کار باعث مي شود در موقعيت هاي آينده اعتماد به نفس بيشتري براي نه گفتن داشته باشيد.

۷- هم نه بگوييد هم تعريف و تمجيد کنيد

 «غلط»
– بيا جمعه بريم سينما.
– بازم سينما؟ باشه…
«درست»
– بيا جمعه بريم سينما.
– ممنون که منو دعوت کردي ولي نميتونم.

درخواست طرف مقابل تان را رد کنيد اما آن را تبديل به فرصتي براي تعريف و تمجيد از او کنيد. مثلاً بگوييد: «ممنون که به يادم بودي» يا «متشکرم که اول از من پرسيدي». مي توانيد براي او آرزوي موفقيت هم بکنيد.

۸- آماده ي انتخاب باشيد

 «غلط»
– بيا بريم کلاس زبان چيني.
– باشه.
«درست»
– بيا بريم کلاس زبان چيني.
– نه ميخوام برم مدرسه ي رسانه.

نه گفتن بيشتر اوقات کار سختي است، نه به اين خاطر که از دلخور شدن ديگران مي ترسيم، بلکه به اين دليل که نمي خواهيم فرصت تجربه ي جالبي که برايمان فراهم شده را از دست دهيم. در چنين موقعيت هايي وقتي نه مي گوييد فقط يک فرصت را از دست نمي دهيد بلکه موافقت هم مي کنيد. به خاطر داشته باشيد، وقتي از انجام کاري خودداري مي کنيم، يعني انجام کاري ديگري را قبول مي کنيم. اين بدان معني است که شما در واقع داريد بين دو گزينه ي ممکن انتخاب مي کنيد.

۹- در برابر اصرار طرف مقابل مقاوم باشيد

 «غلط»
– بابا ميشه امشب ۱۰ برگردم خونه؟
– باشه! اين صدمين باره که ميپرسي.
«درست»
– بابا ميشه امشب ۱۰ برگردم خونه؟
– نه ۹ ديگه بايد خونه باشي.

بعضي آدم ها آنقدر مصرند که تا به آن چيزي که مي خواهند نرسند دست از سر کسي برنمي دارند. اين موضوع بيشتر هم در مورد اعضاي خانواده صدق مي کند. در اينصورت، بهترين کاري که مي توانيد انجام دهيد اين است که هر دفعه جواب ردتان را تکرار کنيد.

البته اين معني اش آن نيست که شما آدم بي احساسي هستيد. مي توانيد او را در آغوش بگيريد اما اجازه ندهيد «نه» شما تبديل به «شايد» و در نهايت «بله حتماً» شود.

۱۰- براي جواب دادن معطل نکنيد

 «غلط»
– ميشه دو هفته مراقب جک باشي؟ ميخوام برم مسافرت.
– حتماً بهش فکر ميکنم.
«درست»
– ميشه دو هفته مراقب جک باشي؟ ميخوام برم مسافرت.
– ببخشيد نميتونم کمکت کنم.

بعضي اوقات رد کردن خواسته ي ديگران واقعاً کار سختي است. اما فکر نکنيد اگر براي جواب دادن دست دست کنيد و اول بگوييد «شايد» و بعد بگوييد «نه»، اينطوري بهتر است. با نگاه بلند مدت به اين مسأله مي توان متوجه شد گفتن يک نه قاطع و شفاف بسيار مؤدبانه تر است.

در هر صورت، انتخاب با خودتان است. مي توانيد زندگي تان را صرف رساندن ديگران به خواسته هايشان کنيد و هميشه احساس ضعيف بودن کنيد، يا اينکه زندگي واقعاً جالبي، سازگار با خودتان و ديگران داشته باشيد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar