اگر امامان دیگر به جای سیدالشهدا(ع) بودند چه می‌کردند؟

فارس

بروزرسانی 1399/07/15 - 20:15

اگر امامان دیگر به جای سیدالشهدا(ع) بودند چه می‌کردند؟

فارس/ اين غلط است که فکر کنيم اگر امام حسن (ع) به جاي امام حسين (ع) بود همان رفتار را داشت. عصمت يعني مصمون ماندن از اشتباه، پس امام معصوم هميشه بهترين تصميم را مي‌گيرد.
گاهي شنيده مي‌شود که برخي مي‌گويند: اين غلط است که فکر کنيم اگر امام حسن (ع) به جاي امام حسين (ع) بود همان رفتار را داشت و هيچ اختلافي ميان امامان معصوم نيست و علايق و سلايق و ذوق و سليقه زيبايي شناختي آنان و شيوه سياست ورزي‌شان هم يکسان بوده است. نور واحد بودن تفاوت بين انسان‌ها را رد نمي‌کند، اين تفاوت‌ها در زندگي ائمه و شيوه مراوده آنان با حاکمان وقت مشخص است.

معصوم يعني کسي که در زندگي‌اش نه گناه مي‌کند و نه خطا و اشتباه

پاسخ: اين سخن با اينکه ظاهري زيبا و منطقي دارد، غلط است و در آن مغالطه صورت گرفته است. ما امام را معصوم مي‌دانيم، معصوم يعني کسي که در هيچ يک از مراحل زندگي‌اش نه گناه مي‌کند و نه خطا و اشتباه. يعني هر تصميمي بگيرد و هر کاري بکند، مطابق با واقع و صحيح‌ترين تصميم بوده و اگر غير آن، تصميمي گرفته شود اشتباه است.

امام منصوب خداوند است، پس اشتباه او اشتباه خدا است و اين با حکمت الهي سازگاري ندارد

اگر خدايي ناکرده امامي تصميم نادرستي بگيرد، جامعه را به نابودي کشانده و سبب گمراهي مردم مي‌شود و چون خود خدا او را نصب کرده و به اطاعت از وي دستور داده است، در واقع مسبب اين کار خداوند متعال خواهد بود و خداوند هرگز بندگان خود را گمراه نمي‌کند و اين کار با حکمت الهي سازگاري ندارد. لذا خداوند حکيم که امام را پيشواي مردم و واجب الطاعه قرار داده است، بايد به او نيرويي بدهد تا در تمام مسائل ريز و درشت مردم هيچ اشتباه و خطايي رخ ندهد و بهترين تصميم را بگيرد.

صلح با معاويه بهترين تصميم امام حسن و قيام در برابر يزد بهترين تصميم امام حسين بود

به همين خاطر است که گاهي برخي تعبير مي‌کنند اگر امام حسن (ع) به جاي امام حسين (ع) بود همين کاري را مي‌کرد که امام حسين (ع) انجام داد و بالعکس، اين عبارت يعني صلح با معاويه در آن شرايط بهترين تصميم بود و غير آن اشتباه بوده است، قيام امام حسين (ع) در آن زمان بهترين تصميم بوده و غير آن اشتباه بوده است، سکوت امام سجاد (ع) و روي آوردن به دعا، بهترين تصميم ممکن بوده است، روي آوردن امام باقر و امام صادق (ع) به تشکيل کلاس درس و بحث و رشد علمي شيعيان و شاگردان خود، بهترين تصميم ممکن بوده است. بدون شک اگر هر امامي به جاي امام رضا (ع) بود، دقيقاً با مامون همان رفتاري را داشت که حضرت با او داشت.

بايد همه ائمه (ع) را يک انسان ۲۵۰ ساله تصور کرد که در شرايط مختلف تصميمات مختلف گرفته

لذا مقام معظم رهبري (حفظه‌الله) به زيبايي فرمودند بايد همه ائمه اطهار (ع) را يک انسان ۲۵۰ ساله تصور کرد که در شرايط مختلف تصميمات مختلف گرفته است. لذا اگر بگوييم امام حسين (ع) اگر به جاي امام حسن (ع) بود، ممکن بود تصميم ديگري بگيرد، عصمت آنان زير سؤال مي‌رود، زيرا بهترين تصميم، يک راه بيشتر نيست و اگر به راه‌هاي مختلفي تفسير شود، ديگر بهترين تصميم نخواهد بود.

بله اين سخن ايشان که گفته است: «علايق و سلايق و ذوق و سليقه زيبايي شناختي آنان ممکن است باعث اختلاف شود» ممکن است درست باشد، ولي نه در امور مربوط به جامعه، بلکه در امور شخصي که هيچ ربطي به دين ندارد، مثلاً پدر وارد خانه مي‌شود بچه به سوي او مي‌دود، اينجا پدر چه عکس‌العملي نشان دهد، آيا او را بغل کند و ببوسد، يا تنها به او لبخند بزند، آيا او را نوازش کند و ... يا در برخورد با همسر و... در اين‌گونه امور ممکن است اختلافي باشد، اما در امور سياسي و حرکت جامعه که زندگي مردم به آن بستگي دارد، هرگز دوگانگي بين رفتار ائمه (ع) نخواهد بود.

عصمت، يعني مصمون ماندن از اشتباه، پس امام معصوم هميشه بهترين تصميم را مي‌گيرد

حتي در امور شخصي هم ممکن است بتوان مناقشه کرد و گفت: عصمت، يعني مصمون ماندن از خطا و اشتباه حتي در امور شخصي، لذا هميشه امام معصوم بهترين تصميم و بهترين برخورد را انتخاب مي‌کند و غير آن، اشتباه است و با عصمت سازگاري ندارد، لذا اگر امام با زن و بچه‌اش، با دوستش و در بازار و... رفتاري را نشان داد، بهترين رفتار و مناسب‌ترين راه‌حل در آن شرايط بوده است، لذا غير اين رفتار اشتباه است.

بنابراين مي‌توان گفت ممکن است علايق و سلايق و ذوق و سليقه زيبايي شناختي، در امور شخصي امام معصوم تأثير بگذارد و رفتار شخصي دو امام در اموري که هيچ ربطي به دين و جامعه و مردم ندارد، متفاوت باشد، اما در اموري که به جامعه و مردم و دين ربطي دارد به هيچ وجه اين سخن قابل قبول نيست و بايد گفت دوازده امام شيعه اگر هر کدام به جاي ديگري بودند، بدون شک در امور اجتماعي همان تصميم را مي‌گرفتند و همان رفتار را داشتند که امام قبلي داشته است.

محمد فرضي پوريان