۷ توصیه و راهکار برای برگزاری جلسات کتابخوانی گروهی

سایز متن

الف الف

بازده/ در هفته کتاب و کتابخوانی هستیم و بحث کتابخوانی گروهی موضوع داغی است که این روزها بر زبان هاست. از طرفی هر روز آمار وحشتناکی از سرانه‌ی مطالعه‌ی در ایران و جهان می‌شنویم که حس اندوه و افسوس را در ما برمی‌انگیزانند. جدیدترین آمارها نشان می‌دهند مردم کشورهای هند با ۱۰ساعت و ۴۲ دقیقه مطالعه، تایلند با ۹ ساعت و ۲۴ دقیقه مطالعه و چین با ۸ ساعت مطالعه در هفته جزو کتابخوان‌ترین افراد جهان هستند و آمار غیررسمی درباره مطالعه‌ی روزانه یکساعت در فنلاند و سواد ۱۰۰درصدی مردم سخن میگویند و برخی آمارهای جهانی از سرانه‌ی مطالعه‌ی بسیار بالا در ایالت متحده آمریکا ، آلمان، انگلستان، اسپانیا و روسیه خبرمی‌دهند.

در ایران اما با کمال تعجب آمار کتابخوانی دقیقی در دست نیست. چرا که سازمان مشخصی وظیفه‌ی رصد کردن میزان مطالعات آزاد مردم را ندارد. برخی از سازمان ها نظیر کتابخانه ملی، وزارت ارشاد، شورای فرهنگی انقلاب و … از مدت زمان ۲ دقیقه تا ۲۵ دقیقه در هفته برای مطالعات غیر درسی و غیر مذهبی(که خوانندگان ثابت و مشخصی دارند) سخن می گویند اما هیچکدام دقیق و برمبنای آمارهای رسمی نیست و این نشان از اهمیت کم کتابخوانی در بین ایرانیان دارد.

ترویج فرهنگ کتابخوانی
یکی از روش های ترویج فرهنگ کتابخوانی و ایجاد علاقه و انگیزه برای مطالعات آزاد فارغ از سوادآموزی ، تشکیل گروه‌ها و باشگاه‌های کتابخوانی است و تا علاقمندان (و غیرعلاقمندان) با خواندن کتاب‌های مختلف در تمام حوزه های دانش در بالا بردن سطح آگاهی و فرهنگ عمومی سهیم شوند و علاوه بر اینکه خود افراد کتابهای بیشتر/جدیدتر و بهتری می‌خوانند به فرهنگسازی برای کتابخوانی و تشویق سایرین به شرکت در جلسات کتابخوانی هم کمک کنند و درصد افراد کتابخوان و علاقمند به کتاب افزایش یابد.

تشکیل باشگاه کتابخوانی، جلسات کتابخوانی گروهی ، نقد و بررسی کتاب، بلندخوانی، شعرخوانی و … باید از اصول درست و استانداردی پیروی کند تا جلسات به بیراهه نروند و نتیجه مطلوب حاصل شود.

باشگاه های کتابخوانی گروهی در سراسر دنیا طرفداران زیادی دارند و روش های زیادی برای برگزاری آن وجود دارد. ما در اینجا توصیه‌هایی از صفر تا صد برای تشکیل جلسات کتابخوانی گروهی خواهیم داشت که بتوانیم بیشترین استفاده را از جلسات کتابخوانی گروهی ببریم.

۱. تشکیل باشگاه کتابخوانی گروهی
قدم اول برای تشکیل جلسات کتابخوانی گروهی یافتن داوطلبان علاقمند است. در گام بعدی میتوان افرادی که انگیزه لازم برای این کار دارند را نیز به گروه اضافه کرد و تعدا اعضای گروه را افزایش داد. برای این کار بین دوستان، همکاران و اقوام خود موضوع تشکیل جلسات را مطرح کنید و افراد باانگیزه و علاقه‌ی بالا را به گروه دعوت کنید و دستورالعمل تشکیل جلسات را تدوین کنید.

۲. روش انتخاب کتاب برای جلسات کتابخوانی گروهی
۱. برای انتخاب کتاب از نظر همه اعضای گروه استفاده کنید و کتابی که بیشترین رای را بیاورد برای جلسه بعد انتخاب شود.
۲. سه کتاب برای سه جلسه آینده انتخاب شوند که اگر فردی خواست کتابها را خریداری کند بتواند یک جا و با دردسر کمتری این کار را انجام دهد.
۳. برای انتخاب کتاب غیر از توجه به مقوله بندی (مثلا روانشناسی/موفقیت/سبک زندگی و …) میتوان از کتابهای تازه انتشار یافته یا کتابهایی که جوایز مهمی برده اند نیز استفاده کرد.
۴. می توان به فهرست ۱۰۰ کتاب برتر ایران و جهان نیز مراجعه کرد یا برحسب سبک های کتاب و قرار گرفتن در در طبقه بندی های جهانی به انتخاب دست زد.

۳. روش تهیه کتاب
۱. با توجه به ایجاد شرایط جدید جهانی و نیو نرمال در دوران کرونا بیشتر کتابها فایلهای الکترونیکی را دارند. از این رو میتوان با مراجعه به برخی سایت ها نظیر فیدیبو/ کتابراه/کتابناک و … برای تهیه کتابهای الکترونیکی اقدام کرد.
۲. از کتابهایی که حجم بالایی دارند و تهیه آنها سخت است و در بازار کتاب به راحتی دردسترس نیست یا جزو کتابهای کمیاب محسوب می شوند یکی دو نسخه تهیه شود و توسط اعضا به یکدیگر امانت داده شود.

۴. روش مطالعه کتاب توسط اعضای گروه
همانطور که میدانید کتاب خواندن فقط به عشق نیاز ندارد! بلکه شما باید تکنیک ها و روش های کتابخوانی را هم بدانید. ویکی از اهداف تشکیل گروه های کتابخوانی باید اصلاح الگوهای کتابخوانی و آموزش روش های برتر و بهینه مطالعه نیز باشد.
۱. این ایده که شما در هرجایی و هر زمانی دلتان خواست کتابتان را بخوانید با تکنیک های کتابخوانی اندکی مغایرت دارد! مطالعه باید برای شما لذتبخش و همراه با یادگیری و آرامش باشد. بنابراین حتی الامکان سعی کنید یک زمان و مکان مناسب و ثابت برای کتابخوانی انتخاب کنید تا هر روز سر زمان مشخص ساعت بدن‌تان هشدار دهد که وقت کتابخوانی است! با این روش در ذهن شما، لحظات کتابخوانی با خاطره های مثبت و ارزشمند و خوب ثبت می‌شود.
۲. درست‌خوانی را تمرین کنید. این که شما سرسری و با سرعت یک کتاب را تمام کنید ممکن است از نظر روحی اقناع‌تان کند که حرکت مثبتی داشته اید اما از نظر محتوایی به شما کمکی نکرده است. تندخوانی بسیار خوب است اما توجه به تکنیک های بهترخوانی مهمتر است. در گروه خود درباره تکنیک‌های بهترخوانی کتاب سخن بگویید.
۳. کتاب یا فایل صوتی آن همواره همراه‌تان باشد تا اگر جایی و زمانی فرصت مناسبی یافتید بتوانید چند صفحه ای را مطالعه کنید.
۴. در حین خواندن کتاب هر نکته ای به ذهن تان رسید روی کاغذهای استیکر رنگی بنویسید و در آن صفحه از کتاب بچسبانید تا در حین جلسه بیان کنید.
۵. پیشنهادات، نکات قابل بحث و موضوعات مهمی که به نظرتان درباره کتاب باید به آنها پرداخت را به صورت فهرست وار تهیه کنید و دو روز قبل از جلسه در گروه تان منتشر کنید تا سایرین به آن بیاندیشند و در جلسه بداهه پردازی نشود و هرآنچه گفته می شود با تفکر و پیش زمینه ذهنی باشد.

۵. برگزاری جلسه کتابخوانی
۱. قبل از جلسه تعدادی پرسش آماده کنید تا در برگزاری جلسات پرشور و بهینه و کند و کاو کتاب سهیم باشید و به افزایش سطح دانش و پرسشگری خود و سایرین کمک کنید
۲. قبل از جلسه مقداری درباره‌ی نویسنده‌ی کتاب بخوانید. گاهی اوقات زندگی نویسنده یا مترجمان بزرگ تاثیر عمیقی بر محتوای کتاب دارند. اگر موضوع کتاب در دوره‌ی خاص تاریخی می‌گذرد درباره آن دوران یک جستجوی اینترنتی بکنید و اطلاعاتی کسب کنید.
۳. سعی کنید برای روز جلسه کتابخوانی گروهی جستجویی درباب کتاب کرده باشید و مقالات/ اخبار/ یا هر آنچه درباره این کتاب مطرح و منتشر شده است را بیابید و بدانید این کتابی که برایش زمان گذاشته اید در عالم نشر و مطبوعات و اخبار چه سر و صداهایی داشته و چه منتقدان و موافقانی داشته است.

۶. شرایط برگزاری جلسه کتابخوانی گروهی
۱. مدت زمان مناسب هر جلسه بررسی کتاب بین ۱ تا ۱:۳۰ است تا علاوه بر اینکه خستگی و فرسودگی ذهنی ایجاد نکند افراد به زمان شناسی و گزیده گویی، صرفه جویی در وقت و بهره مندی از زمان هم عادت کنند.
۲. بهتر است جلسات یک تسهیلگر داشته باشد تا ضمن مدیریت زمان و بررسی محتوا و چالش ها به برانگیختن افراد گروه برای شرکت در بحث و گفت و گوها و لذت بردن از آن نیز کمک کند.
۳. باتوجه به شیوع کرونا و الزام بهداشتی و اخلاقی جهت پیشگیری از بیماری بهتر است از سیستم های آنلاین که به راحتی با گوشی موبایل و یک هندزفری میسر میشود بهره جست که هماهنگی بسیار راحتی دارد و همه افراد از هرجای ایران می توانند در جلسات شرکت کنند.

۷. در جلسات کتابخوانی گروهی چه می آموزیم
۱. با برگزاری این جلسات تقریبا سالی ۱۵ کتاب جدید و به روز را مطالعه و بررسی کرده ایم.
۲.مطالب آموزشی مختلف در حوزه های مختلف را آموخته ایم.
۳. با روشهای صحیح و اصولی کتابخوانی و تکنیک های مطالعه اشنا شده ایم
۴. به‌روش‌های ایجاد انگیزه و مدیریت زمان و بهره وری از شرایط و شکل گیری عادات درست را فراگرفته‌ایم.
۵.گزارش نویسی، تهیه محتوا و خلاصه نویسی را تمرین کرده و آموخته ایم.
۶. نکات مهم در حوزه تمرکز، تقویت مغز و توانمندی های ذهنی را آموخته‌ایم.
۷. با تکنیک های تندخوانی آشنا شده ایم.