جراحی که جنجالی‌ترین روش درمان زخم گلوله را ابداع کرد

سن هنگام انجام خدمت در طول جنگ، اغلب به سربازاني برخورد مي‌کرد که بر اثر اصابت گلوله در شکم زخمي شده بودند. (سن) در آن زمان فاقد ابزار‌هاي تشخيصي کافي مانند تصويربرداري با اشعه ايکس بود و از طرفي او و تيمش در تلاش بودند تا تعيين کنند که آيا زخم جلوي پيش روي آن‌ها ساده است يا به دليل آسيب روده پيچيده است، يعني اينکه آيا زخم گلوله به روده نفوذ کرده است يا خير.

آسيب در سطح روده علامت قابل اعتمادي نيست که جراح بتواند روي آن ايجاد کند و تشخيص مثبت بدهد و همچنين اين زخم‌هاي پيچيده هنگام انجام معاينه بدني مشخص نيستند.

نيکلاس سِن

روزي دکتر سن به اين فکر کرد که هر زخمي که در سطح روده رخ ميدهد، مي‌تواند به همان روشي که لوله کش‌ها هرگونه سوراخ در لوله‌هاي گاز خانگي را نشان مي‌دهند، قابل تشخيص باشد. براي تحقق اين امر، سن پيشنهاد کرد که روده با يک گاز بي ضرر از طريق راست روده (رکتوم) متورم شود تا اگر نشتي وجود داشته باشد، گاز روده را به داخل حفره صفاق رها کند و گاز از طريق زخم خارجي خارج بشود و جراح به طور دقيق وجود آسيب به روده را اثبات کند.

(سن) استفاده از گاز هيدروژن را پيشنهاد کرد، زيرا فاقد هرگونه خاصيت سمي است و در صورت تماس با بافت‌هاي زنده منجر به تحريک نمي‌شود و بافت‌ها به سرعت آن را جذب مي‌کنند. علاوه بر اين، تشخيص آتش سوزي گاز هيدروژن از بدن بسيار آسان خواهد بود.

روشن کردن آتش در داخل شکم يک سرباز مجروح نيز يک روش موثر براي پاکسازي زخم از هر گونه عفونت و ضدعفوني کردن آن از ديدگاه سن بود.

نيکلاس سن ابتدا چندين آزمايش روي سگ‌ها انجام داد. در اين آزمايشات، حيوانات محکم به ميز‌هاي جراحي بسته مي‌شدند، بعد از آنکه آرام مي‌شدند با يک تپانچه ۳۲ ميلي متري از فاصله نزديک در سطح شکم به آن‌ها شليک مي‌شد.

بلافاصله پس از شليک، يک بالون لاستيکي پر از گاز هيدروژن به مقعد حيوان وصل ميشد و سپس گاز به تدريج شروع به پمپاژ در روده آن‌ها ميکرد. هنگامي که گاز در معرض شعله آتش قرار گرفته و به سمت زخم ميرود، گاز مشتعل مي‌شود و شعله حاصل از آن آبي است و اين نشان مي‌دهد که گلوله به روده نفوذ کرده است.) سن) اين آزمايشات را روي تعدادي از بيماران انساني خود انجام داد تا بتواند - در صورت وجود - عوارض جانبي ورود گاز هيدروژن به دستگاه گوارش را تعيين کند. او کنجکاو بود که بداند پمپاژ گاز هيدروژن به بدن چه احساسي ايجاد ميکند، پس شخصاً آن را روي خودش آزمايش کرد و يکي از دستيارانش را از طريق مقعد به او گاز هيدروژن زد.

او درباره تجربه‌اش گفت:

احساس نفخ شکم بسيار دردناک بوده و با احساس سرگيجه يا غش همراه است. قسمت بزرگي از گاز از طريق آروغ خارج ميشود که با احساس آرامش زيادي همراه است.

نيکلاس سن در حال آموزش گروهي از دانشجويان پزشکي ۱۸۹۵ ميلادي

اگرچه اولين بيمار انساني، که جواني سياه پوست ۲۷ ساله بود و از ناحيه شکم در ۳۸ ميلي متر مورد اصابت گلوله قرار گرفته بود، از اين تجربه جان سالم به در برد، اما اين عمل به خودي خود يک موفقيت قاطع قلمداد شد و در پايان اين همه جراحان نظامي از آن براي تشخيص ضايعات روده در سربازان آسيب ديده استفاده کردند و تنها پس از رواج تصويربرداري با اشعه ايکس بود که اين روش‌ها بي فايده تلقي شدند.

دکتر «نيکلاس سن» در زمينه جراحي پزشکي پيشگام بود و صرف نظر از کار وي در زمينه آسيب‌هاي مربوط به دستگاه گوارش و روده، دکتر سن چندين تحقيق و آزمايش در زمينه‌هاي پزشکي ديگر از جمله بيماري حاد لوزالمعده، جراحي‌هاي پلاستيک و تومور‌هاي مغز و گردن داشت؛ و همچنين درمان سرطان خون اشعه ايکس. او همچنين از حاميان جراحي آپاندکتومي بود، عملي که در آن زمان چندان معمول نبود. وي همچنين ضرورت و اهميت کمک‌هاي اوليه را خواستار شد، که اولين بار توسط جراح نظامي آلماني (فردريش فون ايزمارک) در سال ۱۸۷۰ مطرح شد. سن گفته‌هاي جراح سابق آلمان را نقل مي‌کرد: سرنوشت مجروحان در دست کساني است که به زودي براي کمک به آن‌ها وارد عمل ميشوند.