قلعه‌ های عجیب و نفرین شده در ایران

لست سکند/ امروزه قلعه‌ها اماکن توريستي محسوب مي‌شوند که مهمان گردشگران و دوربين‌هايشان‌‌اند. اما در روزگاري، دور قلعه‌ها سازه‌هاي چند منظوره‌اي‌ بودند که براي اهدافي چون ذخيره‌سازي غذا، ايجاد لايه دفاعي هنگام هجوم دشمنان، محل سکونت اشرافيان و ساير موارد امنيتي به کار گرفته مي‌شدند. بنابراين انواع مختلفي از قلعه‌ها را مي‌توانيم در سراسر جهان مشاهده کنيم که در ابعاد و موقعيت‌هاي گوناگون ساخته شده‌اند. کمي پيشتر در لست‌سکند از قديمي‌ترين دژ يا قلعه‌هاي ايراني صحبت کرديم، اما اکنون به معرفي 6 قلعه‌اي مي‌پردازيم که روايت و کاربرد آن‌ها متفاوت‌تر از ساير قلعه‌هاي ايران است.  

قلعه جني، جزيره کيش
در جنوب غربي کيش نرسيده به کشتي يوناني مکان پر رمز و رازي به نام قلعه جني وجود دارد. مي‌گويند در اين قلعه اجنه زندگي مي‎‌کنند و بسياري از بوميان کيش حاضر به نزديک يا داخل شدن به آن نيستند. روايت‌هايي که از اين قلعه کوچک و متروکه گفته مي‌شود، بسيار زياد است. از پيدا شدن جسد سربازهاي پاسبان گرفته تا سرو صداهايي که گاه و بيگاه از اين مکان شنيده مي‌شود. در کل جوي که از قلعه جني وجود دارد به حدي سنگين شده است که حتي گردشگراني‌ هم که به اين موضوعات اعتقاد ندارند حاضر به بازديد از آن نمي‌شوند. در کل چه اين قلعه داراي اجنه باشد و چه نباشد به دليل متروکه بودن و نبود هرگونه تجهيزات خاصي در اطراف آن، هنگام تاريکي شب فضاي مخوفي دارد!


قلعه کنگلو، شهرستان سوادکوه

---

بازار

---

در شهرستان سرسبز سوادکوه، ميان رشته‌ کوه‌هاي البرز، قلعه‌ تاريخي کنگلو ديده‌ مي‌شود. کنگلو در گويش مازندراني به معناي زنبور است اما عقاب مازندران، لقب ديگر قلعه کنگلو است که به خاطر شکل خاص و موقعيتش به آن نسبت داده شده است. اين قلعه به دليل دسترسي نه چندان آساني که دارد، مورد توجه گردشگران زيادي قرار نمي‌گيرد؛ چرا که اين بنا بيش از 1800 متر از سطح زمين ارتفاع دارد و براي رسيدن به آن نياز است تا مسافتي را بدون ماشين و پياده طي کرد. قلعه کنگلو در زمان امپراطوري ساسانيان ساخته شده است و داراي دو کاربرد اصلي داشت. يکي اينکه محلي براي پرستش ميترا يا آناهيتا قرار مي‌گرفت (شواهدي براي هر دو وجود دارد) و ديگر اينکه به دليل معماري خاص آن، از قلعه کنگلو به عنوان دژي مستحکم مقابل يورش‌هاي مهاجمان استفاده مي‌شد.

قلعه آدم‌خوار، استان اردبيل

قلعه بويني يوغون که بيشتر با لقب ترسناک خود يعني قلعه آدم‌خوار شناخته مي‌شود، دژي کهن‌سال و بزرگ است که قدمت ساخت آن به پيش از اسلام و به اوايل حکومت هخامنشي بازمي‌گردد. اين قلعه‌ خاص در استان اردبيل، شهرستان نير، روستاي کورعباسلو واقع شده است.

در گذشته اين قلعه کاربردي دوگانه داشته و براي منظورهاي نظامي و مسکوني استفاده ميشده است. طبعا در عصر کنوني، نياز به اين دست کاربردها منسوخ شده، اما امروزه حتي قلعه بويني يوغون به عنوان يک جاذبه توريستي نيز جايگاه بالايي ميان گردشگران ندارد. زيرا گفته مي‌شود قلعه بويني يوغون آدمخوار بوده و هر کسي که به بازديد آن رفته، زنده بازنگشته است. البته منابع فارسي زيادي اين موضوع را خرافات مي‌دانند و صحت آن را با دلايل مختلفي نقض مي‌کنند. اما به هر حال اگر کمي ماجراجويي جسورانه را مي‌پسنيديد، بازديد از اين قلعه را در ليست سفرهايتان بگذاريد، زيرا علاوه بر اينکه مي‌توانيد از يک بناي چند هزار ساله ديدن کنيد، معماري متفاوتي را شاهد خواهيد بود که متحيّرتان مي‌کند. يکي از اين موارد، پله‌هاي دست‌سازي است که در آن دوران جهت سهولت رفت و آمد به قلعه، ساخته‌ شده بود‌.

قلعه سريزد، روستاي سريزد

کاربرد قلعه سريزد به نوبه خود بسيار منحصر بفرد بوده و چيزي فراتر از يک دژ يا مکان استراتژيک جهت دفاع از مهاجمان است. قلعه سر يزد همانند صندق امانتي به کار گرفته مي‌شد که روزگاري يزدي‌ها اموال با ارزش و غلات خود را به آنجا مي‌سپردند. با توجه به قدمت قلعه سريزد که ساخت آن به زمان ساسانيان باز مي‌گردد، مي‌توان آن را قديمي‌ترين صندق امانت جهان معرفي کرد. قلعه سريزد کاربرد نظامي نداشته اما با اين حال مکانسيم دفاعي آن تامل‌پذير است. دور تا دور اين قلعه 2 لايه، ديوار مستحکم با دو دروازه مجزا محاصره شده است که در کنار خندق‌هاي 5 الي 6 متري ورود بيگانگان را بسيار دشوار مي‌کرد. در قلعه سريزد 468 اتاق يا انبار وجود دارد که در سه طبقه ساخته شده‌ و هر کدام در گذشته متعلق به يک خانواده يزدي مي‌شده است.

قلعه ايرج، شهرستان پيشوا 

قلعه ايرج را به عنوان بزرگ‌ترين قلعه خشت خام در جهان مي‌شناسند که در قرن 5 يا 6 ميلادي توسط ساسانيان بنا شد (شواهدي مبني بر بازسازي نيز وجود دارد). اين بناي عظيم که در شهرستان پيشوا واقع شده، داراي ديوارهايي به طول 15 تا 22 متر و عرضي تا حداکثر 25 متر است. البته يکي از ويژگي‌هاي جالب اين قلعه، فضاي 175 هکتاريي است که قلعه در داخل آن ساخته شده و در گذشته به عنوان مکاني براي آموزش رزمندگان محسوب مي‌شده است. روزگاري فضاي داخلي اين قلعه با احتساب اتاقک‌هاي ديوار آن ظرفيت 50000 نفري را داشت. امروزه به دليل فرسايش‌ و عوامل انساني، بخش‌هاي عمده‌ آن تخريب شده و مورد کم لطفي قرار گرفته است.

قلعه پرتغالي‌ها، مناطق حوزه خليج فارس

قلعه‌ پرتغالي‌ها واقع در مناطق حوزه خليج فارس، يادگاري از استعمارگري پرتغال در قرن 16 بوده که امروزه به عنوان يک ميراث ايراني باقي مانده است. اشغال هرمزگان به دست پرتغالي‌ها در سال 1507 ميلادي داستان درازي دارد. در آن زمان پرتغال، يکي از بزرگ‌‌ترين امپراطوري‌هاي جهان را در اختيار داشت و علاوه بر  مناطق جنوب غربي ايران، بخش‌‎هايي از چين و هند را نيز تحت مالکيت‌ خود قرار داده بود. پرتغالي‌ها به دليل موقعيت عالي مناطق حوزه خليج فارس به ويژه دسترسي به شمال قاره آفريقا در ايران مشغول به تجارت بودند و براي حفظ وضعيت خود، در امان ماندن از شورش‌هاي احتمالي و ... دست به ساخت قلعه‌هايي زدند که تا سال 1622 مالکيتش را برعهده داشتند. استعمارگري پرتغالي‌ها در ايران 115 سال طول کشيد و سرانجام با حکم شاه عباس صفوي و به فرماندهي امام قلي خان پايان يافت. 

 کدام يک از اين قلعه‌ها را از نزديک ديده‌ايد؟ آيا شما هم فکر مي‌کنيد اين قلعه‌ها عجيب و مخوفند؟

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar