مراسم عجیبی که همه چیز باید ساکت باشد!

لست سکند/ سال نو در همه فرهنگ‌ها و کشورها همراه با مراسم ويژه‌اي است. مثلا براي ايراني‌ها نوروز مي‌شود و هفت سين چيده مي‌شود و آداب و رسومي بخصوصي اجرا مي‌شود. تا حدودي سال نو ميلادي و سال چيني هم به گوشمان خورده و کم و بيش از مراسمش باخبريم. امّا، ميان فرهنگ‌هاي ناشناخته‌تر، آداب و رسوم متفاوتي براي سال نو در جريان است که شايد برايتان جالب باشد. در اين متن، قرار است سال نو ويژه‌اي را در بالي، از محبوب‌ترين جزاير اندونزي براي گردشگران بررسي کنيم که همراه با آداب و رسوم عجيبي است.

نايپي، سال نو بالي چه روزي است؟
«هاري نايپي» سال جديد هندوها در بالي است که  براساس تقويم ساکا تعيين شده است. اين تقويم در سال 1957 به عنوان تقويم ملي هند اعلام شد تا همزمان با تقويم گريگوري استفاده شود. مبداء تاريخ تقويم ساکا بر اساس تقويم گريگوري مطابق با 3 مارس سال 78 ميلادي است. اين تقويم مبنايش سال خورشيدي است و شروعش مثل نوروز ايراني‌ها، با اعتدال بهاري است.
بنابراين سال جديد هندوهاي بالي با نايپي جشن گرفته مي‌شود. امّا آداب و رسوم و قوانين مخصوص اين روز چيست؟

سکوت مطلق در بالي!
روز اول سال نو که شروع مي‌شود، هندوهاي بالي فعاليّت‌هاي مادي‌شان را کنار مي‌گذارند، مثلا همه چراغ‌ها را خاموش مي‌کنند، روزه مي‌گيرند و حتّي سر کار نمي‌روند و تفريح نمي‌کنند. البته با اينکه در خانه مي‌مانند، امّا نمي‌توانند به راديو گوش دهند يا تلوزيون هم تماشا کنند. همان طور که اين روز به روز سکوت معروف شده، حق صحبت با کسي هم ندارند، بنابراين نه مي‌توانند با تلفن صحبت کنند و نه به مهماني بروند.

شايد بپرسيد پس دقيقا چه کاري مجازند انجام دهند؟ در روز نايپي، هندوها بايد در تاريکي بنشينند، مراقبه کنند يا در محراب خانه‌شان که مراجان نام دارد، عبادت و نيايش کنند، با اين کار زندگي معنوي‌شان را ارتقا دهند.

---

بازار

---

4 قانون مهم اين روز:

آتش يا چراغ روشن کردن در اين روز کاملا ممنوع است و مردم حق ندارند در اين روز چراغ يا آتش روشن کنند (حتّي اجاق گاز)! بنابراين، اين روز شرايط آشپزي هم فراهم نيست و براي 24 ساعت روزه مي‌گيرند. اين قانون را Amati Geni مي‌نامند.
کار کردن ممنوع است که آن را Amati Karya مي‌نامند.
ممنوعيت سفر که آن را Amati Lelunganan مي‌نامند.
ممنوع شدن تفريحات که به آن Amati Lelanguan مي‌گويند.
 

در روز نايپي، در شهر چه خبر است؟
قوانين روز نايپي فقط به خانه‌ها محدود نمي‌شود و شهر هم از آن پيروي مي‌کند. خيابان‌ها سوت و کور مي‌شوند و رفت و آمدها ممنوع است. فرودگاه و همه بنادر در روز نايپي تعطيل هستند. فقط خدمات اضطراري اجازه فعاليت دارند مانند بيمارستان‌ها، فرودهاي اضطراري و پروازهاي عبوري هواپيماها، خدمات حمل و نقل (با شرايط ويژه).

اگر در اين زمان به بالي سفر کنيد، چاره‌اي نداريد در هتل بمانيد تا اين روز به پايان برسد چون هيچ فعاليتي براي يک مسافر در اين روز، مجاز نيست!

اين قوانين و شرايط کاملا در بالي اجرا مي‌شود و مقامات مذهبي بر آن نظارت مي‌کنند، بنابراين صرفا در تئوري و کتاب‌هاي مذهبي‌شان نوشته نشده، بلکه هر سال موبه‌مو اجرا مي‌شود.

پوشاک مخصوص روز نايپي چيست؟
 هندوهاي بالي بسيار به مذهبشان پايبندند و از همان کودکي، به حضور در اين مراسم عادت مي‌کنند. در اين روز، زن‌ها کياپا به سر مي‌کنند و موهايشان را زير آن جمع مي‌کنند. مردها هم سربندهاي سنتي به نام «آندانگ» که سفيدرنگ است مي‌پوشند و در حالي که چترهاي آفتابي زرد طلايي در دست دارند، رژه مي‌روند.

مراسم قبل از شروع سال نو
 با اينکه روز نايپي سراسر سکوت است، امّا پيش از آن مراسم جالبي در بالي ميان مردمان رخ مي‌دهد که ديدني است. مثلا، يک روز پيش از نايپي، همه جا ترافيک است. زنان نذرهايشان را داخل سبدهاي چوبي روي سرشان مي‌گذارند و به عبادتگاه‌ها مي‌روند. بعضي از مردم هم پارچه‌هايي بلند به رنگ‌هاي سفيد و زرد به دنبال خودشان مي‌کشند، اين پارچه‌ها را پل خداوند مي‌نامند.

نوازندگان در خيابان رژه مي‌روند، از آن طرف درشکه‌هايي که تزيين شده‌اند با انواع ميوه و برنج و غذاهاي مختلف به سمت معابد حرکت مي‌کنند و شهر کاملا در تلاطم است.

سه روز قبل از شروع سال نو، در مراسمي با نام «ملاستي يا مليس» همه ظروف و ابزارهايي که در مراسم قرار است استفاده شود و مقدسند، در اقيانوس مي‌شوند و به عبارتي، پاک مي‌شوند. معناي اين شستن، پاک کردن روح انسان از آلودگي و گناهان است. در همين مراسم، جرعه‌اي از آب اقيانوس هم مي‌نوشند چون معتقدند اقيانوس مانند زندگي پرتلاطم است و انسان بايد مفهوم واقعي زندگي را از ميان همين سختي‌ها و تلاطم بيابد.

شايد در انتها از خودتان بپرسيد که چنين مراسمي زياده‌روي است و چه فايده‌اي دارد؟ امّا براي خود آنها، اين مراسم ابعادي در جهت رشد درون انسان دارد و اعمالي که انجام مي‌شود، معنايي دارد. مثلا خاموش کردن چراغ‌ها و آتش‌ها، نمادي از خاموش کردن آتش نفسانيات انسان است. اين روز براي بيشتر انديشيدن و بيشتر وقت گذراندن براي خود است. احتمالا افرادي که با فلسفه تفکرات هندوها آشنا باشند، بخشي از اين اعمال برايشان ملموس باشد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar