جهان نما/ کاخ ورسای، بزرگ ترین کاخ سلطنتی جهان

بيتوته/ کاخ ورساي (به فرانسوي: Château de Versailles) مجموعه کاخ‌هايي در شهر ورساي در نزديکي پاريس است که به عنوان بزرگترين کاخ‌هاي سلطنتي جهان شناخته مي‌شود. اين کاخ سابقاً در دهکده‌اي به همين نام در نزديکي پاريس قرار داشت اما امروزه اين دهکده و کاخ جزء حومه پاريس محسوب مي‌شوند. از سال ۱۶۸۲ تا سال ۱۷۸۹ که به اجبار انقلابيون خانواده سلطنتي به پاريس منتقل شدند، اين کاخ محل زندگي و دربار حکومتي شاهان فرانسه بود. معاهده ورساي که به جنگ جهاني اول پايان داد در اين کاخ عقد شده‌است. اين کاخ به عنوان يکي از ميراث جهاني توسط يونسکو انتخاب شده‌است. بر اساس مدارک تاريخي آثار وجود کاخ در دهکده ورساي به حدود سال ۱۰۳۸ ميلادي بر مي‌گردد. اما اين کاخ جايگاه رسمي و سلطنتي نداشته‌است. بعدها از دهکده ورساي به عنوان شکارگاه استفاده مي‌شد. به همين منظور لويي سيزدهم دستور ساخت بنايي را در اين شکارگاه در سال ۱۶۲۴ داد. اين شکارگاه به وسيله «فيليبرت لروي» طراحي و به وسيله سنگ و آجر سرخ ساخته شد. تا زمان سلطنت لوئي چهاردهم کاخ رسمي و سلطنتي فرانسه کاخ لوور بود اما پس از روي کار آمدن، او تصميم گرفت کاخ شکوهمندي براي خود بسازد که در جهان نمونه‌اي از زيبايي، شکوه، بزرگي و پهناوري باشد. به همين منظور وي دستور داد دهکده زيباي ورساي به عنوان مکان ساخت اين کاخ انتخاب شود. بعدها به همين علت کاخ هم ورساي ناميده شد. شروع ساخت و طراحي کاخ به سال ۱۶۶۹ برمي‌گردد. طراحي اين کاخ به وسيله معماران چيره‌دستي به نام‌هاي «لويي لووا»، طراح فضاي سبز آندره لونوتر و «شارل لُبران» نقاش و آذينگر زبردست انجام گرفت. اما طراحي اصلي کاخ به منظور استفاده به عنوان کاخ سلطنتي به سال ۱۶۷۸ باز مي‌گردد. در کل مجموعه کاخ‌هاي ورساي در چهار مرحله ساخته و تکميل شد. بعد از اين مراحل در دوره پادشاهان بعدي نيز عمارت‌هايي به اين مجموعه افزوده شد. کاخ ورساي در تاريخ ۶ مه ۱۶۸۲ گشايش يافت. لويي چهاردهم با ساخت اين کاخ در نظر داشت هم از شلوغي پاريس دور شود و هم با يکجا جمع کردن دستگاه‌هاي دولتي و دربار در ورساي کنترل بيشتري را بر آنها داشته باشد. علاوه بر کاخ سلطنتي و اماکن دولتي نظير ديوان‌ها و دادگاه‌ها، منازل هزاران نفر از درباريان، فرمانداران، قضات، وزرا و شخصيت‌هاي حکومتي در ورساي قرار داشت. لويي چهاردهم درباريان را وادار ساخت که در ورساي زندگي کنند و از افزايش حضور، قدرت و املاکشان در ديگر مکان‌ها بپرهيزند. با اين کار لويي قدرت کنترل زيادي بر تمام درباريان پيدا کرد. عمارت شاه لويي لووا به منظور اقامت شاه و ملکه آپارتماني را طراحي کرد که «شتو نف» (در فرانسه به معني کاخ نو) ناميده مي‌شد. علاوه بر اين دو آپارتمان قسمت‌هاي خصوصي و خوابگاه‌هاي ديگري هم در اين کاخ براي شاه و ملکه فراهم شد. وي براي طراحي اين بخش از اصول معماري ايتاليايي رايج در قرن ۱۶ و ۱۷ استفاده کرد. او نقشه‌اي کشيد که از هفت تالار تشکيل شده‌بود. اين ۷ سالن از منظومه خورشيدي و ايزدهاي رومي الهام گرفته شده بودند. همه تالارها دور تا دور سالن مرکزي به نام تالار آپولون که خوابگاه لويي چهاردهم بود قرار داشتند.به اين نوع طراحي، طراحي «خورشيدمرکزي» مي‌گويند. اين سالن‌ها به نام‌هاي زير ناميده مي‌شدند: * تالار ديان (برگرفته از ايزد شکار روم و سياره ماه) * تالار مارس (برگرفته از ايزد جنگ روم و سياره مريخ) * تالار مرکوري (برگرفته از ايزد بازرگاني و هنرهاي آزاد رومي و سياره تير) * تالار آپولون (برگرفته از ايزد هنرهاي زيبا رومي و خورشيد) * تالار ژوپيتر (برگرفته از ايزد حقوق و قانون رومي و سياره مشتري) * تالار ساترن (برگرفته از ايزد کشاورزي رومي و سياره کيوان) * تالار ونوس (برگرفته از ايزد عشق رومي و سياره ناهيد)