روانشناسی/ آیا این عکس استرس شما را می سنجد؟

خراسان/ بررسي روان‌شناسانه اين ادعا در شبکه‌هاي اجتماعي که اگر اين تصوير به نظرتان حرکت مي‌کند يعني شما دچار استرس هستيد

 به تازگي تصويري در شبکه‌هاي اجتماعي دست به دست مي‌شود با اين توضيح که «اين خطاي ديد، ابتکار يک روان‌شناس ژاپني است. اگر تصوير به نظرتان حرکت مي‌کند، يعني اين‌که شما دچار استرس هستيد و بايد استراحت کنيد. هرچه سريع‌تر حرکت کند، يعني تنش شما بيشتر است» در اين مطلب مي‌خواهيم اين ادعا را بررسي کنيم و ببينيم آيا واقعا ديدن حرکت در اين تصوير نشان‌دهنده‌ استرس ماست و اين موضوع، پشتوانه علمي دارد يا نه؟
 
 روان‌شناسي که در حوزه خطاي ديد فعال است
«آکيوشي کيتائوکا» نام روان‌شناسي است که اين تصوير را طراحي کرده است. جناب کيتائوکا در دانشگاه «ريتسوميکان» در اُساکاي ژاپن کار مي‌کند و حوزه کاري‌اش خطاي ديد است. يکي از کارهايي که اين روان‌شناس ژاپني انجام مي‌دهد، طراحي تصاويري است که با توجه به برخي ويژگي‌ها مي‌تواند باعث خطاي ديد شود. اين تصوير هم يکي از چندين تصوير طراحي شده توسط اوست که در سال 2003 منتشر شده است. اين تصوير «مارهاي چرخان» نام دارد.

---

بازار

---

 اين ادعا جهاني است!
ادعاي مرتبط بودن استرس با ديدن حرکت در اين تصوير، محدود به کشور ما نيست. تابستان دو سال قبل اين ادعا ميان کاربران انگليسي‌زبان شبکه‌هاي اجتماعي دست به دست مي‌شد. کار در آن زمان به قدري بالا گرفت که در نهايت باعث شد تا جناب کيتائوکا به آن واکنش نشان بدهد و بگويد: «شما نمي‌توانيد با کمک تصاويري که خطاي ديد دارند، استرس يا به صورت کلي وضعيت رواني افراد را ارزيابي کنيد.» اما ظاهرا حتي اين اعلام نظر واضح از سوي طراح اين تصوير هم نتوانسته همه را قانع کند. شايد بخشي از دليل استقبال از اين شايعه به اين موضوع برگردد که چرايي ادراک اين حرکت در اين تصوير براي افراد ناشناخته است و براي همين هم سراغ چنين توجيهاتي مي‌روند. اما آيا شما مي‌دانيد چرا ما زمان تماشاي اين تصوير دچار چنين خطايي مي‌شويم؟
 چرا مارها مي‌چرخند؟
نکته اول اين که اگر شما به هر کدام از اين دايره‌ها به صورت مستقيم نگاه کنيد، حرکتي که تا پيش از اين احساس مي‌کرديد، متوقف مي‌شود. در واقع تنها زماني شما برداشت حرکت داريد که تصوير نه در مرکز ميدان بينايي شما که در حاشيه‌ آن قرار گرفته باشد. نکته‌ دوم اما مربوط به ترکيب رنگ‌هايي است که در اين تصوير استفاده شده است. پردازش رنگ‌هاي سفيد و سياه توسط گروهي از گيرنده‌هاي عصبي و پردازش رنگ‌هاي آبي و زرد توسط گروهي ديگر انجام مي‌شود. متخصصان تصور مي‌کنند پردازش رنگ‌هاي آبي و زرد با تاخيري بسيار جزئي در مقايسه با سفيد و سياه انجام مي‌شود و همين تاخير بسيار جزئي باعث مي‌شود تا حس کنيم که انگار حرکتي وجود دارد. زماني که به تصوير به صورت مستقيم و متمرکز نگاه مي‌کنيم، با توجه به ترتيب گيرنده‌هاي عصبي در مرکز چشم، اين تاخير از بين مي‌رود و در نتيجه حرکتي هم حس نمي‌شود.
با توجه به نکات گفته شده، واضح به نظر مي‌رسد که ارتباطي بين احساس حرکت کردن اين تصوير و ميزان استرس افراد، وجود ندارد.
 

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar