آیا مکانیابی دفن زبالهها در چهارمحال و بختیاری بهداشتی است؟

ایرنا/ یک دکترای حرفهای بهداشت محیط و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی چهارمحال و بختیاری گفت: بررسیها نشان میدهد در حال حاضر دفن زباله و مکانیابی دفن زبالهها در شهرها و روستاهای استان مطابق با دفن اصولی و بهداشتی نیست.
دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد به سفارش دفتر امور شهری و شوراهای استانداری چهارمحال و بختیاری برای مدیریت پسماند در این استان یک طرح مطالعاتی با رویکرد ایجاد ارزش افزوده و تولید انرژی تجدیدپذیر انجام و ارائه داده است.
فاضل محمدیمقدم اظهار داشت: بررسیهای ناشی از این طرح نشان میدهد که در حال حاضر دفن زباله در چهارمحال و بختیاری و مکانیابی دفن زبالهها در شهرها و روستاهای استان مطابق با دفن اصولی و بهداشتی نیست و باید برای رسیدن به وضعیت مطلوب به سمت احداث کارخانههای بازیافت و طرح تفکیک زباله از مبداء و مدیریت پسماند و فرهنگسازی در بین خانوادهها حرکت کنیم.
وی افزود: روزانه بیش از ۷۰۰ تن زباله در استان تولید میشود که به دلیل نبود کارخانههای بازیافت، کمپوست و اجرایی نشدن طرحهای تفکیک از مبداء، همه زبالهها به صورت سنتی دفن میشود و این موضوع نه تنها سلامت مردم را به خطر میاندازد و برای محیطزیست مخرب است بلکه بهرهگیری اقتصادی از زبالههای تولیدی را نیز نادیده میگیرد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی استان تصریح کرد: از جمله یافتههای قابل توجه در مطالعه حاضر، وجود کانونهای تجمع پسماند در نقاط مختلف روستاها از جمله کانالهای جمعآوری روانآبهای سطحی است که به جذب سگهای ولگرد در روستاها منجر میشود.
به گفته محمدیمقدم، به علت نبود سیستم جمعآوری اصولی پسماند در روستاها و کارا نبودن برخی از سیستمهای موجود، کانونهای تجمع پسماند در سطح بیشتر روستاها وجود دارد که علاوهبر چهره نامناسب از روستا از نظر زیباییشناختی، عوارض ناگواری نظیر افزایش حشرات و جوندگان و ناقلان بیماریها را به دنبال دارد.
وی افزود: در زمینه حذف کانونهای پسماند از سطح روستا بر اساس تجارب علمی مجریان طرح، پاکسازی پسماندهای تلنبار شده همراه با آموزش و مشارکت مردم میتواند موثر باشد و از سوی دیگر آموزش تهیه کود کمپوست از پسماندهای تجزیهپذیر با روش حفر گودال همراه با پوشش خاک در باغها و زمینهای زراعی میتواند موثر باشد.
مجری طرح بررسی مدیریت پسماند مناطق شهری و روستایی استان با رویکرد ایجاد ارزش افزوده بیشتر و تولید انرژی تجدیدپذیر، با بیان اینکه هنوز در استان یک طرح جامع و یکپارچه برای مدیریت پسماند وجود ندارد اظهار داشت: ۲۰ سال از آیین نامه اجرایی مدیریت پسماند در کشور میگذرد و ما هنوز نتوانستیم گامهای ابتدایی این آییننامه را برداریم و در حال حاضر تفکیک از مبداء و فنسکشی در محل دفن در استان وجود ندارد.
محمدیمقدم بهترین راهکار مدیریت پسماند را مدیریت در مبداء عنوان کرد و گفت: یکی از بهترین راهکارهای برای مدیریت پسماند، کاهش تولید زباله با خرید کالاهای بادوام و مدیریت مصرف است.
وی با بیان اینکه در کشورهای توسعهیافته تولید زباله تا ۹۰ درصد کاهش یافته است و زبالههای تولیدی نیز در مبداء تفکیک شده و سپس در کارخانههای بازیافت از آن ارزش افزوده تولید میشود افزود: انتظار میرود با فرهنگسازی این مهم در استان ما نیز محقق شود.
این دکترای بهداشت محیط تصریح کرد: حدود ۷۰ درصد زبالههای تولیدی در استان پسماندهای غذایی است که میتوان از آن کمپوست تولید کرد و از سایر زبالههای تولیدی نیز متناسب با ترکیبشناسی مواد زائد میتوان در موضوع تولید انرژی در حوزههای بیوگاز، هضم بیهوازی و پلاسما اقدام کرد.
محمدیمقدم با بیان اینکه تفکیک پسماند در حال حاضر ۲۰ درصد برنامههای آموزشی و تشویقی روستاهای استان گنجانده شده است تصریح کرد: میتوان با استفاده از منابع دیداری و شنیداری در سطح روستاها، رشد ۱۰۰ درصدی تفکیک پسماند از مبدا و بهبود وضعیت دفن بهداشتی را محقق کرد.
وی با بیان اینکه توسعه بدون حفاظت از بهداشت و محیطزیست امکانپذیر نیست افزود: یکی از ارکان اصلی حفاظت از محیطزیست مدیریت پسماندهای تولیدی است که جزو لاینفک زندگی امروزی به شمار میرود.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد یادآور شد: با توجه به اینکه در استان تنها چهار درصد تفکیک پسماند از مبداء در روستاها انجام میشود و مردم به عنوان تولیدکنندگان پسماند، نقش اصلی را در اجرای تفکیک از مبدا ایفا میکنند اجرای این طرح بدون جلب مشارکت آنها میسر نمیشود.