فرونشست زمین در بردسکن و هشدار جدی بحران آب و خاک

فارس

بروزرسانی 1403/12/21 - 16:59

فرونشست زمین در بردسکن و هشدار جدی بحران آب و خاک

فارس/ کارشناس ارشد امور منابع آب شهرستان بردسکن گفت: دشت بردسکن به دلیل کسری مخزن و افت سطح آب‌های زیرزمینی از سال ۱۳۶۱ ممنوعه شده و این ممنوعیت همچنان ادامه دارد.

محمد رمضانی، معاون امور منابع آب شهرستان‌های بردسکن و کاشمر اظهار کرد: درهمین راستا کیفیت آب زیرزمینی این دشت کاهش یافته و به‌عنوان دشت ممنوعه در استان خراسان رضوی شناخته می‌شود.
رمضانی افزود: در دشت ممنوعه بحرانی بردسکن، ۳۶۳ حلقه چاه با مصرف سالیانه بیش از ۱۰۷ میلیون متر مکعب وجود دارد که حدود ۹۶ درصد از این مقدار در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کارشناس امورمنابع آب با اعلام اینکه دشت بردسکن در سال آبی ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ با افت سالانه ۸ سانتی‌متر مواجه شده است ، اظهار داشت: افت سطح آب‌های زیرزمینی منجر به نشست زمین می‌شود که در اثر فشار ستون آب در لایه اشباع ایجاد می‌شود.
رمضانی گفت: برداشت بی‌رویه از مخازن زیرزمینی باعث کاهش فشار هیدروستاتیک و از بین رفتن پایداری ساختار آبخوان شده و موجب فشرده شدن ذرات و کاسته شدن فضاهای مفید به‌ویژه در خاک‌های رسی و سیلیسی می‌گردد.
وی افزود: دشت ممنوعه بحرانی بردسکن به خاطر بهره‌برداری بیش از حد از آب‌های زیرزمینی دچار پدیده فرو نشست زمین شده که این مسئله در دو شکل نمایان است، یکی تحکیم رسوبات در مرکز دشت و دیگری بروز درزها و شکاف‌های عمیق در حاشیه جنوبی دشت که درد آور است.
کارشناس ارشد منابع آب شهرستان بردسکن به خطرات ناشی از فرونشست زمین و سیلاب‌ها اشاره کرد و اظهار داشت: نشست زمین به کاهش مخزن آب‌های زیرزمینی، افزایش سیلاب‌ها، تخریب زیرساخت‌ها و آلودگی منابع آب منجر می‌شود و خطر فرونشست زمین در بردسکن بسیار بالا است.
وی همچنین به اهمیت رودخانه‌ها و مسیل‌ها به عنوان رگ‌های دشت پرداخت و گفت: هر گونه تعرض به بستر و حریم این منابع می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری به بار آورد.
رمضانی با اشاره به اینکه دشت ممنوعه بحرانی بردسکن با وسعت ۲۵۹۳ کیلومتر مربع دارای رودخانه‌ها و مسیل‌های زیادی است، افزود: بارش‌های شدید و کوتاه مدت باعث سیلاب‌هایی می شودکه خساراتی به همراه دارد لذا دلیل اصلی آن تجاوز به حریم مسیل‌هاست.
وی در رابطه با اقدامات انجام شده در سال جاری به لایروبی ۱۰ کیلومتر از مسیل‌های مختلف توسط اداره منابع آب شاره کرد وگفت: با دستورات قضایی تخلفات شناسایی شده رفع شده است ولی مردم هر گونه تعرض به حریم کال‌ها را سریعا گزارش کنند.