سد دشت پلنگ، بنایی استوار در توسعه پایدار استان بوشهر

ایرنا/ استان بوشهر همچون نواری باریک بر کرانه خلیج فارس کشیده شده و در انتهای حوضه آبریز قرار دارد طوریکه سالانه حجم زیادی از سیلابها و روانآبها بدون استفاده مناسب و با تخریب اراضی کشاورزی و و خسارت به مناطق مسکونی و تاسیسات زیربنایی در دریا تخلیه میشود.
براساس آمارهای بلندمدت، سالانه حدود ۲.۶ میلیارد مترمکعب روانآب در استان بوشهر وجود دارد که از این میزان، با اجرای پروژههای سدسازی، امکان ذخیرهسازی ۱.۵ میلیارد مترمکعب از آن فراهم خواهد شد.
این درحالی است که هماکنون بر اثر خشکسالیهای متوالی دو دهه اخیر بیشتر چمشهها در این استان خشک شده و میزان آبدهی رودخانه به شدت کاهش یافته است، همچنین بیشتر چاههای آب استان بوشهر کم بازده و یا کیفیت آب آنها شور و بلا استفاده شدهاست، طوریکه هم اکنون ۱۶ دشت آبی این استان در وضعیت بحرانی و ممنوعه قرار دارند.
در این ارتباط به منظور تامین آب کشاورزی و آشامیدن و جلوگیری از هدرفت سیلابها و روانآبها در سالهای اخیر احداث پروژههای سدسازی متعددی در دستور کار مسئولان استان قرار گرفت که تاکنون شماری از آنها به بهرهبرداری رسیده و تعداد دیگری نیز در دست ساخت است.
یکی از این پروژهها که در سالهای اخیر عملیات اجرایی آن آغاز شد و هم اکنون روند ساخت آن ادامه دارد، سد دشت پلنگ است که به عنوان یکی از مهمترین پروژههای زیرساختی تامین آب آشامیدنی و کشاورزی و گامی مهم در مسیر توسعه اقتصادی استان بوشهر به شمار می رود.
پیشرفت ۵۱ درصدی سد در بتن ریزی بدنه
مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان بوشهر اظهار کرد: در استان بوشهر، از شمال تا جنوب، طرحهای متعددی در حوزه توسعه منابع آبی، بویژه ساخت سدها، تعریف و اجرایی شده است و در شهرستانهای دشتستان، تنگستان، دشتی و عسلویه، طرحهای سدسازی فعال هستند که با تأمین اعتبارات لازم، تلاش میکنیم این طرحها را به سرانجام برسانیم تا مشکل کمآبی استان، بویژه در حوزه تأمین آب شرب و کشاورزی، کاهش یابد.علی محمدی افزود:
وی بیان کرد: امیدواریم با تکمیل این طرح ها، مشکلات کمآبی استان بوشهر کاهش یابد و زمینه توسعه پایدار در حوزههای شرب و کشاورزی فراهم شود.
محمدی گفت: سد دشت پلنگ روی رودخانه دشت پلنگ، یکی از سرشاخههای اصلی رودخانهمند، در ۷۵ کیلومتری شهر خورموج مرکز شهرستان دشتی در دست ساخت است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای بوشهر افزود: این سد با هدف توسعه زیرساختهای آبی از جمله تأمین آب شرب و کشاورزی و مدیریت سیلاب طراحی شده است و پیشرفت فیزیکی پروژه تاکنون به مراحل قابل توجهی رسیده است.
محمدی اظهار کرد: سد دشت پلنگ که از نوع بتنی CMD بوده و طول تاج آن ۱۰۳۰ متر و ارتفاع آن ۵۴ متر است، در زمان حاضر به پیشرفت ۵۱ درصدی در بخش بتنریزی بدنه دست یافته است.
وی افزود: این مرحله از کار شامل اجرای ۵۳۰ هزار متر مکعب بتن از مجموع یک میلیون متر مکعب مورد نیاز پروژه بوده که نشاندهنده تلاش مستمر تیم اجرایی است.
محمدی بیان کرد: بخشهای حفاری و تزریق نیز مشابه بتنریزی، ۵۰ درصد پیشرفت داشتهاند و کارهای فولادی پروژه تاکنون به ۳۵ درصد رسیدهاست.
ایمنسازی سد با ابزار دقیق کامل ایرانی
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای بوشهر بیان کرد: به منظور ارتقای کیفیت ساخت و بهرهبرداری ایمن از سد، اقدامات گستردهای در حوزه ابزار دقیق انجام شده است و تاکنون تهیه و نصب ۶۰ عدد ابزار دقیق شامل ۴۸ کرنشسنج دو بعدی، دو ترمومتر هوا، چهار ترمومتر آب و شش آپلیفت گیج توسط یکی از شرکتهای تخصصی ابزار دقیق ایرانی کامل و برای پایش و نظارت دقیق بر وضعیت سد در مراحل ساخت و بهرهبرداری طراحی و نصب شدهاست.
محمدی عنوان کرد: در بخش هیدرومکانیکال، طراحی لولههای تخلیه تحتانی و آبرسانی به طور کامل انجام شده و فرآیند تولید، پوشش و بازرسی متعلقات لولههای ۲۲۰۰ میلیمتر و ۱۲۰۰ میلیمتر نیز تکمیل شده است.
وی با اشاره به مشخصات فنی سد دشت پلنگ گفت: این سد با ظرفیت کل مخزن ۱۵۰ میلیون متر مکعب، نقشی مهم در تأمین آب شرب مناطق مرکزی و جنوب استان بوشهر ایفا خواهد کرد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای بوشهر ادامه داد: این سد در زمان اجرای پروژه نزدیک به ۳۰۰ شغل به صورت مستقیم و ۶۰۰ شغل به صورت غیرمستقیم ایجاد میکند و تکمیل و بهرهبرداری این سد میتواند توسعه اقتصادی، اجتماعی و زیرساختی شهرستان دشتی و شهرستانهای همجوار را تسریع کند.
احداث سد با مشارکت ۸۵ درصدی چینیها در تامین اعتبار
محمدی یادآور شد: در زمان حاضر، تلاشها بر تکمیل هرچه سریعتر این پروژه متمرکز شدهاست تا بخشی قابل توجه از نیازهای آب شرب استان بوشهر برطرف شود و امکان مدیریت مطلوبتر منابع آب فراهم شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان بوشهر یادآور شد: سد دشت پلنگ از معدود پروژههای دارای منابع مالی خارجی استان بوشهر است که اعتبار خارجی (فاینانس) آن ۳۲۵ میلیون یوان چین بوده که ۸۵ درصد توسط فاینانسور و ۱۵ درصد توسط کارفرما تامین می شود.
وی افزود: با پیشرفت طرح سرمایه مورد نیاز از طرف شرکت سرمایهگذار چینی تأمین و به طرح تزریق میشودکه بخشی از این سرمایه بهصورت نقدی و بخشی نیز از طریق تأمین ماشینآلات پرداخت خواهد شد.
محمدی بیان کرد: با احداث این سد، ضمن جلوگیری از وقوع سیلاب های ویرانگر، از تخلیه سالانه ۷۲میلیون مترمکعب آب به خلیج فارس جلوگیری می شود.
وی افزود: اکنون روزانه ۲۸۰ نفر در سه نوبت کاری برای اجرای این طرح مشغول به کار هستند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان بوشهر گفت: با تکمیل سد دشت پلنگ، این منطقه به یکی از مهمترین مراکز تامین آب آشامیدنی و کشاورزی کشور تبدیل و گامی مهم در مسیر توسعه اقتصادی استان بوشهر برداشته میشود.
استاندار بوشهر با حضور در پروژه سد دشت پلنگ اعلام کرد: روند ساخت این طرح سرعت مطلوبی دارد و طبق برنامه ریزی انجام شده تا پایان سال جاری به مرحله آبگیری خواهد رسید.
ارسلان زارع اظهار کرد: شهرستان دشتی، ظرفیت های خوبی در حوزه اقتصادی دارد و امیدوارم سالی که به نام سال «سرمایه گذاری برای تولید» نامگذاری شده، شاهد فعالیت های گسترده تر و دستاورد بیشتری باشیم.
استاندار بوشهر گفت: سد دشت پلنگ یکی از طرحهای مهم تامین آب استان بوشهر است و امیدواریم با توجه به پیشرفت ۵۱ درصدی این پروژه، تا پایان سال به مرحله آبگیری برسد.
ارسلان زارع ابراز کرد: روند پیشرفت فیزیکی پروژه سد دشت پلنگ در ماه های اخیر مطلوب بوده است و این سد، بخشی از چالش های مردم در آب شرب و صنعت و بخش کشاورزی را رفع خواهد کرد.
وی به کم آبی و مشکلات حوزه آب استان بوشهر پرداخت و اظهار کرد: یکی از چالشهای اصلی استان بوشهر تامین آب در بخشهای مختلف است و با برنامه ریزی صورت گرفته، تلاش داریم با اولویت بندی، در دوره کوتاه مدت و میان مدت، مشکلات مردم در تامین آب را کمتر کنیم.
استاندار بوشهر بیان کرد: بدلیل خشکسالی های پیاپی، بدیهی است که تابستان امسال با مشکلاتی در تامین آب مواجه باشیم که از مردم فهیم استان درخواست دارم با صرفه جویی در مصرف و مصرف بهینه، همکاری بیشتری داشته باشند.
جلوگیری از تخلیه سیلابها به رودخانه مند
معاون امور عمرانی استاندار بوشهر گفت: کارگاه اجرایی سد دشت پلنگ بخوبی تجهیز شده است و روند ساخت این طرح اکنون بیش از ۵۰ درصد است.
شاپور رجایی اظهار کرد: یکی از چالشهای مهم در استانهای جنوبی، تخلیه سیلابها به دریا بدون استفاده بهینه است، درحالیکه با ساخت سدهای مخزنی میتوان این منابع ارزشمند را در همان منطقه ذخیره و استفاده کرد.
وی بر لزوم ساخت سدهای مخزنی برای مهار و بهرهبرداری از سیلابهای فصلی تأکید کرد و افزود: سد دشت پلنگ از ورود سیلابهای رودخانه دشت پلنگ به رودخانهمند و سپس تخلیه به دریا جلوگیری کرده و امکان ذخیرهسازی و انتقال آن به مراکز مصرف را فراهم میکند.
تامین آب و توسعه پایدار منطقهای
رجایی گفت: هرچند شیرینسازی آب دریا یکی از گزینههای تأمین آب در استان بوشهر به شمار میرود، اما در مناطقی که امکان مهار سیلاب و ذخیره آن وجود دارد، این روش از نظر اقتصادی و فنی بهصرفهتر است.
وی ادامه داد: سد دشت پلنگ سالانه میتواند ۴۵ تا ۴۶ میلیون مترمکعب آب شیرین و گوارا را برای مصارف مختلف، از جمله شرب و کشاورزی، تأمین کند.
رجایی بیان کرد: علاوه بر این، نقش این سد در توسعه گردشگری و رونق اقتصادی منطقه نیز قابلتوجه خواهد بود.
وی گفت: امیدواریم این طرح مطابق برنامهریزی انجامشده تکمیل و به بهرهبرداری برسد تا تأثیرات مثبت آن در تأمین آب پایدار و توسعه منطقهای نمایان شود.
عمدهترین اهداف اجرای سد دشت پلنگ، تامین آب آشامیدنی ساکنان شهرستان دشتی به طور متمرکز و شهرستانهای جنوبی استان بوشهر از محل خط آبرسانی سراسری کوثر و همچنین تامین آب صنعت در مناطق پارس شمالی و جنوبی است.
تکمیل این سد تاثیر بسیاری در توسعه کشاورزی هفت هزار هکتار اراضی دشت پلنگ و روستاهای دهستان طسوج دارد.