بجنورد زیر بار سازههای غیرمجاز؛ قانون ناتوان، شهر گرفتار

ایرنا/ بجنورد این روزها نه زیر بار زلزله که زیر بار ساختوسازهای غیرمجاز میلرزد؛ خانههایی که بیقانون قد میکشند و با اولین لرزش، شاید به گورستانی برای امیدهای مردمی بدل شوند که قانون را تنها روی کاغذ دیدهاند.
ساختوسازهای غیرمجاز مدتهاست که همچون زخمی کهنه و عمیق بر پیکر بجنورد جا خوش کردهاند؛ زخمی که نه تنها التیام نمییابد، بلکه هر روز عفونیتر و عمیقتر میشود.
نقطه آغاز این بحران، جهش سرسامآور قیمت مسکن بود، اما آنچه این زخم را کاریتر کرد، بیتفاوتی برخی مدیران، سودجویی دلالها و سکوتهایی بود که قانون را پشت سر گذاشت.
در شرایطی که مردم با چنگ و دندان در تلاشاند تا سقفی بالای سر خود بسازند، برخی سوداگران بازار مسکن، فرصت را غنیمت شمردند. آنها با بیرحمی تمام از آب گلآلود آشفتهبازار مسکن بیمجوز، بیضابطه و بیقانون، نه ماهی که قصر ساختند.
امروز در محلههایی از بجنورد، ساختمانهایی قد کشیدهاند که نه اجازه و نه ایمنی دارند؛ خیابانهایی که حتی خودروهای امدادی هم جرات عبور از آن ندارند، کوچههایی که در بحرانها به تله مرگ بدل میشوند و خانههایی که شاید با اولین لرزش زمین فرو بریزند.
مردم میپرسند که شهرداری کجاست؟ ناظر کیست؟
متخلفان، قانون را بازیچه کردهاند با چند جریمه صوری یا توقف کوتاه، دوباره میسازند، دوباره میفروشند و شهر را دوباره به زانو درمیآورند.
بدتر از همه، اقشار ضعیف قربانیان اصلی این چرخه شوم جامعهاند؛ کسانی که با هزار امید و از سر ناآگاهی واحدهای غیرمجاز را میخرند و در برابر نهادها، بیپناه میمانند.
بیتردید تا زمانی که ارادهای جدی، شفاف و هماهنگ میان نهادهای متولی برای پایان دادن به این هرجومرج وجود نداشته باشد، بجنورد زیر بار ساختوسازهای غیرمجاز کمر خم خواهد کرد؛ شهری که امروز باید جلوی فروپاشی ساختاری آن گرفته شود.
هزار و ۲۰۰ بازرسی، ۳۰۰ تخریب؛ آمارها میلرزند، ساختمانها نه
طبق گزارشهای رسمی شهرداری بجنورد، تنها در سال گذشته بیش از ۳۰۰ مورد ساختوساز غیرمجاز در این شهر تخریب شد. اما آمار واقعی تخلفات از آنچه در ظاهر میبینیم، بسیار گستردهتر است و زنگ خطر را برای مدیریت شهری به صدا درآورده است.
معاون اداره مهندسی و نظارت بر ساخت و سازهای شهرداری بجنورد در این خصوص گفت: ۳۰۰ مورد ساخت و ساز غیرمجاز در حریم و محدوده این شهر سال گذشته تخریب شد و نداشتن پروانه از مهمترین تخلفات ساخت و ساز غیرمجاز است که پس از سه بار اخطار کتبی و عدم مراجعه مالک به شهرداری برای آن تشکیل پرونده یا به مراجع قضایی معرفی خواهند شد.
براتعلی رحیمی افزود: یک هزار و ۲۰۰ مورد بازرسی این مدت از واحدهای مسکونی در حال ساخت بجنورد توسط ناظران نظام مهندسی انجام شده که ۹۵۰ مورد اخطار طرح تفصیلی به دلیل اضافه بنا، ساخت و ساز غیرمجاز، نداشتن مجری و قرارداد صادر شده است.
پلمب ۱۵۰ مورد ساخت و ساز غیرمجاز
معاون اداره مهندسی و نظارت بر ساخت و سازهای شهرداری بجنورد ادامه داد: یک هزار و ۱۰۰ ناظر نظام مهندسی بر ساخت و ساز واحدهای مسکونی نظارت دارند و موارد و جزییات لازم را بررسی می کنند.
وی یادآور شد: ۱۵۰ مورد ساخت و ساز غیرمجاز در مرکز خراسان شمالی سال گذشته با دستور مقام قضایی پلمب شد و ۵۰ بنای غیرمجاز منجر به حکم دادستانی و تخریب شد.
رحیمی تاکید کرد: بازرسی های انجام شده در محلات ناظرآباد، باقرخان، ملکش و احمدآباد بود که برای اکثر متخلفان ساخت و ساز غیرمجاز تشکیل پرونده انجام شد و جریمه خواهند شد.
هزینه چهار میلیاردی پروانه ساخت؛ مانعی بر سر راه قانونمداری
معاون اداره مهندسی و نظارت بر ساخت و سازهای شهرداری بجنورد با اشاره به تخلفات بالا در حوزه ساخت و ساز غیرمجاز گفت: شهرداری و نظام مهندسی باید پیگیری های لازم را انجام دهند و برای صدور پروانه از شهروندان هزینه کم تر دریافت کنند.
وی تصریح کرد: صدور پروانه اکنون در حاشیه شهر برای هر ساخت و ساز چهار میلیارد ریال است و در توان بسیاری نیست، شهروندان در صورت اخذ پروانه کامل ارائه خدمات لازم به آنان آسان تر انجام خواهد شد.
رحیمی بیان کرد: کار اصلی ما نظارت بر نحوه ساخت و ساز براساس پروانههای صادر شده و ضوابط و مقررات طرحهای فرادستی شهرداری است، ما در این چارچوب، نظارتهای متداول و مستمری برعهده داریم و همکاران ما در مناطق مختلف به صورت مداوم روند ساخت و ساز از لحظه تخریب، خاک برداری و فونداسیون تا مرحله پایان کار را نظارت میکنند.
معاون اداره مهندسی و نظارت بر ساخت و سازهای شهرداری بجنورد با اشاره به نوع ساخت و سازها گفت: ساخت و سازها ۲ بخش دارد، یکی آنها که دارای پروانه و مجوز هستند و دیگری مواردی که بدون مجوز و بدون اخذ پروانه از شهرداری، شروع به ساخت و ساز میکنند.
وی خاطرنشان کرد: ساخت و سازهایی که دارای پروانه هستند، قطعا مهندس ناظری دارند که سازمان نظام مهندسی ساختمان تعیین میکند و در یک چارچوب قانونی حرکت میکنند، مشکلی که ما داریم، با بخشی است که غیرقانونی و بدون گرفتن پروانه یا قسمتی از پروانه به ساخت و ساز ادامه میدهند.
رحیمی اضافه کرد: شهرداری تنها بخشی از پازل فرایند ساخت وسازها است، ما جزئی از سلسله مراتب ضوابط هستیم و به تنهایی نمیتوانیم جلوی تخلفات شهر را بگیریم.
نظارت تشدید میشود، اما آیا کافی خواهد بود؟
شهردار بجنورد گفت: نظارت بر ساخت وسازها برای توسعه شهری مدرن و حفظ حقوق شهروندان تشدید و برنامه ریزی خواهد شد تا رویکردی قوی و تعیین کننده برای سال جدید ارائه دادهاند.
سید محمدعلی کشمیری اظهارکرد: تمرکز اصلی بر نظارت شدیدتر و ساخت وسازهای بیضابطه است که مانعی برای توسعه شهری مدرن محسوب میشود.
وی افزود: هرگونه تخلف در حریم شهری و همچنین در محدوده قانونی شهر انجام شود با آن برخورد جدی و قانونی صورت خواهد گرفت.
شهردار بجنورد ادامه داد: قوانین و ضوابط برای حفظ حقوق شهروندان تنظیم شده است و همه افراد باید به قانون احترام بگذارند.
وی یادآور شد: شهرداری بجنورد صدور پروانههای ساخت را مطابق با دستورالعملهای ابلاغی از اداره کل راه و شهرسازی، در قالب طرحهای جامع و تفصیلی انجام میدهد.
کشمیری با اشاره به اینکه نظارت بر کیفیت ساخت و ساز بر عهده سازمان نظام مهندسی است تاکید کرد: پس از صدور پروانههای ساخت، تأییدیههای فنی و مهندسی برای صدور سند پایانکار ضروری است و تاییدات سازمان نظام مهندسی شامل همه شاخههای مرتبط از جمله سازه، معماری، و تأسیسات مکانیکی و برقی است.
شهردار بجنورد گفت: چنانچه ناظران ذیصلاح گزارشی مبنی بر عدم رعایت ضوابط فنی ارائه دهند، شهرداری مجوز ادامه کار یا پایان کار را صادر نخواهد کرد، شهرداری مستقیماً وارد حوزههای تخصصی نخواهد شد اما نظارت مستمر بر اساس گزارشهای مهندسان و دستورالعملهای ابلاغی، در دستور کار قرار دارد.
وی تصریح کرد: راهاندازی سامانه ۱۳۷ به شهروندان این امکان را داده تا به راحتی تخلفات ساختمانی را گزارش دهند و به نقش خود در مسئولیت اجتماعی عمل کنند.