خراسان شمالی سرمست از شمیم گل محمدی

ایرنا/ بهار که میرسد، خراسان شمالی بوی زندگی میگیرد؛ از دل خاک خشک، گلهایی میرویند که نهفقط عطرشان، که امیدشان در جان کشاورزان جوانه میزند.
گلبرگهای صورتیشان چون پر پروانه در آفتاب میدرخشند و عطر دلانگیزشان در کوچهباغها میپیچد؛ عطری که نهتنها مشام را نوازش میدهد، بلکه روح را تازه میکند.
کشاورزان سختکوش با دستانی خسته اما دلهایی سرشار از امید در این روزها به دل گلستانها میزنند؛ میچینند، جمع میکنند و گنجینهای از عطر و رنگ را به خانههای خود و دلهای ما هدیه میدهند.
بوی گلهای محمدی در گوشهگوشه استان در هوا میپیچد و دلها را به یاد روزهای پرشور کشاورزی و تلاش برای بهتر شدن میبرد. در بیش از ۵۰۰ هکتار از زمینهای خراسان شمالی، این گلهای باعشق، هر روز شکوفا میشوند و امید را در دل مردم میافشانند.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی از برداشت گل محمدی در استان خبر میدهد و با افتخار میگوید: ۳۲۸ هکتار گلستان گل محمدی آماده برداشت است، اما حقیقت این است که در دل این زمینها، این رقم واقعی به ۵۰۰ هکتار هم میرسد.
امسال پیشبینی میشود که حدود ۳۰۰ تن گل تر برداشت شود، این تنها عددی از عملکرد یک فصل نیست، بلکه گواهی است از عشق، تلاش و دستهای پرمحبت کسانی که برای بارور کردن این زمینها شب و روز میکوشند.
این گلها، نمایی از زحمتهای کشاورزان، حکایت از عزم راسخ مردم خراسان شمالی دارند و گل محمدی در این دیار، تنها گل نیست بلکه زندگی است و نمادی از یک تلاش بیپایان که در دل آن نه تنها گلها شکوفا میشوند، بلکه رویاها هم به حقیقت میپیوندند.
تولید گل زیر سایه خشکسالی
اما آنچه که مهمتر از برداشت این محصول به نظر می رسد، داستان پشت این گلها است، درختان گل محمدی با زحمت کشاورزان به بار مینشینند، اما همیشه با چالشهایی بزرگ روبهرو بودهاند.
خشکسالی و کاهش منابع آبی بهویژه در سالهای اخیر بسیاری از زمینهای کشاورزی را تحت تاثیر قرار داده است و گل محمدی همچنان به عنوان یک گنجینه در دل زمینهای خراسان شمالی به رشد و نمو خود ادامه میدهد.
کشاورزان به خوبی میدانند که گل محمدی نه تنها محصولی ارزشمند برای فروش است، بلکه همواره به عنوان بخشی از فرهنگ این دیار شناخته میشود.
درست در دل همین گلها، گلاب و اسانسهای ناب تولید و سالانه ۶۲۱ هزار لیتر گلاب از این گلها استخراج میشود، همچنین ۲۲ لیتر اسانس گل محمدی، ۲۹ هزار کیلوگرم گلبرگ خشک و ۱۲ هزار کیلوگرم غنچه خشک از خراسان شمالی به بازارهای مختلف عرضه میشود.
این محصول با تاریخچهای چند هزار ساله در ایران در بسیاری از نقاط دنیا شناخته شده است. از این رو، خراسان شمالی نه تنها به عنوان یکی از مهمترین تولیدکنندگان گل محمدی در کشور شناخته میشود، بلکه این محصول در طب سنتی، صنایع غذایی، دارویی و عرقیات معطر کاربردهای فراوانی دارد.
اما گلاب و اسانس، تنها هدیه این گلها نیستند. گل محمدی در شرایط دشوار آب و هوایی به ویژه در زمینهای شیبدار، نه تنها به عنوان یک محصول اقتصادی مطرح میشود، بلکه به حفظ خاک و جلوگیری از فرسایش آن نیز کمک میکند.
کشاورزان در کنار برداشت گل محمدی از آن به عنوان پرچین در اطراف باغها و مزارع استفاده میکنندف این پرچینها نه تنها به جلوگیری از فرسایش خاک کمک میکنند، بلکه فضای بیشتری برای رشد این گلهای زیبا فراهم میآورند.
چالشها و امید به آینده
با وجود تمام زیباییها و امیدهایی که در دل گلستانهای خراسان شمالی جوانه زده، سایهای از دغدغه همچنان بر سر این صنعت خوشعطر گسترده است.
اگرچه کشاورزان با جان و دل گل میکارند و هر صبح با سپیدهدم به دل مزرعه میزنند، اما نبود زیرساختهای لازم برای فرآوری و بستهبندی این محصول ارزشمند، زنجیرهی ارزش گل محمدی را ناتمام گذاشته است.
در حالیکه زمینهای خراسان شمالی آغوش خود را به روی این گل پرخاصیت گشودهاند، کمبود صنایع تبدیلی و تکمیلی باعث شده تا بخش بزرگی از این محصول به صورت خام و فلهای، راهی دیگر استانها شود؛ جایی که ارزش افزودهاش نصیب تولیدکنندگان دیگر میشود. اینجاست که لزوم ایجاد کارخانههای گلابگیری گنجینهای از محصولات طبیعی، واحدهای تولید اسانس و کارگاههای بستهبندی با استانداردهای بینالمللی، بیش از همیشه احساس میشود. اگر این گام برداشته شود، نهتنها درآمد کشاورزان افزایش مییابد، بلکه اشتغال پایدار در روستاها تقویت شده و استان میتواند به یکی از قطبهای اصلی تولید محصولات فرآوریشده گل محمدی در کشور تبدیل شود.
اکنون زمان آن فرا رسیده که مسئولان، سرمایهگذاران و نهادهای پشتیبان، این نیاز را جدی بگیرند؛ چراکه تنها با تکمیل زنجیره تولید است که عطر گل محمدی خراسان شمالی میتواند در بازارهای ملی و جهانی، همانطور که شایستهاش است، بدرخشد.
خراسان شمالی ۳۴۴ هزار هکتار عرصه کشاورزی دارد که از این سطح ۳۰۰ هزار هکتار را اراضی زراعی و مابقی را باغ تشکیل می دهد که حدود ۸۰ هزار بهره بردار بخش کشاورزی محسوب می شود