خراسان شمالی، گنجینه‌ای از تنوع زیستی ایران

ایرنا/ خراسان شمالی با اقلیمی متنوع و زیست‌بوم‌هایی بی‌نظیر از مناطق کم‌نظیر کشور از نظر تنوع زیستی است؛ دشتی وسیع، کوهستان‌هایی مرتفع، جنگل‌های انبوه و بیابان‌هایی داغ که همه در کنار هم زیستگاهی امن برای گونه‌های ارزشمند جانوری و گیاهی پدید آورده‌ است.

خراسان شمالی از معدود استان‌های کشور است که می‌توان در آن تنوع زیستی مناطق کویری، خزری و کوهستانی را همزمان مشاهده کرد؛ امری که این استان را به یکی از مهمترین زیستگاه‌های جانوری کشور تبدیل کرده است.

---

بازار

---

امروز، اول خردادماه برابر با روز جهانی تنوع زیستی است؛ فرصتی برای بازخوانی نقش بی‌بدیل خراسان شمالی در حفاظت از تنوع زیستی ایران فراهم کرده است.

خراسان شمالی با گستره‌ای معادل ۲.۸ میلیون هکتار، حدود ۱.۷ درصد از وسعت کشور را دربر می‌گیرد و با دربر داشتن چند اکوسیستم متمایز، به‌راستی گنجینه‌ای ارزشمند از تنوع زیستی به‌شمار می‌رود.

زیستگاه گونه‌های در خطر انقراض

گونه‌هایی چون یوزپلنگ آسیایی، پلنگ ایرانی، خرس قهوه‌ای، کاراکال، گربه پالاس، قوچ اوریال، کل و بز، آهو، عقاب طلایی، بالابان، کرکس مصری، کبک دری و بسیاری دیگر، خراسان شمالی را به‌عنوان زیستگاهی امن برگزیده‌اند.

برخی از این گونه‌ها در فهرست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) و در رده‌های بحرانی در معرض انقراض یا آسیب‌پذیر قرار دارند.

بر اساس آمارهای اداره‌کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی، ۵۱ گونه پستاندار (۲۵.۹ درصد پستانداران ایران)، ۱۸۰ گونه پرنده (۳۳.۳ درصد پرندگان کشور)، ۵۲ گونه خزنده (۲۳.۲ درصد خزندگان کشور) و چهار گونه دوزیست (۲۰ درصد از دوزیستان ایران) در این استان شناسایی شده‌اند.

ذخایر ارزشمند و مناطق تحت حفاظت

وجود سه پارک ملی سالوک، ساریگل و ضامن آهو، همچنین گستره‌ای معادل ۴۴.۶ درصد از پارک ملی گلستان که قدیمی‌ترین پارک ملی ایران و ذخیره‌گاه زیست‌کره ثبت‌شده در یونسکو است، جایگاه خراسان شمالی را در میان مناطق حفاظت‌شده کشور برجسته کرده است.

افزون بر این، سه منطقه حفاظت‌شده، پناهگاه حیات وحش، سه اثر طبیعی ملی، یک تالاب، چهار منطقه شکار ممنوع، جنگل‌های ارس، بلوط و زالزالک، و قرق‌های مرتعی زیر نظر سازمان جنگل‌ها و مراتع، بستر مناسبی برای حفاظت از گونه‌ها فراهم کرده‌اند.

ایران کوچک با زیست‌بوم‌های بزرگ

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی، درباره اهمیت این استان در حوزه تنوع زیستی گفت: این استان به‌راستی نماد ایران کوچک است؛ سرزمینی که در گستره‌ای محدود، تنوعی شگفت‌انگیز از زیست‌بوم‌های کشور را در خود جای داده است.

علی شکاریان افزود: در این استان تنها با طی یک ساعت می‌توان از جنگل‌های مرطوب و سرسبز هیرکانی که زیستگاه گونه‌ای چون مرال (گوزن قرمز) است، به تپه‌ ماهورهای بیابانی میاندشت رسید؛ جایی که یوز آسیایی، این گنجینه نادر طبیعت ایران به آرامی بر خاک داغ بیابان گام برمی‌دارد.

وی ادامه داد: پوشش گیاهی استان نیز بسیار متنوع است؛ از جنگل‌های ممرز، افرا، توسکا و بلوط در شمال گرفته تا جنگل‌های اورس در ارتفاعات خشک و بوته‌زارهای غنی از گیاهان دارویی مانند آویشن، بومادران، گل‌گاوزبان، کتیرا، زیره و شیرین‌بیان در دشت‌ها و کوهپایه‌ها.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی خاطرنشان کرد: حضور تمامی هشت گونه گربه‌سان ایران در این استان از جمله پلنگ، یوزپلنگ، کاراکال، گربه وحشی و گربه پالاس، نشانگر جایگاه منحصربه‌فرد خراسان شمالی در نقشه تنوع زیستی کشور است.

الگویی برای توسعه پایدار

خراسان شمالی با چنین ظرفیتی نه‌تنها سزاوار توجه و حمایت بیشتر در حوزه حفاظت محیط زیست است، بلکه می‌تواند به الگویی الهام‌بخش برای توسعه پایدار و هم‌زیستی انسان با طبیعت تبدیل شود.

حفاظت از تنوع زیستی این استان، پاسداری از آینده‌ای سبز برای ایران زمین است.

آخرین خبر خراسان شمالی در اینستاگرام :
https://instagram.com/bojnord_today