پرچمداری پرورش ماهیان تزئینی در اصفهان و ضرورت تکمیل زنجیره تولید

ایرنا/ صنعت پرورش ماهیان تزیینی و آکواریومی در استان اصفهان با تولید حدود ۸۱ میلیون قطعه در سال از لحاظ تعداد و تنوع نسبت به سایر مناطق کشور، پرچمدار، متمایز و پیشرو است که میتوان با تکمیل زنجیره تولید، برای توسعه آن گام برداشت.
۱۲۵ کشور در تجارت ماهیان زینتی نقش دارند و تجارت هفت هزار گونه ماهی زینتی در دنیا در جریان است، ۱۲۵ گونه از ۲ هزار و ۵۰۰ گونه اصلی ماهیزینتی دنیا در ایران تولید میشود، اما ایران جزو کشورهایی است که تنها ۲ درصد از تولید ماهیان زینتی را در اختیار دارد و این درحالی است که تولید این ماهیان در سنگاپور ۳۳ درصد و در تایلند ۲۳ درصد است.
از سال ۲۰۱۸ مقالات مرتبط با ماهیان زینتی مورد توجه قرار گرفته و حدود یکهزار مقاله تا سال ۲۰۲۳ در این زمینه ارائه شده است و در سالهای اخیر به افزودنیهای تحریک کننده حواس ماهی و نقش تغذیه در بهبود رنگ ماهی اهمیت داده میشود که این نشان از اهمیت این حوزه در کشور ایران دارد.
۶۰ درصد از ماهیان زینتی در آب شیرین و ۳۰ درصد در آب شور تولید میشوند، ۲۵ درصد از تولیدکنندگان ماهیان زینتی در کشور جزو تولیدکنندگان بزرگ، ۵۵ درصد متوسط و ۲۵ تا ۳۰ درصد جزو تولیدکنندگان خرد هستند.
اصفهان، تهران، قزوین، مرکزی، فارس، البرز و آذربایجان شرقی تولیدکنندگان ماهیان زینتی در کشور هستند و سال گذشته ارزش صادرات ماهیان زینتی ایران به ۹۰۷ هزار دلار رسید و در این سال ۶۴۳ هزار دلار هم واردات انجام شد.
تولید با آب کم، مساحت کم، امکان سرمایهگذاری، تنوع گونهای و نژاد مهمترین مزایای تولید ماهیان زینتی است و امکان گسترش بازار داخلی و صادرات در بازارهای منطقهای و اروپا فراهم است.
گسترش بیماریها، افزایش هزینههای انرژی، نبود احساس نیاز در جامعه به جز شب عید، رقابت شدید بینالمللی، پایین بودن استانداردها در عرصه جهانی و کمبود وسایل از جمله مشکلات تولید ماهیان زینتی در کشور است.
در زندگیهای پر استرس امروزی انسان نیاز بیشتری به آرامش دارد و ماهی آکواریومی به دلیل تمیزی و سهولت در نگهداری، یکی از بهترین جانوران برای منازل است و بی تردید داشتن یک آکواریوم با تجهیزات هوادهی و غذادهی میتواند آرامش بخش باشد.
به گفته متولیان امر در سازمان شیلات ایران، براساس برنامه هفتم توسعه، ۵۵۰ میلیون قطعه ماهی زینتی باید در کشور تولید شود که این ظرفیت فراهم است.
فعالیت ۱۷۵۰ واحد پرورش ماهیان زینتی در ایران
۶۷ درصد مطالعات نشان داده که تولید ماهیان زینتی بر توسعه روستایی تاثیرگذار است، در ایران، یکهزار و ۷۵۰ واحد پرورش ماهیان زینتی فعال است که حدود ۱۲ هزار و ۶۰۰ نفر بهصورت مستقیم و هفتهزار نفر بهصورت غیرمستقیم در این صنعت اشتغال دارند.
و اما استان اصفهان از جمله اصلیترین مناطق کشور در حوزه کشاورزی و شیلات و پرورش ماهی به عنوان یکی از زیر مجموعههای آن است، این دیار در تولید ماهیان خوراکی و ماهیان زینتی و آکواریومی فعالیت چشمگیری دارد.
استان اصفهان از حیث تولید ماهیان زینتی رتبه نخست را نسبت به سایر مناطق کشور در اختیار دارد.
تولید ۸۱ میلیون ماهی زینتی و آکواریومی در استان اصفهان
مدیر شیلات سازمان جهاد کشاورزی اصفهان در این باره گفت: بر اساس آمار موجود در یک سال اخیر بالغ بر ۸۱ میلیون قطعه ماهی تزئینی و آکواریومی در استان تولید شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل یک میلیون قطعه افزایش را نشان میدهد.
محمدرضا عباسی اظهار کرد: افزایش هر ساله تولید این نوع ماهیان، توجه و علاقهمندی به سرمایه گذاری و ارتقای فعالیت در آن را نشان میدهد.
وی گفت: حدود ۸۰۰ واحد تولیدی ماهی تزیینی و آکواریومی در استان اصفهان فعال هستند و بیش از ۲ هزار نفر به صورت مستقیم در این بخش اشتغال دارند و کاشان، اصفهان، نجف آباد ، برخوار و خمینیشهر شهرستانهای اول تا پنجم در پرورش این نوع ماهیان هستند.
مدیر شیلات سازمان جهاد کشاورزی اصفهان تصریح کرد: انواع ماهیان آب های شیرین مشهور مانند گلدفیش گوپی، ماهیان تخم گذار و زنده زا در استان اصفهان تولید میشود که البته بیشتر آن ماهیان آبهای شیرین هستند.
تکمیل زنجیره تولید، نیاز اساسی در صنعت ماهیان زینتی
عباسی اظهار داشت: در دهه گذشته هر ساله ۲۰ درصد ماهیان تلف میشد اما با رعایت اصول استاندارد و آموزشهای لازم این تلفات به کمتر از ۱۵ درصد رسیده است.
وی افزود: تکمیل زنجیره تولید از جمله مباحث اساسی در این صنعت است، چنانچه حلقههای تولید تا مصرف در آن مانند تولید بچه ماهی، تولید غذا و پیدا کردن بازارها و بسترسازی صادراتی کامل تر و پیشرفتهتر شود در نهایت توسعه و گسترش آن را شاهد خواهیم بود.
میتوان این گونه نتیجه گرفت که تکمیل زنجیره تولید این صنعت به ویژه در تولید خوراک ماهیان و تجهیزات آکواریومی ضروری است زیرا بخش قابل توجهی از آن وارداتی و از خارج کشور تامین میشود و خروج ارز را به همراه دارد، لذا در صورتی که سرمایه گذار و فعالان اقتصادی بتوانند در بخش تولید وسایل آکواریومی مانند تجهیزات آبدهی و انواع پمپها و تولید خوراک ماهی ورود پیدا کنند در کنار سودآوری مناسب در این بخش به اشتغالزایی و درآمد ارزی مناسبی خواهیم رسید.