"عطش عشق" روایت آیینهای طشتگذاری در اردبیل

ایرنا/ ماه محرم است و گویی کاروان عاشورائیان از کنار دروازههای شهر اردبیل به سوی کربلا رهسپار میشود و اهالی این استان در استقبال از امام حسین (ع) و اهل بیت او طشتهای آب و ارادت را برای تشنه لبان آماده میکنند.
واقعه کربلا با صد زبان که روایت شود باز نامکرر است و بسان شعله ای سرکش، در دلها زبانه میکشد و به خصوص در ماه محرم، ذهن و ضمیر عاشقان و دلباختگان به اهل بیت (ع) را مجذوب خویش میکند.
دیار دارالارشاد و دارالایمان اردبیل که محل زندگانی شیوخ، عرفا و فضلایی همچون شیخ صفی الدین اردبیلی و مقدس اردبیلی بوده و در استقرار حکومت یکپارچه شیعی به همت صفویان نقش مهمی داشته است، ماه محرم را با آیینها و برنامههای خاصی گرامی میدارد و شکوه برنامهها به حدی است که اردبیل، به عنوان قطب عزاداریهای ماه محرم در کشور محسوب میشود.
جایگاه اردبیل در تعزیه
مدیرکل تبلیغات اسلامی اردبیل، این استان را جایگاه اصلی عزاداری ماه محرم در کشور معرفی و بیان برنامههای ماه محرم اردبیل از هشتم ذیحجه هر سال آغاز میشود و این امر در کشور بی سابقه و نشانگر ارادت خاص اهالی اردبیل به آستان مقدس اباعبدالله الحسین (ع) است.
حجتالاسلام قاسم جعفرزاده ادامه داد: باید در غنا و توسعه محتوای برنامههای ماه محرم بیشتر تلاش کنیم زیرا اردبیل علاوه بر شهر گردشگری، شهر مذهبی نیز محسوب میشود و در ایام سوگواری اباعبدالله الحسین (ع) مسافران زیادی به این استان سفر میکنند.
وی درباره مصداقهای عزاداری در مرکز و شهرستانهای استان خاطرنشان کرد: برنامههای ماه محرم در شهر اردبیل و با اشتراکات موجود در شهرستانهای تابعه برگزار میشود و در اردبیل آغاز برنامههای عزاداری از سالروز شهادت حضرت مسلم بن عقیل (نهم ذیحجه) با عزاداری محله عالی قاپو (دروازه) آغاز میشود و نشانگر آغاز عزاداری ماه محرم در سراسر استان است.
محمود صفری ، شهردار اردبیل نیز پیشینه عزاداریهای ماه محرم در این شهر را بسیار غنی و مهم دانست و گفت: عزاداری ماه محرم، ریشه در تاریخ فرهنگ اردبیل دارد و تمام برنامهها در ماه محرم با محوریت مردم و با زمانبندی مشخص و با نظم خاصی برگزار میشود.
وی با اشاره به فضاسازی محیط شهری متناسب با ماه محرم افزود: اردبیل علاوه بر شهر گردشگری، شهر مذهبی نیز هست و در ایام سوگواری اباعبدالله الحسین (ع) مسافران زیادی به این استان سفر میکنند و باید فضاسازی محیط شهری به صورت شایسته انجام شود.
صفری حفظ ارزشهای دینی و مذهبی، تبیین فلسفه محرم و عاشورای حسینی و حفظ و گسترش فرهنگ محرم در جامعه به ویژه در بین جوانان و نسل آینده را از اهدف آیینهای ماه محرم برشمرد و از تجلیل پیرغلامان حسینی در این ماه خبر داد.
طشتگذاری سرآغاز سوگواریها
طشت گذاری یکی از آیین های آغازگر برنامههای محرم تعریف شده و در مساجد و حسینیهها اجرا می شود و در اردبیل از قدمتی دیرینه برخوردار است و عاشقان امام حسین (ع) با درک شدت تشنگی امام و یارانش در کربلا و به نیت سیراب ساختن تشنهکامان عاشورا، طشتهایی را از آب گوارا پر و با دست ریش سفیدان و بزرگان وارد مساجد و حسینیهها میکنند.
سوگواران حسینی با مشاهده طشتهای آب بر روی دوش بزرگان هیات ها و مساجد، با اشک و آه به عزاداری می پردازند و مداحان با خواندن سوزناک ترین نوحهها و احوالات تشنهگان کربلا، در غم آنان ناله سر میدهند.
تبرک و تیمن از آب زلال طشتها در بین اهالی مرسوم است و با رعایت بهداشت فردی و جمعی، مقداری از آب طشت ها در بین عزاداران تقسیم میشود و طشت های آب به طور معمول تا پایان ماه محرم در مساجد و تکایا در معرض دید قرار میگیرد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی اردیبل درباره آیین دیرینه و سنتی طشت گذاری ماه محرم در اردبیل گفت: امسال این آیین در حسینیه محله اوچدکان و در مسجد جامع اردبیل اجرا میشود و سپس مساجد اعظم و محلات ششگانه از جمله طوی، اوچدکان، سرچشمه، پیر عبدالملک، گازران، عالی قاپو نیز ان را اجرا خواهند کرد.
حجت الاسلام قاسم جعفرزاده به محل عبور دسته عزاداری ماه محرم از محل بازار تاریخی زرگران اردبیل اشاره کرد و افزود: دستهروی خیابانی و عزاداری سنتی در بازار تاریخی، همچون سالهای گذشته اجرا خواهد شد.
محرم و جهاد تبیین
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان اردبیل جهاد تبیین و جریانسازی مذهبی را از ضرورت های کار فرهنگی دانست و گفت: فرهنگسازی برای تقویت باورهای دینی در جامعه با محوریت ائمه جمعه، جماعات و روحانیون و دستاندرکاران فرهنگی در اولویت برنامههاست.
حجت الاسلام جعفرزاده ظرفیت مساجد، هیاتهای مذهبی، مدارس و ادارات را در روشنگری و بصیرتافزایی در حوزه مقابله با آسیبهای اجتماعی مهم دانست و ماه محرم را بهترین فرصت تقویت باورهای دینی و اعتقادی و افزایش سطح پیشگیری از آسیبهای اجتماعی ذکر کرد.
او افزود: برای حضور روحانیان در مساجد بزرگ شهری و روستایی استان برنامهریزی شده و علاوه بر استفاده از ظرفیت روحانیون طرح هجرت و روحانیان مستقل استان، از مبلغان اعزامی از قم نیز در برنامههای عزاداری ماه محرم استفاده خواهد شد.
حجت الاسلام جعفرزاده به اهمیت توجه به اهداف قیام عاشورا و ترویج درسهای مکتب حسینی در بین مردم تاکید و تصریح کرد: باید در مسیر اهداف قیام اباعبدالله الحسین (ع) و یاران باوفایش قدم برداریم و رفتار فردی، خانوادگی و اجتماعی خویش را با سبک زندگی آنان منطبق سازیم.
این روزها اشعار معروف شاعران مدیحهسرای سرای استان اردبیل، بیشتر زمزمه میشود و شاه بیتهای معروفی نظیر مطلع زیبای تاج الشعرا یحیوی بر زبانها جاری است که سروده است؛
«آی باتدی صبح آچیلدی،زینب نوایه گلدی زهرا ددی حسین وای ، عالم صدایه گلدی
چون ییخدیلار آتیندان سلطان تشنه کامی دنیایه اولدی اعلان قٌتَل حسین پیامی»
ماه خوابید و روز پدیدار گشت و حضرت زینب (س) به فریاد آمد / حضرت زهرا (س) فریاد واحسینا سرداد و عالم به غوغا آمد
هنگامی که سلطان تشنه کام را از مرکبش سرنگون کردند / پیام شهادت امام به دنیا اعلام شد.
استان اردبیل با یک میلیون و ۲۸۰ هزار نفر جمعیت در ۱۲ شهرستان در شمال ایران واقع شده است.