تفاوت فاحش میان تعرفه مصوب و مبلغ دریافتی پزشکان در هرمزگان

تعرفه‌گذاری خدمات پزشکی یکی از مهم‌ترین ابزارهای مدیریت منابع سلامت، تنظیم رابطه مالی بیمار و ارائه‌دهنده خدمت، و تضمین عدالت در دسترسی به خدمات درمانی است. در سال ۱۴۰۴، ضرایب اعلام‌شده برای محاسبه تعرفه‌های پزشکی شامل ضریب جز حرفه‌ای (۷۷ هزار تومان) و ضریب جز فنی (۲۷۵ هزار تومان) بوده و مطابق این ضرایب، تعرفه‌های ویزیت پزشکان عمومی، متخصص و فوق تخصص مشخص شده است.
با این حال، گزارش‌های میدانی از استان هرمزگان حاکی از آن است که پزشکان متخصص در این استان به‌طور متوسط بیش از ۵۰۰ هزار تومان برای ویزیت دریافت می‌کنند، در حالی که تعرفه مصوب برای ویزیت پزشک متخصص ۳۳۱ هزار تومان است. این اختلاف قابل‌توجه میان تعرفه رسمی و هزینه‌های دریافت‌شده واقعی، نیازمند تحلیل و بررسی دقیق است.

تحلیل تعرفه‌ها بر اساس ضرایب مصوب

مطابق محاسبات انجام‌شده پزشک عمومی (زیر ۱۵ سال سابقه) ۲۳۸ هزار تومان، پزشک عمومی (بالای ۱۵ سال سابقه) ۲۶۸ هزار و ۴۰۰ تومان، پزشک متخصص ۳۳۱ هزار تومان، پزشک فوق تخصص ۳۹۷ هزار و ۱۰۰ تومان، پزشک متخصص اطفال: ۳۹۷ هزار تومان (با احتساب ۶۶ هزار تومان اضافه بابت کودک زیر ۱۰ سال) این تعرفه‌ها بر اساس محاسبات دقیق و رسمی تدوین شده‌اند و انتظار می‌رود در تمام مراکز درمانی، چه دولتی و چه خصوصی، رعایت شوند.

تفاوت فاحش تعرفه مصوب و هزینه دریافتی واقعی

بر اساس گزارشات، پزشکان متخصص در هرمزگان بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان برای ویزیت مطالبه می‌کنند. در برخی موارد حتی ارقام بالاتری نیز مشاهده شده است. این در حالی است که تعرفه مصوب به‌وضوح حدود ۳۳۱ هزار تومان است.
این موضوع نشان‌دهنده عدم نظارت کافی بر تعرفه‌ها، افزایش فشار مالی بر بیماران و خانواده‌ها، مخدوش شدن اعتماد عمومی به نظام سلامت، خروج تدریجی نظام سلامت از عدالت اجتماعی و ایجاد دوگانگی درمانی (برای افراد توانمند و ناتوان) است.
افزایش بی‌رویه و غیرقانونی هزینه‌های ویزیت در استان‌هایی نظیر هرمزگان نه تنها سلامت مالی مردم را به خطر انداخته، بلکه زیرساخت اعتماد به نظام سلامت را نیز تضعیف می‌کند. اگرچه ممکن است بخشی از این افزایش ناشی از مشکلات واقعی در تأمین هزینه‌های مطب‌داری باشد، اما راه‌حل آن، تخطی از تعرفه مصوب نیست. برخورد جدی با متخلفان، شفاف‌سازی فرایند تعرفه‌گذاری و بهبود حمایت بیمه‌ها می‌تواند قدمی مؤثر در جهت بازگشت به نظم تعرفه‌ای و رعایت عدالت در سلامت باشد.

در نوبت‌دهی آنلاین ۳۰۰ هزار تومان نوشته‌اند اما در مطب ۵۵۰ هزار تومان می‌گیرند

در یکی از موارد برای بررسی دقیق هزینه ویزیت پزشک بین آنچه در ظاهر اعلام می‌کنند و آنچه در حقیقت دریافت می‌کنند از طریق سامانه‌های نوبت‌دهی آنلاین پزشکان اقدام کردیم برای تکمیل رزرو نیاز به پرداخت ۱۳۳ هزار تومان بود اما در ملاحظات این عبارت ذکر شده بود «شما باید ۱۰۰ هزار تومان را به عنوان پیش‌پرداخت از کل مبلغ ویزیت پزشک پرداخت کنید و مابقی مبلغ ۲۰۰ هزار را در مطب پزشک دریافت نمایید.» غیر واقعی بودن این مبلغ موجب شد برای نوبت گرفتن با مطب دکتر تماس بگیریم که منشی مطب نوبت را ۵۵۰ هزار تومان اعلام کرد.

گلایه شهروندان از تعرفه ویزیت پزشکان

یکی از شهروندان مینابی گفت: برای یک معاینه ساده، ۵۰۰ هزار تومان ویزیت گرفته شد، در حالی که این مبلغ با تعرفه‌های مصوب همخوانی ندارد و نبود نظارت کافی بر تعرفه‌های پزشکی و کمبود متخصصان در مناطق محروم، فشار مالی بیشتری به بیماران وارد می‌کند؛ پزشکان حتی به ازای پولی که می‌گیرند وقت هم نمی‌گذارند حداقل برای پولی که گرفته‌اند دقیقه‌ای ۱۰۰ هزار تومان وقت بگذارند تا بتوانیم سوالات‌مان را بپرسیم فقط دو سوال می‌پرسند و زیر چشمی نگاهی می‌کنند و نسخه را می‌نویسند.

مردم توان پرداخت ویزیت پزشکان را ندارند

ذوالفقار ذاکری، یکی از شهروندان هرمزگانی، با بیان اینکه اخیراً برای معاینه به یک پزشک متخصص مراجعه کرده، از دریافت ویزیت ۵۰۰ هزار تومانی شکایت کرد و گفت: این مبلغ با تعرفه‌های اعلام‌شده از سوی نظام پزشکی و وزارت بهداشت هماهنگ نیست. آیا این افزایش خودسرانه، توجیه قانونی دارد؟

وی افزود: در شهرهایی مانند میناب که دسترسی به پزشکان متخصص محدود است، برخی پزشکان از این وضعیت سوءاستفاده می‌کنند و بدون توجه به تعرفه‌های مصوب، هزینه‌های گزافی از بیماران دریافت می‌کنند.

این شهروند خواستار نظارت بیشتر مسئولان بر تعرفه‌های پزشکی شد و تأکید کرد: اگر این روند ادامه یابد، بسیاری از مردم به‌ویژه اقشار کم‌درآمد، توان پرداخت هزینه‌های درمانی را نخواهند داشت چرا که عموماً پزشک متخصص حداقل چند صد هزار تومان هم دارو می‌نویسد و بعضاً خواستار آزمایش و ارجاع به متخصص دیگر هم می‌شود.