میزبانی حمام تاریخی ارگ اراک از صدها سال هنر تعزیه ایران

ایرنا/ اینجا میتوانی یک مسافر باشی، مسافری که شاید تنها یک بطری آب برای سفری صدها ساله نیاز داشته باشی، اینجا هنر ایران زمین را در دورههای صفویه، زندیه، قاجار و پهلوی سفر میکنی و دل به دل هنرمندان زمانش میسپاری.
نمایشگاه نسخ خطی، آلات و ادوات تعزیه در حمام تاریخی اراگ اراک که به زیبایی مرمت شده است برپا شد و یک مجموعه ۳۰۰ قطعهای از لوازم تعزیه و هنر نمایشی از دورههای مختلف تاریخی ایران زمین در این نمایشگاه به نمایش گذاشته شده است.
تنوع دوخت لباسها یا ساخت ادوات جنگی که مربوط به تعزیهخوانی و در مجموع هنر نمایش است به خوبی نشان میدهد که هر کدام معرف دوره تاریخی خودشان هستند. نسخ خطی در اندازههای مختلف، لباسها با حاشیه دوزیهای زیبایشان، حلقه به حلقه زرهها و صیقل سپرها و شمشیرها، انگار هرکدامشان قصه ذهن خالقشان را زمزمه و هنرمندان خوش ذوق ایرانی را در همه دورهها انسانهایی با حوصله و قصهگو معرفی میکنند.
نکته جالب این است که چگونه همه این وسیلههای هنری مربوط به دورههای مختلف کنار یکدیگر جمعآوری و به نمایش گذاشته شده است و این گفته که مربوط به مجموعه شخصی است، کنجکاوی در این خصوص را دوچندان میکند.
معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی میگوید: ادوات و لوازمی که در این نمایشگاه به نمایش گذاشته شده مربوط به مجموعه شخصی است که شهرداری اراک با همکاری ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی حمام اراگ را برای نمایش این وسایل در ماه محرم در نظر گرفت.
آزاده حیدری بیان میکند: ترویج مکتب امام حسین(ع) با نام و تعزیه گره خورده است و این هنر نمایشی ایرانی نقش مهمی در آشنایی جامعه با واقعه عاشورا دارد به همین دلیل برگزاری محافل و جایگاههایی مانند نمایشگاه ادوات، لوازم و نسخ تعزیه میتواند در ارتباط جامعه با این هنر نمایشی موثر باشد.
وی اظهار میکند: همراه با انتقال مفاهیم و زمینه آشنایی بیشتر مردم با قدمت هنر نمایشی کشور به ویژه تعزیه این اقدام به ترغیب نسل جوان در حفظ این هنر کمک میکند.
معاون هنری ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان میکند: نمایشگاه به مدت ۱۰ روز در حمام ارگ اراک برای بازدید عموم مردم از ساعت ۹ تا ۱۲ ظهر و عصرها از ساعت ۱۶ تا ۲۰ برپا است.
مهدی دریایی مجموعهدار این لوازم هنری با اشاره به اینکه نمایشگاه تنها میزبان ۳۰۰ قطعه از سههزار و ۶۰۰ قطعه مجموعه اوست، میگوید: خاندان من از دیرباز تعزیهخوان بودند و به جمعآوری لوازم، ادوات و نسخ خطی مربوط به تعزیه پرداختند و این میراث فرهنگی نسل به نسل منتقل و امروز در اختیار من قرار گرفته است.
این تعزیهخوان که کارشناسی ارشد حقوق و دکتری افتخاری تعزیه را دارد، بیان میکند: شخصا حدود ۳۰ سال است که ادوات، وسایل، لباس و نسخ تعزیه را از نقاط مختلف کشور خریداری و در مجموعه خانوادگی نگهداری میکنم.
وی عنوان میکند: وسایل مربوط به دورههای تاریخی، صفویه، زندیه، قاجار و پهلوی است، نسخ خطی در سه شکل جیبی، کیفی و کتابی هستند، سپر، کلاهخود، شمسیر، لباسها و ماسکهای عروسکی هر کدام در دورههای مختلف تاریخی به شکل و سیاق همان دوره ساخته و دوخته شدهاند که این تفاوتهای ظریف هنر ایرانی در دورههای مختلف را نشان میدهد.
این مجموعهدار با اشاره به هزینهکرد ماهانه حدود ۱۵۰ میلیون ریال برای نگهداری این لوازم، اظهار میکند: علاقه شخصی و خانوادگی به هنر نمایشی به ویژه تعزیه باعث شده که ادامه دادن این راه خسته نشوم به هر حال هر یک از ما وظیفهای در اجتماع داریم و من کمک به حفظ هویت فرهنگی کشور را وظیفه خود میدانم.
دریایی میگوید: نگهداری از وسایل جمعآوری شده که بخشی از تاریخ هنری محسوب میشود در کنار فعالیت فردی نیاز به کمک مسئولین نیز دارد، حداقل اقدامی که میتوان انجام داد در نظر گرفتن خانهای تاریخی در اراک برای نگهداشتن این اقلام است چراکه وسایل را در خانهای اجارهای نگهداری میکنم و مسئولین باید از این گنجینهها حفاظت کنند.
ذوق فردی برای جمعآوری و نگهداری این وسایل و دست به دست شدن بین نسلها شایسته تقدیر و تمجید است، اما به هر حال این اقدام خودجوش مردمی اگر حمایت هم شود اثرگذاری بیشتری خواهد داشت و نسل کنونی به اهمیت حفظ آثار و اقلام و در نهایت تاریخ کشور بیشتر پی برده و نسبت به آن ترغیب میشوند.
در کنار برگزاری نمایشگاه و اقداماتی از این دست برای آشنایی جامعه با پیشینه تاریخ هنری نیاز است از افراد فعال در این عرصهها نیز حمایت شود و امیدواریم برای یاری رساندن در حفظ این مجموعه نیز اقدامی شایسته از جنس ذوق یک خانواده در حفظ هنر ایرانی انجام شود.