یزد، حامی تمام عیار مادران باردار

صدا و سیما/ از مشاوره‌های پیش از بارداری تا زایمان بدون درد، استان یزد رویکردی جامع را در مراقبت از مادران باردار در پیش گرفته است.

در دنیای مدرن امروز، بارداری دیگر فقط یک اتفاق زیستی ساده نیست؛ بارداری یک مسئولیت است، نقطه آغاز یک آینده، جرقه‌ای برای تولد یک نسل در دل هر ضربان قلبی که در رحم مادر آغاز می‌شود، امیدی تازه برای زندگی شکل می‌گیرد. اما این امید، اگر بی‌پشتوانه و بی‌مراقبت رها شود، می‌تواند خیلی زود به اندوه بدل شود، اندوهی که گاه جان مادر را می‌گیرد و گاه آینده‌ای را که هنوز آغاز نشده، خاموش می‌کند.

---

بازار

---

امروز دیگر نمی‌توان با اتکای صرف به غریزه مادرانه یا تجربه نسل‌های پیشین، فرزند سالمی به دنیا آورد. تغییر سبک زندگی، تغذیه ناسالم، فشار‌های روانی، بیماری‌های پنهان، بی‌تحرکی، افزایش سن بارداری، و حتی اضطراب‌های بی‌پایان مادران، بارداری را به مرحله‌ای پیچیده و پُر تنش بدل کرده است.

مراقبت، پیش از آغاز زندگی
مراکز خدمات جامع سلامت، پایگاه‌های بهداشت و خانه‌های بهداشت، نقش مهمی در دفاع از جان مادران و فرزندان‌شان ایفا می‌کنند. در استان یزد، بیش از ۹۰ مرکز تعدای به‌صورت شبانه‌روزی وتعدادی روزانه با ساختاری منسجم، نقش فرشته‌های بی‌ادعایی را بازی می‌کنند که وظیفه‌شان فقط چکاپ نیست، آنها سپر سلامت یک نسل‌اند

این مراقبت‌ها تنها یک وظیفه اداری نیست، بلکه تعهدی انسانی و دینی به حفظ جان، روان، آرامش و امنیت زنانی‌ست که زندگی را در درون خود حمل می‌کنند. در استان یزد، بیش از ۹۰ مرکز خدمات جامع سلامت، و پایگاه‌های بهداشت و خانه‌های بهداشت در سطح استان و دورترین مناطق استان مأمنی شده‌اند برای مراقبت از مادران، پیش از آن‌که مادر شوند.

به سراغ محمدهادی فرحزادی، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد رفتیم. وی با اشاره به اهمیت مراقبت‌های ساختارمند بارداری گفت:امروز دیگر مراقبت صرفاً به معنای کنترل فشار خون یا وزن مادر نیست؛ ما از همان پیش از بارداری، وارد عمل می‌شویم

وی ادامه داد: افرادی که قصد بارداری دارند، ابتدا تحت مشاوره قرار می‌گیرند. سپس با انجام آزمایش‌ها، بررسی بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، کم‌خونی، مشکلات تیروئیدی یا روان‌شناختی، و در صورت لزوم ارجاع به پزشکان تخصصی، روند آماده‌سازی بارداری آغاز می‌شود

فرحزادی با اشاره به این‌که برخی بیماری‌ها بدون علامت‌اند، اما تأثیر جدی بر روند بارداری می‌گذارند، افزود:بارداری سالم، بدون آمادگی جسمی و روانی، ممکن نیست. ما به دنبال شناسایی خطرات پنهان هستیم؛ خطراتی که گاه حتی خود فرد هم از آنها بی‌خبر است

وی تأکید کرد:برای مادران باردار، ۹ نوبت مراقبت ساختاریافته تعریف شده که شامل بررسی رشد جنین، کنترل سلامت مادر، غربال‌گری ژنتیکی، تغذیه، بهداشت روان، تجویز مکمل‌های ضروری و آموزش‌های فردی و گروهی است

فرحزادی گفت: در این مسیر، مادران پرخطر در سطح بالاتری از مراقبت قرار می‌گیرند. ما گروهی از متخصصان و کارشناسان داریم که تنها مأمور شناسایی و پایش این مادران هستند

سیاست‌های راهبردی برای سلامت مادران
همچنین نوری‌شادکام با نگاهی ژرف و تجربی گفت:مراکز بهداشت، نه صرفاً واحدی از وزارت بهداشت، بلکه خط مقدم دفاع از جان مادر و کودک‌اند. جایی که نخستین بار یک زن باردار، با سلامتی‌اش دیده می‌شود، با نگرانی‌هایش شنیده می‌شود و با آینده‌اش همراهی می‌شود.

وی از زاویه‌ای کلان‌تر به موضوع نگاه می‌کند؛ او معتقد است که سلامت مادران و کودکان، معیاری دقیق برای سنجش توسعه‌یافتگی جوامع است

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد گفت: در ارزیابی جهانی سلامت، دو شاخص اساسی داریم: مرگ‌ومیر کودکان زیر یک سال و مرگ‌ومیر مادران باردار. هرچه این شاخص‌ها پایین‌تر باشد، یعنی جامعه توسعه‌یافته‌تر است. کاهش این شاخص‌ها، نیازمند شبکه‌ی یکپارچه‌ی بهداشت، درمان،آموزش و حمایت اجتماعی است.

نوری‌شادکام ادامه داد: ما شاهد این هستیم که بسیاری از مادران باردار بدون تشکیل پرونده در مراکز بهداشت، مستقیماً به متخصص زنان مراجعه می‌کنند. در ظاهر، این مراجعه شاید حرفه‌ای به نظر برسد، اما در واقع باعث حذف بخش بزرگی از مراقبت‌های ساختارمند و پایش‌های پیشگیرانه می‌شود

رئیس دانشگاه علوم پزشکی با اشاره به امکانات مناسب استان در حوزه زایمان گفت:تقریباً تمام زایمان‌ها در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی مجهز انجام می‌شود، اما بسیاری از مخاطرات، قبل از ورود به بیمارستان آغاز شده‌اند. ما به مادرانی نیاز داریم که با آمادگی کامل وارد فرآیند زایمان شوند؛ این آمادگی فقط با مراقبت منظم حاصل می‌شود

آمادگی کامل بیمارستان‌های استان یزد برای زایمان بدون درد
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد با نگاهی تخصصی‌تر به روند زایمان در استان گفت:ما امروز به نقطه‌ای رسیده‌ایم که می‌توانیم ادعا کنیم تقریباً در تمامی بیمارستان‌های دولتی و خصوصی استان، امکانات کامل و به‌روز برای زایمان بدون درد فراهم شده است و این تنها یک موفقیت پزشکی نیست، بلکه یک گام بزرگ در راستای حفظ کرامت و آرامش مادرانی‌ست که در حساس‌ترین و دردناک‌ترین لحظات زندگی خود به بیمارستان مراجعه می‌کنند.

زارع ادامه داد:تیم‌های تخصصی متشکل از زنان و زایمان، بیهوشی و مامایی در آمادگی کامل هستند و فرآیند زایمان را بر اساس وضعیت جسمی و روحی مادران، کاملاً هدفمند مدیریت می‌کنند. ما با روش‌های دارویی و غیردارویی، امکان زایمان بدون درد را به مادران ارائه می‌دهیم تا آنها این مسیر را نه با اضطراب و ترس، بلکه با آرامش و امید طی کنند.

زارع با بیان اینکه زایمان بدون درد نباید یک گزینه لوکس یا انتخابی محدود برای برخی مادران تلقی شود، تأکید کرد:زایمان بدون درد، حق مادران است و ما آن را نه فقط برای رفاه بیشتر، بلکه برای کاهش خطرات احتمالی و جلوگیری از مداخلات غیرضروری مانند سزارین در دستور کار قرار داده‌ایم.

وی گفت:یکی از چالش‌های ما در نظام سلامت، افزایش بی‌رویه‌ی سزارین‌هاست. گاهی مادران فقط به‌خاطر ترس از درد زایمان، خواستار سزارین می‌شوند؛ اما این ترس را می‌توان با آگاهی‌بخشی، حمایت روانی و فراهم‌سازی امکانات زایمان بدون درد از بین برد. در واقع، ما باید فرهنگ زایمان طبیعی را با آرامش و احترام، دوباره زنده کنیم.

وی با تأکید بر ضرورت مراجعه منظم مادران باردار به مراکز جامع سلامت و پایگاه‌های بهداشتی گفت:ما از همه متخصصان زنان و زایمان درخواست کرده‌ایم که بیماران خود را به خانه‌های بهداشت ارجاع دهند. تشکیل پرونده سلامت در این مراکز، نه‌تنها تضمین‌کننده‌ی مراقبت‌های منظم و دوره‌ای در دوران بارداری‌ست، بلکه یک خط ارتباطی مستمر میان بخش بهداشت و درمان ایجاد می‌کند که سلامت مادر و جنین را در مسیر صحیح هدایت می‌کند.

زارع ادامه داد:متأسفانه برخی مادران، بدون هیچ‌گونه بررسی اولیه یا مشاوره تخصصی، مستقیماً به پزشک متخصص مراجعه می‌کنند و همین موضوع باعث می‌شود بسیاری از ریسک‌ها شناسایی نشود. ما با ایجاد هماهنگی میان خانه‌های بهداشت، بیمارستان‌ها و مطب‌ها، می‌خواهیم یک مسیر منسجم، قابل ردیابی و ایمن برای سلامت بارداری تعریف کنیم.

زارع در پایان گفت:اگر بتوانیم مادر را از نخستین لحظه تصمیم به بارداری، تا آخرین لحظه تولد نوزاد و حتی دوران شیردهی همراهی کنیم، آنگاه می‌توانیم انتظار داشته باشیم سلی سالم، قوی، و آینده‌ساز پرورش یابد. ما در دانشگاه علوم پزشکی یزد این مسیر را با جدیت دنبال می‌کنیم و آمادگی کامل برای حمایت از همه مادران در سراسر استان داریم.

از کلاس‌های آمادگی زایمان تا مراقبت‌های پس از زایمان
برای بررسی وضعیت زایمان‌ها و خدمات بهداشتی ارائه‌شده به مادران باردار در استان یزد، به سراغ دکتر فروزنده کلانتری، مدیر گروه سلامت خانواده معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد رفتم.

او با نگاهی دقیق به آمارها، از وضعیت تولد‌ها و خدمات حمایتی در حوزه بهداشت مادران سخن گفت. خانم دکتر کلانتری ابتدا با اشاره به تعداد زایمان‌های انجام‌شده در سال ۱۴۰۳ گفت: در مجموع بیش از ۲۲ هزار مورد زایمان در بیمارستان‌های استان انجام شده است که بخشی از آن نتیجه برنامه‌ریزی‌های سلامت‌محور و پیگیری دقیق مادران در دوران بارداری بوده است.

در ادامه به مجموعه خدمات رایگان قابل ارائه به مادران باردار در مراکز بهداشتی اشاره کرد و افزود:مادران از ابتدای بارداری تا دو ماه پس از زایمان، تحت پوشش خدمات متعددی قرار می‌گیرند که هدف آن، حفظ سلامت مادر و نوزاد است.

آخرین خبر یزد در اینستاگرام :
https://instagram.com/yazd_today