صرفهجویی چند لیتر آب یا تشنگی سرزمین هزار چشمه؛ تصمیم با ماست

ایرنا/ سرزمین هزار چشمه خراسانشمالی، این روزها در عطش آب میسوزد؛ قطرهقطرههایی که میتوانست لبان خشکیده روستاییان را تر کند در شیلنگهای شستن خودرو و کفسابی حیاط هدر میرود و اکنون ما در برابر انتخابی ساده اما حیاتی ایستادهایم؛ یا صرفهجویی چند لیتر آب و یا تداوم تشنگی برای دیاری که روزگاری لبریز از چشمه و زندگی بود.
بیش از یک دهه است که آسمان خراسانشمالی از باران رحمت تهی شده است و سرزمین معروف به هزاران چشمه، چشمبهراه قطرهای آب میسوزد.
گزارشهای ادارهکل هواشناسی خراسان شمالی نیز حکایت از تداوم این خشکسالی بیامان دارد؛ خشکسالیای که هر سال تهدیدش را در این خطه از شمال شرق کشور جدیتر میکند و ما را به پناه بردن به همان نسخه همیشگی صرفه جویی سوق می دهد.
هرچند کم آبی ناشی از دلایل مختلف است به گونه ای که از سیاستگذاریها گرفته تا فرسودگی شبکه های آبرسانی در این وضعیت نگران کننده نقش دارند اما نباید فراموش کنیم همه ما در برابر حفظ این مایه حیات بخش مسوول هستیم و این روزها سرزمین هزاران چشمه بیش از هر زمان دیگری نیازمند رفتار مسوولانه تک تک ما است.
بی انصافی است اگر توپ را به زمین صنعت و کشاورزی را بیاندازیم و شستن خودرو در کوچه و خیابان، شستن حیاط و پارکینگ و خیلی کارهای اشتباه دیگر با آب شهری را به معنای هدر رفت آب ندانیم.
آبی که با کمی احساس مسوولیت ما می توانست لب برخی از روستاییان این خطه از شمال شرق کشور را تر کند و دیگر نیازی نبود آنها دبه به دست منتظر تانکرهای آبرسانی باشند.
آری ما هم بهعنوان شهروند مسوولیتی بزرگ در برابر این چالش بزرگ داریم تا با رعایت نکاتی کاری کنیم که با دردسرهای کمتری از این شرایط عبور کنیم.
پیش از تبیین وظایف هر شهروند برای برون رفت از این چالش بد نیست با میزان سرانه مصرف آب در خراسانشمالی آشنا شویم.
سرانه مصرف آب بیش از میانگین کشوری
براساس آمار شرکت آب و فاضلاب خراسانشمالی سرانه مصرف آب شرب شهروندان استان با ۲۲۰ لیتر در یک شبانهروز بالاتر از میانگین کشوری است.
میانگین مصرف آب در کشور برای هر نفر ۱۷۰ لیتر در شبانه روز است که این رقم در خراسان شمالی ۵۰ لیتر بیشتر است، با این وجود خراسان شمالی جزو استان های بد مصرف در بخش آب نیست.
از سوی دیگر سالانه ۱۰ هزار مشترک جدید به مجموعه مشترکان این شرکت افزوده میشود و متاسفانه در برخی روستاها تفکیکی میان آب شرب و آب مصرفی برای دام و کشاورزی انجام نشده است در حالی که مصرف آب شرب در بخش کشاورزی و دامداریهای خانگی غیر قانونی است.
میزان آب بدون درآمد خراسان شمالی ۲۹.۸ درصد است که از این میزان ۱۴ درصد هدر رفت واقعی است.
آب بدون درآمد در جامعه به عنوان هدر رفت آب شرب یاد میشود و شامل هدررفت واقعی، هدر رفت ظاهری و مصارف غیرمجاز است.
توصیههایی برای جلوگیری از هدر رفت آب
آشپزخانه منبع آب خاکستری است
یکی از کارشناسان آب و فاضلاب خراسانشمالی در خصوص هدر رفت آب شرب در بخش خانگی می گوید: در آشپزخانه، برای شستن میوه لازم نیست شیرآب دایم باز باشد به گونه ای که میتوان میوهها را در یک ظرف بزرگ آب شست.
رضا عزیزی ادامه می دهد: هنگام کفی کردن هم طبیعی است که شیر آب باید بسته باشد و فقط موقع آبکشی از آب استفاده کنید.
وی با بیان اینکه آب باقی مانده از شست و شو برنج و حتی آب اضافی تنگ و آکواریوم بدون مواد شیمیایی است و آب خاکستری نام دارد، می گوید: میتوان از آن برای آبیاری گلدان و باغچه استفاده کرد.
دوشهای کوتاهتری بگیرید
عزیزی می گوید: حین مسواک زدن، نخ دندان کشیدن، وضو گرفتن و در فاصله شستن اعضای بدن در حمام، شیر آب را ببندید.
وی بیان اینکه در هر دقیقه دوش گرفتن بین ۲۰ تا۴۰ لیتر آب مصرف میشود، می افزاید: شهروندان باید دوشگرفتن مکرر و وسواسگونه را از خود دور کنند.
کارشناس آب و فاضلاب خراسانشمالی همچنین ادامه می دهد: استفاده از سردوشی و سرشیر کاهنده فشار آب نباید فراموش شود، میتوانیم آبی را که به چاه میدهیم تا آب شیر گرم یا سرد شود در لگن یا ظرف دیگری ذخیره و برای شستوشو یا حتی به عنوان آب خاکستری استفاده کنیم.
آب جارو نیست
وی می گوید: همه ما می دانیم که شیلنگ آب برای شستن خودرو و جارو کردن مناسب نیست بنابراین بهتر است که ابتدا حیاط یا پارکینگ را جارو بزنید، لکههای خودرو را با یک دستمال، تمیز و بعد حیاط را آب پاشی کنید و خودرو را با یک سطل آب بشویید.
عزیزی می افزاید: شهروندان باید فاصلههای معینی را برای نظافت ساختمان و فضای حیاط و پارکینگ درنظر بگیرید تا به یکباره حجم زیادی از آب هدر نرود.
نشت شیرها بررسی شود
وی می گوید: یک نشت کوچک از واشر شیر آب میتواند گاهی تا ۷۴ لیتر آب در روز هدر دهد و در مقیاس بزرگتر این عدد میتواند تا صدها لیتر در روز نیز برسد.
کارشناس آب و فاضلاب خراسانشمالی ادامه می دهد: برخی از نشتیها (مانند چکه شیر) به راحتی مشاهده میشوند اما برخی دیگر (ترکیدگی لوله های توکار) نیازمند تلاش بیشتری خواهند بود.
عزیزی می گوید: برای یافتن نشتی شیر آب، قبل از باز کردن آب، اطراف آنها را کاملا خشک کنید در صورت وجود نشتی، آب در همان نزدیکی جمع خواهد شد.
چرا باید در مصرف آب صرفهجویی کنیم
صرفه جویی در مصرف آب نه تنها به حفظ این منبع حیاتی کمک میکند بلکه به بهبود کیفیت زندگی و حفاظت از محیط زیست نیز منجر میشود.
با اتخاذ روشهای صحیح و استفاده بهینه از منابع آب میتوان به کاهش هدررفت آب، پیشگیری از بحرانهای آبی، و حفظ پایداری اکوسیستمها کمک کرد.
به طور کلی، صرفه جویی در مصرف آب نیازمند تغییرات کوچک و بزرگ در رفتارهای روزمره ما است و از تغییرات ساده مانند تعمیر نشتها و استفاده از تجهیزات کممصرف گرفته تا تغییرات بزرگتر مانند بهینهسازی سیستمهای آبیاری و بازیافت آب، هر یک میتواند تأثیرات بزرگی بر کاهش مصرف آب داشته باشد.
بیش از ۴۰۰ هزار مشترک آب و فاضلاب در خراسانشمالی از خدمات این شرکت بهره مند هستند.
این استان شمال شرق ایران دارای یک میلیون نفر جمعیت است که ۴۴ درصد آن ها در روستاها زندگی می کنند.