«خانه باقریها» روایت اصالت اقوام در قلب گرمسار

ایرنا/ موزه اقوام که در خانه تاریخی باقریها در قلب گرمسار جای گرفته، بهعنوان یکی از آثار ملی ثبتشده کشور، بخشی مهم از ظرفیت گردشگری و هویت تاریخی این شهرستان را در دل خود حفظ کرده است.
خانه باقریها در ضلع غربی میدان امام گرمسار واقع است. خانهای قدیمی با معماری منحصر بهفرد که امروز با عنوان «موزه اقوام» شناخته میشود.
این بنای ارزشمند بهصورت خانهباغی ۲ طبقه ساخته شده و تزئینات آجری و سازه خشت خام آن، نشاندهنده اصالت بنا و مهارت معماران بومی است.
شالوده اصلی بنا خشت خام است و نما با آجرهای نامنظم و طرحهای مختلف تزئین شده. طبقه اول با پنج پله به طبقه بالا هدایت میشود و طبقه دوم با سقف تیرچوبی و کاهگل، پس از مرمت به همت میراث فرهنگی، همچنان اصالت خود را حفظ کرده است.
بادگیر و حوض، نشانههای زندگی گذشته
خانه باقریها با شماره ثبت ملی بخشی از معماری سنتی منطقه را زنده نگه داشته است. درِ ورودی طبقه دوم از شرق کوچه و از طریق پلههای ۳۰ سانتیمتری قابل دسترسی است. قطر دیوارهای طبقه دوم حدود یک متر است و طراحی توخالی آن امکان گردش هوا را فراهم میکند. موضوعی که با توجه به اقلیم گرم و خشک منطقه گرمسار بسیار کاربردی بوده است.
این مساله به نوعی، درنظرگرفتن نوع اقلیم در شرایط ساخت بنا را نشان میدهد. از سوی دیگر شناخت این مساله و اجرای آن نیازمند مهارت و تسلط فنی بوده که به بهترین شکل در خانه باقریها به نمایش درآمده است.
این طبقه شامل یک هال بزرگ و چهار اتاق کوچکتر است که با هال در ارتباطاند. وجود بادگیرها در کنار اتاقها نشاندهنده دقت در تهویه هواست. در طبقه اول، مسیر ورودی با دو راهرو به هال اصلی متصل میشود و فضاهای اطراف با تزئینات آجری و کاربندیهای ظریف، زیبایی خاصی به بنا بخشیده است.
میراثی زنده در میان باغ پردرخت
این خانه تاریخی در گذشته در میان باغی بزرگ به مساحت حدود ۳۰۰ در ۲۸۰ مترمربع قرار داشته است. بخشی از دیوار محصورکننده آن هنوز با دیوار معروف شتری(کوهانی) قابل مشاهده است.
وجود یک حوض قدیمی در حیاط و حمام خزانه با مخازن آب گرم و سرد، گویای سبک زندگی خانوادههای قدیمی منطقه است.
اگرچه بخشهایی از زمین باغ در طول سالهای گذشته تفکیک و واگذار شده، اما میراث فرهنگی با حفاظت از بنای اصلی، آن را به موزه اقوام گرمسار تبدیل کرده است تا پیوند نسلهای امروز با سبک زندگی و فرهنگ گذشته حفظ شود.
گرمسار با ۸۵ هزار نفر جمعیت در غرب استان سمنان واقع شده که به دلیل همجواری با پایتخت و قرارگیری در محور ارتباطی شمال به جنوب و شرق به غرب کشور، از موقعیت جغرافیایی مطلوب برخوردار است.