بی‌آبی در قلب زاگرس؛ ۱۵ هزار نفر تشنه‌اند

جایی که زمانی صدای آب بر سنگ می‌نواخت و ریشه‌ها در خاک عمیق می‌دویدند، اکنون بادی گرم از لابه‌لای ترک‌های زمین عبور می‌کند و نوای بی‌آبی سرمی‌دهد.

خشکسالی به زهدان زمین چنگ انداخته و بذر زندگی را از گلوی خاک پس‌گرفته است. رودها کم‌جان شده‌اند، چشمه‌ها بی‌روان و کوه‌ها که حافظان حافظه‌ بودند شرمگین از تشنگی فرزندانشان ایستاده‌اند.

در لرستان امروز باد از میان شاخه‌های خشک بلوط می‌گذرد، بی‌آن‌که چیزی را بجنباند جز خاک. زمین، مادر هزار ساله‌ گیاه و گوسفند و گندم، اکنون زخمی‌ست که هر روز، ترک تازه‌ای بر چهره‌اش می‌نشیند.

در این سرزمین، خشک‌سالی تجربه‌ای زیسته است. صدای تشنگی از دل خاک برمی‌خیزد و در گلوی زمین می‌پیچد. رودها حافظه‌ جریان خود را از دست داده‌اند و چشمه‌ها مثل قصه‌های کهن، کم‌کم فراموش می‌شوند.

در این اقلیم خشک‌شده ازنا حالا به یکی از کانون‌های تنش آبی بدل شده‌است. براساس اعلام نورالدین نوریزدان، مدیرعامل شرکت آب‌وفاضلاب لرستان، 35 روستا از مجموع 67 روستای تحت‌پوشش این شهرستان با بحران شدید کم‌آبی مواجه‌اند.

از این آمار 18 روستا با جمعیتی بالغ‌بر 4 هزار نفر تنها از طریق تانکر آب‌رسانی می‌شوند، اما در هراس دائمی از نبود قطره‌ای آب در فردا.

لرستان که زمانی یکی از منابع سرسبز زاگرس‌نشینان بود، حالا در تابستانی دیگر با افزایش بی‌سابقه دمای هوا، افت سطح آب‌های زیرزمینی و کاهش چشم‌گیر منابع سطحی آب روبه‌روست.

طبق گفته‌های مدیرعامل شرکت آب‌وفاضلاب لرستان، 15 هزار و 500 نفر از ساکنان روستایی ازنا به‌طور مستقیم با تنش آبی درگیرند؛ رقمی که تنها بخشی از گستره بحران در این استان را آشکار می‌کند.

بخش جاپلق غربی اکنون در مرکز تنش آبی قرار گرفته است. نوریزدان می‌گوید که عملیات آب‌رسانی به 11 روستا در سه فاز در حال اجراست و با مشارکت قرارگاه امام حسن مجتبی (ع) و سپاه ناحیه ازنا، دو فاز از این پروژه در دست تکمیل است.

افزایش جمعیت فصلی، مصرف بی‌رویه، فرسودگی شبکه‌ها، نبود سدهای کوچک محلی و تخریب زیست‌بوم‌های آبی، لرستان را در گردابی از بحران آب فرو برده‌است.

مردم لرستان، مردمانی‌اند که سال‌ها با خشک‌سالی خو گرفته‌اند، اما آنچه امروز رخ می‌دهد چیزی فراتر از تابستان گرم یا زمستان بی‌باران است. این یک تحول اقلیمی است، یک فروپاشی تدریجی با ابعاد اجتماعی، اقتصادی و حتی امنیتی.