زنگ خطر پوکی استخوان در خراسانشمالی؛ ابتلای ۲۹ درصد میانسالان

ایرنا/ بجنورد- ایرنا- فوق تخصص روماتولوژی در خراسانشمالی با اشاره به ابتلای ۲۹ درصد میانسالان استان به پوکی استخوان، گفت: شیوع این بیماری به عواملی همچون بی تحرکی، تغذیه نامناسب و دریافت ناکافی کلسیم و ویتامین D و عوامل ژنتیکی مرتبط است.
به گزارش ایرنا، پوکی استخوان از بیماریهای شایع قرن است که از سنین جوانی آغاز میشود و در دوران سالمندی فرد را درگیر میکند.
این بیماری، یک اختلال اسکلتی است که با تضعیف استخوانها، فرد را در معرض خطر شکستگیهای ناگهانی و غیرمنتظره استخوانها قرار میدهد.
متخصصان میگویند افرادی که تحرک کمتری دارند یا کم ورزش میکنند، زودتر به پوکی استخوان مبتلا میشوند، اما دلایل دیگری مثل ژنتیک، تغذیه، برخی بیماریها، مصرف برخی داروها، کمبود کلسیم و کمبود ویتامین دی نیز در ابتلا به این بیماری نقش دارند.
در این خصوص گفت و گویی با دکتر مرتضی صفی خانی، فوق تخصص روماتولوژی در خراسانشمالی خواهیم داشت تا با چگونگی ابتلا به این بیماری، راه های پیشگیری و وضعیت شیوع این بیماری در استان آشنا شویم.
ایرنا: پوکی استخوان چیست و چه علائمی دارد؟
صفی خانی: «اُستئوپروز» یا پوکی استخوان بیماری است که در اثر ضعف استخوانها ایجاد می شود، بیماری که در نهایت موجب شکستگی ناگهانی مفاصل و استخوانهای فرد می شود.
در واقع پوکی استخوان نشانه کاهش تراکم و استحکام استخوان ها است، این بیماری اغلب بدون هیچ علامت یا درد ایجاد میشود و معمولا تا زمانی که استخوانهای ضعیف شده در اثر کوچکترین ضربه بشکنند، مشخص نمی شود.
معمولا این بیماری علامت اولیه ای ندارد و زمانی بروز می کند که یکی از استخوان ها ( معمولا استخوان لگن و مچ) می شکند؛ به همین دلیل به آن بیماری خاموش گفته می شود.
ایرنا: دلایل ابتلا به این بیماری چیست؟
صفی خانی: ابتلا به پوکی استخوان دلایل مختلفی همچون افزایش سن فرد دارد که احتمال بروز پوکی استخوان را در افراد افزایش می دهد.
در واقع بعد از ۳۰ سالگی بتدریج علایم کاهش توده استخوانی افزایش می یابد.
جنسیت، یائسگی، ژنتیک، وزن و اندازه استخوان، بیماری ها، بی تحرکی، سیگار کشیدن و کمبود کلسیم و ویتامین D در مواد غذایی از دیگر دلایل ابتلا به پوکی استخوان است.
ایرنا: وضعیت شیوع این بیماری در خراسان شمالی چگونه است؟
صفی خانی: براساس آخرین مطالعاتی که در خراسان شمالی انجام شده حدود ۲۹ درصد میانسالان استان پوکی استخوان دارند.
به تفکیک جنیستی نیز ۲۳ درصد مردان و ۳۷ درصد بانوان خراسان شمالی درگیر این بیماری قرن هستند.
اما آنچه که موجب نگرانی شده درصد بالای کاهش تراکم استخوان در استان است به گونه ای که اکنون ۵۰ درصد میانسالان خراسان شمالی با این آسیب مواجه اند و در آستانه ورود به مرحله پوکی استخوان هستند.
ایرنا: علاج پیشگیری از این بیماری قرن چیست؟
صفی خانی: تغذیه سالم، مصرف لبنیات و فعالیتهای بدنی منظم می تواند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد.
براساس برخی از آمارها ۳۶ درصد جمعیت استان کمبود کلسیم و ۳۲ درصد نیز کمبود ویتامین D دارند.
ویتامین دی نیز یک ویتامین محلول در چربی است که به تنظیم کلسیم و فسفر که دو عنصر مهم در حفظ تراکم استخوان است کمک میکند به همین جهت افرادی که دارای کمبود ویتامین دی هستند باید با تجویز پزشک مکملهای ویتامین دی مصرف کنند.
تحرک بدنی نیز بسیار کاهش یافته است و نیاز است که افراد ورزش های سالم نه حرفه ای را در برنامه روزانه خود قرار دهند.
همچنین از شهروندان می خواهیم مصرف غذاهای فستفودی را به حداقل برسانند و نوشیدنی های گاز کمتر مصرف کنند تا بدنی ایمن در برابر این بیماری قرن داشته باشند.
ایرنا: آیا راهی برای تشخیص پوکی استخوان وجود دارد؟
صفی خانی: تشخیص پوکی استخوان تنها با سنجش تراکم استخوان ممکن است.
آزمایش مربوط به تراکم استخوان هم در زنان و مردان متفاوت است، مردان اگر بیماری زمینهای نداشته باشند، بهطور معمول بهترین سن انجام غربالگری تراکم استخوان، دهه هفتم و به عبارت بهتر در انتهای دهه هفتم یا اوایل دهه هشتم زندگی است.
در خانمها هم بهترین سن معمولا ۶۵ سال به بالا است به شرطی که بیماریای نداشته باشند.
آمارها نشان می دهد که پوکی استخوان بیماری شایعی است و شکستگی ناشی از آن در حال افزایش است، به طوری که در سرتاسر جهان از هر سه زن و از هر پنج مرد بالای ۵۰ سال یک نفر شکستگی ناشی از شکنندگی استخوان را در طول عمر باقیمانده خود تجربه خواهد کرد و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۵۰ میزان بروز شکستگی لگن در مردان ۳۱۰ درصد و در زنان ۲۴۰ درصد با مقایسه با سال ۱۹۹۰ افزایش یابد.
خراسان شمالی با ۱۰ شهرستان و یک میلیون نفر جمعیت واقع در شمال شرق کشور است.