تبلیغات محیطی در بجنورد؛ سودآوری اقتصادی یا آشفتگی بصری؟

ایرنا/ شهر بجنورد که روز به روز بر حجم تبلیغات محیطی آن افزوده می‌شود، در شرایطی میان کسب درآمد از تبلیغات و حفظ سیمای زیبا و منظم شهر در تردید است؛ تجربه‌ای که چالش‌های بصری و اقتصادی را همزمان به همراه آورده است.

قدم‌زدن در کوچه‌پس‌کوچه‌ها و خیابان‌های بجنورد، مرکز استان خراسان شمالی، این روزها به تجربه‌ای همراه با انبوهی از تابلوها و بیلبوردهای تبلیغاتی تبدیل شده است.

---

بازار

---

تابلویی که هر کدام به سبک و سیاقی متفاوت و با اهداف گوناگون نصب شده‌اند، چهره‌ای پرهیاهو و تا حدی آشفته در فضای شهری این شهر به وجود آورده‌اند.

شهر بجنورد که حدود ۲۳۰ هزار نفر جمعیت دارد، این روزها به شهری تبلیغاتی بدل شده است؛ تبلیغاتی که در قالب بیلبوردهای بزرگ و کوچک، بنرهای فلکسی، تابلوهای فلزی و شیشه‌ای، تراکت‌های کاغذی، دیوارنویسی و حتی چسباندن برچسب روی دیوارها و تیرهای برق خود را نشان می‌دهند.

اگرچه از نظر اقتصادی، این گستردگی تبلیغات می‌تواند سودآور و فرصت‌ساز باشد، اما چالش‌های زیادی از جمله ناهماهنگی، آشفتگی بصری و سردرگمی شهروندان را نیز به همراه آورده است.

گوناگونی تبلیغات؛ فرصت و تهدید

از ورودی فرودگاه تا حاشیه خیابان‌ها، روی پل‌های هوایی و در پیاده‌روها، هر گوشه و کناری در بجنورد ظرفیت خود را برای تبلیغات نشان داده است.

بیلبوردهایی با اندازه‌های متفاوت و محتوایی متنوع، از معرفی خدمات و کالا گرفته تا اطلاع‌رسانی درباره مناسبت‌های ملی و مذهبی، کنسرت‌ها و نمایش‌های تئاتر، همه در فضای شهری حضور دارند.

شیوه‌های تبلیغاتی نیز متنوع است؛ از تابلوهای فلزی چهارگوش و مدور که در پیاده‌روها نصب شده‌اند و گاه با تراکت‌های تبلیغاتی کاغذی پوشیده می‌شوند، تا بنرهای پایه‌داری که شهرداری به تازگی در نقاط مختلف شهر نصب کرده و تبلیغات پارچه‌ای و فلکسی روی آن‌ها نقش بسته است.

افزون بر این، تبلیغات فرهنگی با موضوع تبریک و تسلیت مناسبت‌ها و ارتقای فرهنگ شهروندی نیز بخشی از چشم‌انداز تبلیغاتی بجنورد را شکل می‌دهد.

با این حال، نصب بی‌ضابطه و پراکنده این تبلیغات به شکلی که گویی هر نهاد، کسبه یا حتی دستگاهی به دلخواه خود به هر نقطه‌ای چسبیده‌اند، نه تنها منظر شهری را به هم ریخته بلکه باعث سردرگمی و اختلال در خوانایی و تاثیرگذاری پیام‌ها شده است.

آشفتگی بصری و تاثیرات روانی

یکی از معضلات اصلی این حجم تبلیغات شهری، بی‌نظمی در طراحی، جای گذاری و محتوای آن‌هاست.

بسیاری از بیلبوردها حاوی فونت‌های ریز و نامتناسب، رنگ‌های ناهماهنگ و پیام‌هایی با بار معنایی سبک و گاه زشت هستند که به جای جلب توجه، چشمان شهروندان را خسته و ذهنشان را پریشان می‌کنند.

این آشفتگی نه تنها آرامش روانی شهروندان را مختل کرده بلکه گاهی باعث کاهش حس تعلق به فضای شهری می‌شود.

همچنین، نصب تراکت و برچسب‌های تبلیغاتی روی در و دیوار ساختمان‌ها، دیوارنویسی‌های پراکنده و آویزان کردن بنرهای فلکسی روی تیرهای برق و درختان، منظری ناپسند و بی‌سامان را در برخی نقاط شهر به وجود آورده است.

چنین وضعیتی در بلندمدت می‌تواند تاثیرات منفی عمیقی بر روحیه و حس زیبایی‌شناسی شهروندان داشته باشد.

تلاش‌های شهرداری برای ساماندهی

معاون فرهنگی شهرداری بجنورد در گفت و گو با ایرنا به اهمیت درآمدهای ناشی از تبلیغات شهری اشاره می‌کند و می‌گوید: بخشی از درآمد فرهنگی شهرداری از طریق نصب بیلبوردها تامین می‌شود که این موضوع علاوه بر کمک مالی، به رونق اقتصاد کسبه و معرفی مشاغل محلی نیز کمک می‌کند.

محمدرضا موفق می افزاید: شهرداری با همکاری متقاضیان تبلیغات، بخشی از فضای بنرها را به تبلیغات مناسبت‌های ملی و مذهبی اختصاص داده است.

موفق همچنین از طرح‌های در دست اجرا برای ساماندهی و جانمایی بهتر بیلبوردها و بنرهای شهری خبر داد و تاکید کرد که شهرداری به دقت بر نحوه نصب تبلیغات نظارت می‌کند تا منظر شهری آسیب نبیند و جلوه نامطلوبی نداشته باشد.

علاوه بر این، تبلیغات تلویزیونی در چند چهارراه مهم شهر فعال شده‌اند که سعی می‌شود در آنها نیز اصول زیبایی‌شناسی رعایت شود.

چالش‌ها و راهکارها

با وجود این تلاش‌ها، مشکل اساسی در نبود یک برنامه جامع و مدون برای مدیریت و کنترل همه جانبه تبلیغات شهری است.

بی‌نظمی در نصب انواع تبلیغات، پراکندگی شیوه‌ها و نبود هماهنگی بین نهادها و کسبه، موجب شده تا بجنورد به شهری تبدیل شود که در آن تبلیغات بیشتر از آنکه به هدف اصلی خود یعنی جلب توجه موثر برسند، به آلودگی بصری و نارضایتی عمومی منجر شوند.

کارشناسان معتقدند که علاوه بر ساماندهی سازه‌های تبلیغاتی، لازم است معیارهای محتوایی و طراحی نیز به صورت دقیق‌تر تعیین و رعایت شود.

این موارد شامل محدودیت در استفاده از فونت‌های مناسب، رعایت تناسب رنگ و اندازه و جلوگیری از نصب تبلیغات در مکان‌های نامناسب و حساس است.

از سوی دیگر، فرهنگ‌سازی و آموزش صاحبان کسب‌وکار و متقاضیان تبلیغات در خصوص اهمیت زیباسازی شهری و تاثیر آن بر ذهن و روان شهروندان نیز باید در اولویت قرار گیرد. این امر می‌تواند با همکاری نهادهای فرهنگی، رسانه‌ها و شهرداری به نتیجه برسد.

آخرین خبر خراسان شمالی در اینستاگرام :
https://instagram.com/bojnord_today