نمد مالی لرستان؛ میراثی فراموش شده که هنوز نفس میکشد

باشگاه خبرنگاران/ نمدمالی یکی از هنرهای سنتی و بومی استان لرستان است که ریشهای دیرینه در زندگی روستایی و عشایری مردم این منطقه دارد.
نمد، بافتی از الیاف پشمی است که با روشهای سنتی فشرده و قالبگیری میشود تا به شکل پوشاک، زیرانداز، کلاه، پاپوش و حتی کیفهای دستی درآید. این هنر نه تنها کاربردی، بلکه نمادی از فرهنگ و هویت مردم لرستان است.
هنر نمدمالی در استان، یکی از صنایع دستی با قدمت و اصالت بالا است که در سالهای اخیر با چالشهایی مواجه شده است. مسئولان و هنرمندان در مصاحبههای مختلف به این موضوع پرداختهاند.
بازارچههای عرضه، نبود حمایتهای کافی عامل مهم فراموشی تدریجی
برخی از مسئولان و کارشناسان صنایع دستی استان لرستان از مشکلاتی مانند کمبود بازارچههای عرضه، نبود حمایتهای کافی و فراموشی تدریجی این هنر سخن گفتهاند.
به گفتهی زعیم، کارشناس صنایع دستی شهرستان بروجرد، با استفاده از نمد انواع زیرانداز، کلاه نمدی، چغا، عروسک و گردله برای زین اسب تولید میشود.
وی همچنین به مزایای پزشکی استفاده از نمد در زندگی روزمره اشاره کرده و گفته است که از نظر پزشکی ثابت شده است که نوع موادی که در زیراندازها ترکیب شده برای درمان دردهای عضلانی و مفصلی مانند کمر درد بسیار مفید است.
از پشم تا شاهکار؛ نمد مالی لرستان و قصههایش
سنتی و طبیعی: در نمدمالی از پشم گوسفند و گاهی رنگهای طبیعی استفاده میشود و هیچ مواد شیمیایی یا صنعتی در آن به کار نمیرود.
اقتصادی و معیشتی: در گذشته، نمدمالی یکی از منابع درآمد مهم روستاییان و عشایر لرستان بود و نیازهای روزمره خانوادهها را تأمین میکرد.
فرهنگی و هنری: هر نقش و طرح نمد، بیانگر داستانها، آداب و رسوم محلی و حتی هویت طایفهای است. این هنر علاوه بر کاربردی بودن، جنبه تزئینی و نمادین نیز دارد.
ضرورت احیا در پس فراموشی
با ورود صنایع مدرن و تولید انبوه پارچههای صنعتی، نیاز به نمد کاهش یافت و به تدریج این هنر کهن کمرنگ شد. همچنین مهاجرت مردم روستا به شهر و تغییر سبک زندگی، باعث شد نسلهای جوان کمتر با این مهارت آشنا شوند.
احیای نمدمالی نه تنها به حفظ یک هنر سنتی کمک میکند، بلکه میتواند به عنوان یک منبع درآمد پایدار برای روستاییان و عشایر عمل کند. آموزش این هنر به نسل جدید، برگزاری نمایشگاههای محلی و ملی و حمایت از تولیدکنندگان نمد میتواند نقش مهمی در زنده نگه داشتن این میراث فرهنگی داشته باشد.
با توجه به اهمیت فرهنگی و اقتصادی نمدمالی در لرستان، امید میرود که با برنامهریزیهای مناسب، این هنر اصیل حفظ و توسعه یابد. همکاری بین مسئولان، هنرمندان و بخش خصوصی میتواند به رونق دوباره این صنعت کمک کند.