تحقق ۱۰۳ درصدی درآمدهای خراسان شمالی / تکمیل ۸۷۰ طرح ناتمام استان در اولویت

ایرنا/ بجنورد- ایرنا- تحقق ۱۰۳ درصدی درآمدهای خراسان شمالی نشان‌دهنده عملکرد موفق دستگاه‌های اجرایی و همکاری بخش خصوصی است؛ همزمان تکمیل ۸۷۰ طرح ناتمام استان به‌عنوان اولویت دولت در دستور کار قرار دارد تا علاوه بر افزایش بهره‌وری پروژه‌ها، رشد اقتصادی و توسعه زیرساخت‌ها نیز تسریع شود.

به گزارش ایرنا، خراسان شمالی در سال‌های اخیر با چالش‌های اقتصادی و محدودیت منابع روبه‌رو بوده، اما مدیریت هوشمندانه اعتبارات و همکاری بخش خصوصی، مسیر توسعه و تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام استان را هموار کرده است.

---

بازار

---

از پروژه‌های عمرانی و آموزشی گرفته تا طرح‌های آبرسانی و بهداشتی، تلاش‌ها نشان می‌دهد که استان به دنبال رشد متوازن و ارتقای کیفیت زندگی مردم است.

در این گفت‌وگو، «مرتضی بهزادفر»، رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان شمالی، جزییات روند تخصیص اعتبارات، اولویت‌بندی پروژه‌ها، نقش درآمدهای مالیاتی و وضعیت نیروی انسانی را تشریح می‌کند و تصویری جامع از عملکرد و برنامه‌های توسعه‌ای خراسان شمالی ارائه می‌دهد.

ایرنا: لطفا آخرین وضعیت تخصیص اعتبارات عمرانی خراسان شمالی را توضیح دهید

بهزادفر: جمع اعتبارات تملک دارایی استان برای سال ۴۰۴ حدود ۴۰ هزار و ۴۹۰ میلیارد ریال است که این رقم نسبت به سال گذشته ۲۸.۹ درصد رشد داشته و این افزایش نشان‌دهنده عزم دولت برای تقویت پروژه‌های زیرساختی و توسعه‌ای استان است.

از نظر رتبه‌بندی کشوری، استان از لحاظ میزان اعتبارات در رتبه ۲۰ و از نظر رشد اعتبارات در جایگاه ۲۲ قرار دارد.

این آمار بیانگر این است که خراسان شمالی با وجود محدودیت‌ها و چالش‌های اقتصادی، توانسته سهم خود را از منابع ملی افزایش دهد و امیدواریم با تخصیص کامل این اعتبارات، سرعت تکمیل و بهره‌برداری از طرح‌های عمرانی بیشتر شود و پروژه‌های نیمه‌تمام در زمان مناسب به بهره‌برداری برسند.

ایرنا: چند پروژه ناتمام در استان داریم و تکمیل آن‌ها به چه میزان اعتبار نیاز دارد؟

بهزادفر: اکنون در استان ۸۷۰ طرح احداثی و توسعه‌ای ناتمام وجود دارد که برای تکمیل آن‌ها به حدود ۱۵۰ هزار میلیارد ریال اعتبار نیاز است.

این طرح‌ها شامل پروژه‌های عمرانی، آموزشی، بهداشتی، آبرسانی و راه‌سازی است که بخشی از آن‌ها به دلیل محدودیت منابع و بخشی به دلیل طولانی شدن فرآیند اجرایی هنوز تکمیل نشده‌اند.

دولت تلاش دارد تا منابع موجود را به طرح‌های پیشران و اثرگذار اختصاص دهد تا علاوه بر بهبود زیرساخت‌ها، مردم از مزایای اقتصادی و اجتماعی این طرح‌ها بهره‌مند شوند. به عبارت دیگر، مدیریت منابع در استان به گونه‌ای است که طرح‌های اولویت‌دار با بیشترین اثرگذاری اقتصادی و اجتماعی در صدر تخصیص‌ها قرار گیرد.

ایرنا: اولویت‌های اصلی در تخصیص اعتبارات چیست؟

بهزادفر: اولویت اول ما طرح‌های آبرسانی و تامین آب آشامیدنی است. در این زمینه، ۱۱ هزار میلیارد ریال اعتبار از بند چ تبصره ۱۱ قانون بودجه سال ۱۴۰۴ به مدیریت بحران استان اختصاص یافته که ۷۰ درصد آن برای رفع تنش آبی مصرف خواهد شد.

این منابع در هفت گروه اصلی شامل مقابله با اثرات جنگ ۱۲ روزه، تنش آبی، خشکسالی، آتش‌سوزی، سیل، گرد و غبار و مبارزه با آفات کشاورزی مصرف می‌شود.

با توجه به اینکه تمام پهنه استان درگیر خشکسالی و بی‌آبی است، حدود هفت هزار میلیارد ریال از این منابع برای مقابله با اثرات تنش آبی در روستاها و شهرها اختصاص یافته تا کمبود منابع آب شرب و کشاورزی جبران شود و مردم و کشاورزان کمترین آسیب را از کمبود آب ببینند.

ایرنا: درآمدهای مالیاتی استان چه تاثیری بر اجرای طرح‌های عمرانی داشته است؟

بهزادفر: سال گذشته ۶۳۰ میلیارد ریال از درآمدهای مالیاتی استان برای اجرای طرح‌های عمرانی ناتمام اختصاص یافت.

این اقدام در قالب طرح نشان‌دار کردن مالیات‌ها انجام می‌شود که به معنای اختصاص بخشی از درآمد مالیاتی مودیان به پروژه‌های اولویت‌دار است.

در استان ۴۳ طرح ناتمام با پیشرفت فیزیکی بالای ۸۰ درصد شناسایی شده‌اند و این منابع مالی به تکمیل و بهره‌برداری هرچه سریع‌تر آن‌ها کمک می‌کند و اجرای این طرح، علاوه بر اینکه تسریع در تکمیل پروژه‌ها را به دنبال دارد، زمینه شفافیت در استفاده از درآمدهای مالیاتی را نیز فراهم کرده و نشان می‌دهد که هر ریال از منابع مالیاتی برای توسعه استان هزینه می‌شود.

ایرنا: وضعیت تحقق درآمدهای استان در سال گذشته چگونه بود؟

بهزادفر: سال گذشته، مبلغ مصوب درآمد استان ۲۱ هزار و ۴۸۰ میلیارد ریال بود که ۱۰۳ درصد آن محقق شد. بیشترین درآمد حاصل از مالیات اشخاص حقوقی در حوزه صنایع بزرگ استان بوده است.

این میزان تحقق درآمد، استان را جزو استان‌های دارای مازاد درآمد قرار می‌دهد و نشان‌دهنده همکاری خوب دستگاه‌های اجرایی و بخش خصوصی با سازمان مالیاتی است.

درآمد مازاد به صورت مشخص برای پروژه‌ها و طرح‌های توسعه‌ای استان اختصاص می‌یابد و در سال گذشته از این محل ۱۰۰ میلیارد ریال به اعتبارات خراسان شمالی افزوده شد.

ایرنا: بر اساس آخرین آمار مرکز آمار ایران، رشد اقتصادی خراسان‌شمالی در سال ۱۴۰۰ به ۱۳.۹ درصد رسیده است. چه عواملی باعث این جهش شده است؟

بهزادفر: رشد اقتصادی خراسان‌شمالی در سال ۱۴۰۰ نتیجه مجموعه‌ای از عوامل داخلی و خارجی است که با هم دست به دست داده‌اند. نخست، توسعه صنعت و معدن نقش کلیدی داشته است؛ گروه صنعت با رشد ۴۳ درصد توانست بیشترین اثرگذاری را بر اقتصاد استان ایجاد کند. در دل این گروه، رشته ساختمان با رشد بیش از ۵۹ درصد پیشتاز شد که نشان‌دهنده سرمایه‌گذاری هدفمند و پروژه‌های عمرانی و ساختمانی اثرگذار در استان است. این رشد نه تنها ناشی از پروژه‌های موجود، بلکه نتیجه مدیریت بهینه منابع، شناسایی طرح‌های پیشران و ایجاد هماهنگی میان بخش خصوصی و دولت است.

در کنار این، تلاش برای جذب سرمایه‌گذاری، اصلاح فرآیندهای اجرایی و حمایت از صنایع کوچک و متوسط، زمینه افزایش بهره‌وری و جهش تولید را فراهم کرد. با این حال، باید توجه داشته باشیم که بخش کشاورزی با کاهش پنج درصدی مواجه شد و هنوز ظرفیت‌های بالقوه آن به‌طور کامل استفاده نشده است. این امر نشان می‌دهد که برای رشد پایدار اقتصادی، باید به ایجاد زنجیره ارزش در کشاورزی و راه‌اندازی صنایع تبدیلی توجه ویژه‌ای داشته باشیم.

همچنین، جهش سال گذشته یک پیغام مهم برای استان است: حتی با سهم اندک در تولید ناخالص داخلی کشور، ظرفیت بالقوه خراسان‌شمالی برای ایجاد رشد فزاینده وجود دارد. اگر بتوانیم صنایع معدنی، فرآوری و اقتصادی دانش‌بنیان را توسعه دهیم، این جهش می‌تواند استمرار پیدا کند و سهم استان از اقتصاد ملی افزایش یابد.

ایرنا: با وجود این رشد اقتصادی، سهم استان در تولید ناخالص داخلی کشور کاهش یافته است. دلیل این تناقض چیست؟

بهزادفر: این کاهش، ناشی از نوع تولید و خام فروشی بخش‌های کشاورزی و معدنی است. محصولات زیادی از استان به شکل خام صادر می‌شوند و ارزش افزوده آن‌ها در استان‌های دیگر ایجاد می‌شود. این یک چالش ساختاری است که سال‌ها وجود داشته و مانع افزایش سهم استان در اقتصاد ملی شده است.

راه‌حل ما، سرمایه‌گذاری در صنایع تبدیلی و تکمیلی است؛ به‌ویژه در کشاورزی، معدن و صنایع معدنی با ایجاد زنجیره‌های ارزش، فرآوری محصول در استان انجام می‌شود، اشتغال مستقیم و غیرمستقیم افزایش می‌یابد و درآمد پایدار برای استان ایجاد می‌شود.

علاوه بر این، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، اقتصاد دیجیتال و اقتصاد دانش‌بنیان می‌تواند ارزش افزوده را چندین برابر کند و سهم خراسان‌شمالی را در تولید ناخالص داخلی کشور افزایش دهد.

ایرنا: صنایع معدنی و صنعتی چه نقشی در آینده اقتصادی استان خواهند داشت؟

بهزادفر: صنایع معدنی و صنعتی، موتور محرکه توسعه اقتصادی استان هستند. ظرفیت‌های بکر و مغفول مانده زیادی وجود دارد که هنوز به بهره‌برداری کامل نرسیده است و با بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها و راه‌اندازی زنجیره‌های ارزش، می‌توان اقتصاد استان را متحول کرد، فرصت‌های شغلی جدید ایجاد نمود و درآمد پایدار برای مردم و دولت فراهم کرد.

ما در سال‌های گذشته تلاش کرده‌ایم با شناسایی پروژه‌های اولویت‌دار، تسهیل فرآیندهای سرمایه‌گذاری و جذب بخش خصوصی، رشد صنعتی را سرعت دهیم.

تجربه سال گذشته نشان داد که اگر سرمایه‌گذاری هدفمند و مدیریت منابع بهینه باشد، استان می‌تواند حتی در مقیاس ملی نقش‌آفرینی کند و نه تنها رشد اقتصادی بالاتر از میانگین کشور داشته باشد، بلکه اثرات مثبت آن در حوزه‌های اشتغال، رفاه اجتماعی و توسعه زیرساخت‌ها مشاهده شود.

ایرنا: چه برنامه‌هایی برای تثبیت و ادامه این رشد اقتصادی دارید؟

بهزادفر: برنامه ما در کوتاه‌مدت تمرکز بر پروژه‌های صنعتی و ساختمانی اثرگذار، توسعه صنایع تبدیلی در کشاورزی و معدن و حمایت از بخش خصوصی است.

در بلندمدت، توسعه زیرساخت‌های اقتصادی، فناوری و دیجیتال، آموزش نیروی انسانی و ایجاد زنجیره‌های ارزش هدف‌گذاری شده است تا رشد اقتصادی پایدار شود و سهم استان در اقتصاد ملی افزایش یابد.

هدف ما این است که خراسان‌شمالی از یک استان با ظرفیت بالقوه به یک نمونه موفق توسعه پایدار تبدیل شود، به‌گونه‌ای که اثرات آن بر زندگی مردم ملموس باشد و فرصت‌های اشتغال و رفاه به‌طور مستقیم ایجاد شود.

ایرنا: وضعیت نیروی انسانی و استخدام در استان چگونه است؟

بهزادفر: مجوز استخدام ۱۷۳۶ نفر در سال گذشته برای دستگاه‌های اجرایی استان اخذ شده است.

جذب نیروها تنها با برگزاری آزمون‌های استخدامی انجام می‌شود و متقاضیان پس از مرحله مصاحبه و گزینش در نیمه دوم سال جاری به ادارات و سازمان‌ها معرفی خواهند شد.

اکنون حدود ۴۸ درصد از پست‌های سازمانی در ۱۰۱ اداره و دستگاه اجرایی استان خالی است و در مجموع ۳۹ درصد پست‌ها بلاتصدی هستند.

این آمار نشان می‌دهد که نیاز به جذب نیرو و بازنگری در مدیریت نیروی انسانی در استان احساس می‌شود و دولت تلاش دارد با برنامه‌ریزی دقیق، کمبود نیروهای اجرایی را کاهش دهد.

ایرنا: وضعیت نیروهای قراردادی و شرکتی چگونه است؟

بهزادفر: ۶ درصد از نیروهای استان به صورت قرارداد شرکتی مشغول به کار هستند که این رقم نسبت به میانگین کشوری که ۱۷ درصد است، کمتر است و در کل ۳۲ هزار و ۲۴۳ نفر کارمند در استان فعالیت دارند که ۶۰ درصد رسمی، ۱۴ درصد پیمانی و ۱۲ درصد قراردادی هستند.

در ۲۲ دستگاه مشمول بودجه استانی نیز حدود ۳۳ درصد پست‌ها خالی است و بخشی از خدمات با نیروهای قرارداد موقت و کارمعین ارائه می‌شود.

این ساختار نیروی انسانی، اگرچه چالش‌هایی دارد، اما انعطاف‌پذیری در استفاده از منابع انسانی را نیز فراهم می‌کند.

ایرنا: شاخص تورم سالانه استان چه وضعیتی دارد و چه پیامدهایی دارد؟

بهزادفر: شاخص تورم سالانه استان به ۳۴.۱ درصد رسیده که کمتر از متوسط کشوری یعنی ۳۴.۵ درصد است و استان در جایگاه بیستم کشور قرار دارد.

این نشان‌دهنده بهبود نسبی شرایط اقتصادی نسبت به میانگین کشوری است با این حال، نرخ تورم ماهانه در خردادماه ۴.۳ درصد و تورم نقطه به نقطه ۴۲.۱ درصد بوده که فشار قیمتی بالایی به خانوارها وارد می‌کند و لزوم توجه به سیاست‌های حمایتی و کنترل قیمت‌ها را نشان می‌دهد.

ایرنا: تفاوت تورم در گروه‌های کالایی مختلف چگونه است؟

بهزادفر: در گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها، تورم ماهانه ۶.۲ درصد، نقطه به نقطه ۴۶ درصد و سالانه ۳۱.۴ درصد بوده است.

در گروه کالاهای غیرخوراکی و خدمات، تورم ماهانه ۲.۸ درصد، نقطه به نقطه ۳۹.۱ درصد و سالانه ۳۶.۱ درصد ثبت شده است.

این ارقام نشان می‌دهد فشار تورمی بیشتری روی کالاهای اساسی و خوراکی‌ها وجود دارد و اقدامات حمایتی در این بخش ضروری است تا قدرت خرید خانوارها حفظ شود و فشار تورمی کاهش یابد.

خراسان شمالی ۱۸ شهرک و ناحیه صنعتی و یک منطقه ویژه اقتصادی با ۲۸۷ واحد صنعتی فعال با سرمایه گذاری بیش از چهار هزار میلیارد ریال دارد که افزون بر چهار هزار و ۵۰۰ کارگر در این واحدهای صنعتی اشتغال دارند.

اکنون حدود ۳۰ هزار واحد صنفی شامل بیش از پنج هزار و ۵۷۰ واحد تولیدی، چهار هزار و ۶۴۸ واحد ارائه خدمات فنی، ۱۲ هزار و ۴۶۳ واحد توزیعی و سه هزار و ۲۳۱ واحد خدماتی در خراسان شمالی زیر نظر ۱۴۰ اتحادیه صنفی این استان فعالیت دارند.

سهم اشتغال خراسان شمالی در بخش کشاورزی ۳۹.۶ درصد، صنعت ۲۴.۳ درصد و خدمات ۳۶.۱ درصد است و سهم این استان در حوزه کشاورزی بیش از میانگین کشور است اما در حوزه صنعت و خدمات پایین تر است.

خراسان شمالی در شمال شرق کشور واقع است و ۴۴ درصد از جمعیت آن در مناطق روستایی سکونت دارند.

خراسان شمالی با ۱۰ شهرستان و بیش از یک میلیون نفر جمعیت در شمال شرق کشور واقع است.