تاریک و روشن تاریخ در ویرانشهر فاروج خراسان‌شمالی

ایرنا/ بجنورد- ایرنا- محوطه ویرانشهر فاروج که براساس گمانه زنی ها قدمت آن به قرن دوم پیش از میلاد بر می گردد، اکنون مورد کاوش باستان شناسان قرار گرفته تا زوایای دیگری از تاریک و روشن تاریخ این عصر را بازگو کند.

به گزارش ایرنا، گرچه حدود ۲ دهه از پدیداری خراسان‌شمالی در جغرافیای سیاسی کشور می گذرد اما تاریخ کهنش را می‌توان در لابه لای محوطه‌های باستانی نظاره کرد.

---

بازار

---

محوطه هایی که حرف های زیادی برای بازگویی تاریخ کهن این خطه دارد و هر یک راوی بسیار خوبی برای بیان هویت تاریخی و دیرین این منطقه است.

کلاته یاور بجنورد و تپه دوین شیروان بخشی از محوطه‌های تاریخی است که پیش از این زیر ذره بین باستان شناسان قرار گرفته بودند و این بار تاریخ عصر اشکانی در فاروج خراسان‌شمالی زبان به سخن گشوده تا پرده از راز و رمزهای مردمان عصر اشکانیان بردارد.

گرچه در سال‌های دور برخی کاووش‌های کوتاه مدت و ناتمام در محوطه‌های ویرانشهر فاروج انجام می شد تا پنجره تازه‌ای از تمدن را نشان دهد اما تا همین پارسال به حال خود رها شده بودند.

حتی تعدادی بناهای تاریخی نیز زیر سایه بی توجهی روند تخریب را نیز طی می‌کردند که دولت جدای از مرمت این گنجینه‌های تاریخی، فصل جدیدی از کاوش‌ها را برای رمزگشایی از تاریخ پر رمز و راز خراسان‌شمالی آغاز کرده است.

دشت فاروج حرف‌های زیادی برای گفتن دارد

عضو هیات‌علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه تهران در این باره گفت: «یافته‌های یکی از محوطه‌های مهم دشت فاروج به نام ویرانشهر در ۶ سال گذشته نشان داد که این ناحیه حاصلخیز در سرچشمه‌های رودخانه اترک، مطابق با گزارش‌ها و توصیفات تاریخی، خاستگاه نهضتی بود که منجر به اخراج بیگانگان یونانی از ایران شد.

پهلوانان و فرماندهان اشکانی از همین منطقه به پاخاستند و موجبات خروج سلوکیان از ایران را فراهم کردند

میثم لباف خانیکی افزود: پهلوانان و فرماندهان اشکانی از همین منطقه به پاخاستند و موجبات خروج سلوکیان از ایران را فراهم کردند تا ایران دوباره به ایرانیان بازگردد از همین رو پس از سقوط هخامنشیان و فتوحات اسکندر مقدونی ما همچنان به زبان ایرانی سخن گفتیم و آیین‌هایی چون نوروز را زنده نگه داشتیم.

وی با بیان اینکه دشت فاروج هنوز حرف‌های زیادی برای گفتن دارد، گفت: در کنار ویرانشهر، محوطه‌های دیگری نیز در این منطقه وجود دارد که محوطه امام مرشد یکی از مهم‌ترین آنهاست.

ویرانشهر همچنان میزبان آیین‌های چندهزار ساله

لباف خانیکی ادامه داد: اهمیت این محوطه تاریخی در آن است که همچنان میزبان آیین‌های چندهزارساله از جمله کشتی پهلوانی و مناسک ایرانی- اسلامی در ایام محرم و نوروز است.

وی با بیان اینکه محوطه امام مرشد همانند ویرانشهر سندی بر ژرفای هویت فرهنگی و تمدنی این منطقه خواهد افزود، خاطرنشان کرد: این کاوش‌ها نه‌تنها برای ما، بلکه برای همه ایرانیان در حوزه‌های فرهنگی و گردشگری سودمند خواهد بود.

عضو هیات‌علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه تهران بیان کرد: گمانه‌زنی باستان‌شناسی در محوطه تاریخی امام مرشد واقع در شهرستان فاروج تا هفت مهرماه امسال ادامه دارد.

لباف خانیکی یادآور شد: بر اساس شواهد به‌دست‌آمده، این محوطه متعلق به دوره اشکانی است و آثار نشان می‌دهد که از دوره اشکانی تا دوره سلجوقی سکونت در این محل تداوم‌ داشته است.

آثار نشان می‌دهد که از دوره اشکانی تا دوره سلجوقی سکونت در این محل تداوم‌ داشته است

عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران گفت: از اهالی و مسوولان منطقه درخواست دارم با حمایت و پشتیبانی از مطالعات باستان‌شناسی و ساماندهی این محوطه زمینه‌ای فراهم کنند تا بتوانیم به یاری یکدیگر شاهد شکوفایی فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی شهرستان فاروج و منطقه باشیم.

۴۵ سال پیش این محوطه به دست باستان‌شناسان ایتالیایی، به سرپرستی روبرتا ونکو ریچاردی از دانشگاه تورین شناسایی شد و حالا گروهی متشکل از باستان‌شناسان دانشگاه تهران و موزه لوور کاوش در پشته‌های خاک ویرانشهر را از نو آغاز کرده‌اند.

تاکنون ۷۴۵ اثر خراسان شمالی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است که از این تعداد، ۵۲۵ اثر تاریخی، ۵۴ اثر طبیعی، ۱۰۹ اثر ناملموس، ۲۵ اثر منقول تاریخی و ۳۲ پرونده میراث ناملموس نیز با به‌صورت مشترک در حیطه خراسان ثبت شده است.

استان خراسان شمالی با داشتن هزار و ۲۰۰ اثر تاریخی شناسایی شده در شمال شرق کشور قرار دارد.