ایلام طلایهدار خودکفایی در تولید کود شیمیایی

ایرنا/ ایلام- ایرنا- در سرزمینی که کوه و دشت دست در دست هم دادهاند و خاک با بوی عرق کشاورزان جان میگیرد، اتفاقی در حال رقم خوردن است که میتواند کشاورزی این استان را متحول کند، دیگر خبری از چشم دوختن به خارج از مرزها یا وابستگی به تولید دیگر استانها نیست؛ ایلام با دو کارخانه فعال در ایوان و دهلران، پرچم خودکفایی را در حوزه تولید کود شیمیایی بالا برده است.
به گزارش ایرنا، با آغاز هر سال زراعی، جنب و جوش کشاورزان ایلامی از دشتعباس تا مهران و از شیروان تا چوار، آهنگی نو به زمینهای این دیار میبخشد، در این میان تأمین نهادههای کلیدی چون کودهای شیمیایی، نه تنها دغدغهای اساسی بلکه تعیین کننده میزان تولید، کیفیت محصولات و حتی تداوم کشت و کار است.
اما ایلام، برخلاف برخی استانها که همچنان چشم به واردات یا کمک سایر مناطق دوختهاند، امروز بر سکوی افتخار ایستاده است و با بهرهگیری از توان بومی، مدیریت هدفمند و سرمایهگذاری هوشمند، این استان به یکی از قطبهای تولید کود شیمیایی در کشور تبدیل شده و حالا نه تنها نیاز خود را برطرف، بلکه بخشی از نیاز سایر استانها را نیز تأمین میکند.
مدیر شرکت خدمات حمایتی کشاورزی استان ایلام، در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به نقش راهبردی دو کارخانه تولید کود در شهرستانهای ایوان و دهلران، میگوید:
این کارخانهها نماد بارز خوداتکایی هستند و امسال هر یک از آنها با سفارش مستقیم ما، شش هزار تُن کود شیمیایی تولید کردهاند و این روند همچنان ادامه دارد.
سیامک بیگی با اشاره به مصرف سالانه بیش از سه میلیون تُن کود شیمیایی در کشور، تأکید میکند که ۹۵ درصد این نیاز از محل تولید داخلی تأمین میشود و سهم ایلام در این زنجیره ملی، چشمگیر و قابلقدردانی است.
ذخیرهسازی هوشمند، توزیع هدفمند
یکی از مهمترین چالشهای بخش کشاورزی در ایام اوج مصرف، موضوع ذخیرهسازی و توزیع به موقع کود است و بیگی در اینباره میگوید که در زمان حاضر ظرفیت انبار اصلی استان بین ۱۲ تا ۱۳ هزار تن است و ما برای جلوگیری از هزینههای حمل و نقل و ایجاد دسترسی بهتر، حجم بالایی از ذخایر را مستقیم به انبارهای منطقهای و کارگزاران محلی واگذار کردهایم.
وی افزود: بیش از شش هزار تن کود شامل اوره، فسفات و پتاسه برای مصارف پاییزه ذخیرهسازی شده و توزیع کود اوره برای کشتهای پاییزه نیز آغاز شده است.
در حالی که تحریمها، محدودیتهای ارزی و چالشهای بینالمللی، تولید و توزیع نهادهها را در بسیاری از استانها با دشواری مواجه کرده، ایلام نه تنها در برابر این فشارها ایستاده، بلکه با درایت و برنامهریزی به عنوان یکی از استانهای پیشرو در جذب و توزیع کود اوره در کشور شناخته شده است.
از ابتدای سال زراعی جاری تاکنون، بیش از ۱۶ هزار و ۹۳۰ تُن انواع کود شیمیایی در استان توزیع شده که معادل ۳۰ درصد از سهمیه سالانه ایلام است و این موضوع، نه تنها تأمین بهینه کود را تضمین کرده بلکه ضامن استمرار تولید در زمینهای حاصلخیز این استان است.
زیرساخت، آموزش و آیندهنگری
در ایلام کار به توزیع ساده کود ختم نمیشود؛ برنامهریزی برای ارتقای مصرف علمی، آموزش کشاورزان، توسعه زیرساختهای ذخیرهسازی و استفاده از سامانههای پایش برخط، همگی حکایت از نگاهی بلندمدت و حرفهای به مساله دارد.
بیگی توضیح میدهد که ۷۵ کارگزار فعال در سراسر استان، شبکه توزیع را مدیریت میکنند، توزیع عادلانه و نظارت بر مصرف از طریق سامانه پایش انجام میشود تا کشاورزان با توجه به نوع محصول و سطح زیرکشت، کود مناسب دریافت کنند.
میانگین مصرف کود در کشور حدود ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار است، در حالی که متوسط جهانی آن ۳۰۰ کیلوگرم است؛ در ایلام با آموزش و توصیههای فنی این رقم در برخی مناطق به بیش از ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار رسیده که گامی بزرگ به سوی مصرف بهینه و علمی است.
یکی از مزیتهای کلیدی فعالیت شرکت خدمات حمایتی کشاورزی استان، کنترل دقیق کیفیت کودهای توزیعی است و در این باره مدیر شرکت خدمات حمایتی کشاورزی استان ایلام میافزاید که همه کودهای داخلی و وارداتی پیش از ورود به شبکه توزیع مورد آزمایش قرار میگیرند تا سلامت خاک و بهرهوری مزارع تضمین شود.
افزون بر این، تولید و توزیع حدود ۱۰ تا ۱۵ هزار لیتر سم یارانهای زیر نظارت سازمان حفظ نباتات نیز بخشی دیگر از اقدامهای حمایتی شرکت است؛ سمومی که با قیمتی ۲۰ درصد پایینتر از بازار آزاد در اختیار کشاورزان قرار گرفتهاند.
در روزگاری که امنیت غذایی یکی از مولفههای اصلی توسعه پایدار کشورها است، آنچه در ایلام در حال رخ دادن است، نمونهای از خودباوری ملی، مدیریت هوشمند و بهرهگیری از توان بومی در مسیر خودکفایی و استقلال اقتصادی است.
ایلام با ۳۴۰ هزار هکتار زمینهای کشاورزی و نزدیک به پنج هزار هکتار باغ، اکنون به الگویی موفق در حوزه تامین و توزیع کود شیمیایی تبدیل شده است، الگویی که اگر در دیگر استانها نیز مورد توجه قرار گیرد، میتواند چرخ توسعه کشاورزی ایران را شتابی دوباره بخشد.