احتمال افزایش فروچاله‌ها در مناطق شهری همدان

ايسنا

بروزرسانی 1404/06/22 - 12:12

ایسنا/ دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری گفت: احتمال افزایش فروچاله‌ها در مناطق شهری همدان در آینده نزدیک بسیار جدی است.

حافظ مهدنژاد، دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری اظهار کرد: در صورت عدم اتخاذ اقدامات فوری و جدی، شاهد افزایش فراوان فروچاله‌ها در محله‌ها و حاشیه‌های جنوبی و شرقی همدان خواهیم بود.
وی با اشاره به‌ دلایل احتمال افزایش فروچاله‌ها در مناطق شهری همدان در آینده نزدیک، خاطرنشان کرد: با وجود محدودیت‌ها، هنوز حجم قابل توجهی از آب، از طریق چاه‌های غیرمجاز و مجاز برداشت شده که موجب ادامه و تداوم فشرده‌سازی لایه‌های آبرفتی و تشکیل فروچاله می‌شود.
مهدنژاد افزود: افزایش جمعیت و گسترش شهری و توسعه شهر بدون توجه به نقشه‌های خطر فرونشست، بار اضافی بر زمین وارد کرده و خطر شکستگی سطحی را افزایش می‌دهد.
وی تصریح کرد: ضعف در نگهداری زیرساخت‌ها و نشت لوله‌های آب و فاضلاب شهری می‌تواند به شست‌شوی مواد ریزدانه و تشکیل حفره‌های زیرزمینی منجر شده که در نهایت این امر به فروچاله ختم می‌شود.
مهدنژاد عدم پوشش کامل مناطق پرخطر با سیستم‌های پایش را یکی دیگر از دلایل احتمال افزایش فروچاله‌ها در مناطق شهری همدان در آینده نزدیک دانست، و گفت: بسیاری از مناطق شهری هنوز تحت پایش دقیق قرار ندارند و علائم اولیه فرونشست (مانند ترک‌های ناگهانی) به موقع شناسایی نمی‌شوند.
وی اظهار کرد: بنابراین، در صورت عدم اتخاذ اقدامات فوری و جدی، شاهد افزایش فراوان فروچاله‌ها در محله‌ها و حاشیه‌های جنوبی و شرقی همدان خواهیم بود.
مهدنژاد در ادامه بیان کرد: تغییرات اقلیمی حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد از شدت فعلی فرونشست را تشدید کرده‌اند، اما ۷۰ تا ۸۰ درصد آن ناشی از مدیریت نادرست منابع آب است.
این مدرس دانشگاه اضافه کرد: عامل اصلی فرونشست در همدان، برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی است، اما تغییرات اقلیمی با تشدید خشکسالی و کاهش منابع تغذیه‌کننده، این بحران را سریع‌تر و عمیق‌تر کرده است.
وی افزود: فرونشست در همدان یک بحران ساختاری و مدیریتی بوده که نیازمند اقدامات فوری، هماهنگ و علمی است؛ بدون تغییر ریشه‌ای در الگوی مصرف آب و توسعه شهری، این پدیده به یک فاجعه غیرقابل جبران تبدیل خواهد شد.