گردشگری سلامت در خراسان‌شمالی؛ فرصت مرزی یا ظرفیت‌های نادیده؟

ایرنا/ بجنورد- ایرنا- خراسان‌شمالی با دارا بودن سه بیمارستان مجهز دارای مجوز IPD و همجواری با کشور ترکمنستان، در سال‌های اخیر کوشیده است از ظرفیت گردشگری سلامت بهره ببرد، اما مشکلاتی چون ضعف حمل‌ونقل، نبود تبلیغات هدفمند و دلالی در مرزها، سهم این استان از درآمدهای ارزی را ناچیز نگه داشته است.

به گزارش ایرنا، وجود ۱۱ بیمارستان با فعالیت در زمینه‌های تخصصی پزشکی و درمانی و هم مرز بودن خراسان شمالی با کشور ترکمنستان همان چیزی است که سودای بهره مندی از ظرفیت گردشگری سلامت را برای این استان یک میلیون نفری مطرح کرده است.

---

بازار

---

استانی که در سال‌های اخیر با تزریق اعتبارات دولتی طرح «هتلینگ» در برخی از بیمارستان ها را اجرا کرده و وضعیت ساختاری و ظاهر آنها بسیار متفاوت تر از گذشته شده است.

برخی مراکز درمانی و بیمارستانی خراسان شمالی همچون مرکز درمانی تخصصی و فوق تخصصی امام حسن (ع) بجنورد پس از گذر از مرحله بهسازی با اخذ مجوزهای لازم در فهرست بیمارستان های IPD کشور قرار گرفته و مسوولان سلامت همواره با رایزنی ها و حضور در همایش های گوناگون در پی معرفی ظرفیت های گردشگری سلامت این خطه دارند.

IPD (اخذ ویزای درمان ایران) نوعی مجوز است که تعدادی از بیمارستان ها دارای آن هستند در واقع بخش بین‌المللی بیمارستان‌هایی که در زمینه توریسم درمانی فعالیت می‌کنند، نامه‌ای مبنی بر قبول درمان آن بیمار صادر می‌ کند.

در کنار هم مرز بودن و ظرفیت های درمانی، نباید آب و هوای سالم و دلپذیر، مناظر شگفت انگیز، آثار تاریخی و فرهنگی بی نظیر نیز را در تکمیل ظرفیت گردشگری سلامت استان نادیده گرفت.

اما اینکه تا چه میزان توانسته‌ایم از این ظرفیت ها بهره ببریم و در برابر استان های همجوار خراسان رضوی و مازندران سهمی از منابع ارزی جدید داشته باشیم، پرسشی است که همچنان مطرح است.

پیش از بررسی دلایل موفقیت یا ناکامی استان در بهره مندی از ظرفیت گردشگری سلامت بد نیست با توانمندی های درمانی خراسان شمالی آشنا شویم.

توانمندی‌های درمانی

سه بیمارستان بنت الهدی بجنورد، خاتم الانبیا(ص) شیروان و بیمارستان امام حسن (ع) بجنورد مجوز «آی پی دی» را از سوی وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دریافت کردند و از امکانات نوین و نیروی انسانی متخصص برای ارایه خدمات پزشکی بهره مند هستند.

در بیمارستان بنت الهدی بجنورد، پذیرش بانوان برای انجام جراحی های زنان و نوزادان است و در بیمارستان خاتم الانبیا(ص) شیروان نیز جراحی چشم، اورولوژی، جراحی های عمومی در برخی جراحی های زنان انجام می شود.

بخش پذیرش بیماران خارجی بیمارستان ۳۲۰ تخت خوابی امام حسن(ع) نیز با هشت تخت بهره برداری شده و آماده پذیرش بیماران خارجی است.

در این استان یک میلیون نفری ۳۶۰ پزشک عمومی، ۲۵۱ پزشک متخصص و ۳۱ پزشک فوق تخصص در در رشته های ارتوپدی، بیماری‌های پوست، بیماری‌های داخلی، بیماری‌های عفونی و گرمسیری، قلب و عروق ، مغز و اعصاب، بیهوشی، جراحی عمومی، جراحی مغز و اعصاب، جراحی کلیه و مجاری ادراری تناسلی، چشم پزشکی، رادیولوژی، روانپزشکی، زنان و زایمان، متخصص کلیه و مجاری ادراری و کودکان فعالیت می کنند.

کمبودها در گردشگری سلامت

یکی از کارشناسان گردشگری در این زمینه می گوید: کمبودها و مشکلات در این بخش بی شمار است؛ از سیستم حمل و نقل بسیار ضعیف خراسان شمالی گرفته تا دلال‌هایی که معمولا بیمارهای خارجی را راهی مشهد می کنند.

کرامت رحیمی می افزاید: خراسان شمالی همچنان پروازهای منظمی ندارد و از ظرفیت ریلی محروم است بنابراین گردشگران سلامت برای انتخاب این محل ترغیب نمی شوند.

این کارشناس گردشگری ادامه می دهد: از سوی دیگر بسیاری از بیماران کشور ترکمنستان از مرز باجیگران وارد کشور می شوند که معمولا دلالان آنها را راهی مشهد می کنند.

وی می گوید:‌ متاسفانه در مرز، بیماران ترکمن توسط دلالان هدایت می‌شوند و این موضوع نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و ساماندهی جدی است به گونه ای که  دولت باید در این زمینه سیاست گذاری کند.

این کارشناس گردشگری با اشاره به قرارگیری خراسان شمالی در میان کلانشهر مشهد و استان های شمالی، می گوید: امکانات درمانی و سیستم حمل و نقل قوی مشهد و شهرهای شمالی نیز در ندیده شدن ظرفیت گردشگری سلامت این خطه بی تاثیر نیست به گونه ای که این استان ها همواره اولویت بیماران خارجی بوده اند.

وی ضعف در تبلیغ، نبود سیاست‌های تشویقی و تخفیف های ویژه برای مراجعه‌کنندگان به مراکز درمانی از دیگر مشکلات این مسیر پرسود عنوان کرد.

آیا می توان سهمی در گردشگری سلامت داشت؟

اگرچه گاهی اوقات پای برخی بیماران به این استان باز می شود و اخیرا نیز شاهد عمل جراحی قلب موفقیت آمیز یکی از بیماران خاجی در استان بودیم اما این امر باید با تبلیغات گسترده بازتاب داده شود و باید راهکارهای هدفمندی برای افزایش پذیرش بیماران از تعداد انگشتان دست، تعریف شود.

فرصت کمی برای خراسان شمالی باقی است و رقبای کنار گوشمان با سرعت حیرت‌آوری در حال بهره مندی از درآمدهای ارزی گردشگری سلامت هستند؛ تخصص و تجربه پزشکی‌ و ارزان بودن خدمات پزشکی و هتلینگ نسبت به این استان ها از مزیت‌هایی است که می‌تواند ما را به عرصه رقابت در گردشگری سلامت استان ها وارد کند.

برخی سخن از تخفیفات ویژه برای افزایش پذیش بیماران خارجی می گویند اما بی تردید رقبای ما نیز از این ابزار استفاده خواهند کرد و خراسان شمالی باید تدابیر دیگری برای رونق گردشگری سلامت بیاندیشید.

خراسان شمالی جدای از تامین زیرساخت های رفاهی و گردشگری بهتر است بر بخش خاصی از درمان همانند برخی از استان ها تمرکز و خود را به عنوان قطب ارایه همان خدمت درمانی معرفی کند تا جدای از پذیرش بیماران همسایه ترکمن و نیم نگاهی به دیگر کشورها همچون افغانستان داشته باشد.

تامین تجهیزات و زیرساخت های درمانی در بسیاری از بخش ها و جذب بیمار خارجی با وجود رقبای قوی مشهد و شهرهای شمالی به این سادگی نیست بنابراین بهتر است نداشته های درمانی این استان ها در خراسان شمالی تامین شود تا دلیلی برای رغبت بیمار خارجی به این استان وجود داشته باشد.

خراسان شمالی با ۱۰ شهرستان و یک میلیون نفر جمعیت واقع در شمال شرق کشور است.