حفظ و نجات درختان پسته با محصول ایران‌ساخت

ایرنا/ تهران- ایرنا- متخصصان یک شرکت دانش‌بنیان با استفاده از فناوری نانو موفق به تولید آفت‌کش گیاهی زیست‌سازگاری شدند که توانسته است آفت پسیل پسته را مهار کرده و تولید باغداران دامغان را ۲ برابر افزایش دهد.

به گزارش روز سه‌شنبه گروه علمی ایرنا از مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، محلول آفت‌کش گیاهی تولیدشده توسط یک شرکت دانش‌بنیان توانسته با دو برابر کردن تولید پسته کشاورزان دامغان، راهکاری نوآورانه برای مقابله با آفت‌های پسته ارائه دهد.

---

بازار

---

یکی از مهم‌ترین مشکلات پسته‌کاران، آفت پسیل پسته است که موجب ریزش برگ‌ها، آسیب به تنه درختان و خسارت جدی به باغداران می‌شود. روش رایج مقابله با این آفت، استفاده از سموم شیمیایی است که نه‌تنها کیفیت محصول را کاهش می‌دهد و باقیمانده سمی در محصول بر جای می‌گذارد، بلکه سلامت انسان را نیز تهدید می‌کند.

این شرکت برای نخستین بار با بهره‌گیری از فناوری نانو، محلول آفت‌کش گیاهی زیست‌سازگار را تولید کرده است. این محصول که از ترکیبات اوکالیپتوس ساخته می‌شود، علاوه بر اثربخشی بالا بر درختان پسته، برای سایر محصولات باغی نیز کاربرد دارد.

۲ محصول کلیدی این شرکت دانش‌بنیان موفق به دریافت مجوزهای رسمی شدند. یکی از این محصولات به‌عنوان آفت‌کش گیاهی ویژه برای کنترل پسیل پسته با اثرگذاری تماسی عمل می‌کند و محصول دیگر نیز به‌عنوان آفت‌کش گیاهی قدرتمند برای مقابله با کنه تارتن دونقطه‌ای، توانسته خسارت این آفت بر محصولات صیفی‌جاتی مانند خیار و گوجه‌فرنگی را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد.

این محلول نانویی در سطح ۱۰۰ هکتار از باغات پسته دامغان آزمایش شده و موفقیت چشمگیری در کاهش مصرف سموم شیمیایی و کنترل آفت پسیل پسته داشته است. استفاده از این محصول دانش‌بنیان موجب کاهش ۵۰ درصدی هزینه‌ها و افزایش دو برابری محصول شده است.

این شرکت دانش‌بنیان با هدف تولید انواع آفت‌کش‌های گیاهی برای مقابله با باقی‌مانده‌های سمی ناشی از سموم شیمیایی، فعالیت خود را از سال ۱۳۹۶ آغاز کرده است. استفاده بی‌رویه از سموم شیمیایی طی سال‌های اخیر موجب بروز باقی‌مانده سمی و دوره کارنس در محصولات کشاورزی شده است؛ موضوعی که یکی از دلایل شیوع بیماری‌های مزمن و نقص ایمنی در انسان‌ها به شمار می‌رود.

در مقابل، آفت‌کش‌های گیاهی تولید شده توسط این شرکت ، نه باقی‌مانده سمی دارند و نه دوره کارنس، و با حمله چندجانبه به آفات، مانع ایجاد مقاومت در آن‌ها می‌شوند. همین ویژگی‌ها باعث شده بسیاری از تولیدکنندگان محصولات صادراتی مانند مهندس آگاه، تولیدکننده و صادرکننده پسته رفسنجان، از مشتریان ثابت این مجموعه باشند و این مزیت رقابتی به صادرکنندگان محصولات کشاورزی، به‌ویژه پسته‌کاران، کمک می‌کند تا محصولی سالم و قابل صادرات به بازارهای جهانی عرضه کنند.

محصولات این شرکت تاکنون هزاران هکتار از زمین‌های کشاورزی را از آسیب سموم شیمیایی نجات داده‌اند و بهبود تنوع زیستی، افزایش عملکرد گیاه و القای مقاومت طبیعی به گیاه از جمله نتایج استفاده از این محصولات بوده است. سلامت کارگران کشاورزی در سراسر کشور نیز با استفاده از این آفت‌کش‌های زیست‌سازگار حفظ شده و امکان صادرات محصولات باغی و کشاورزی سالم به بازارهای جهانی فراهم آمده است.

این شرکت تا سال ۲۰۳۰ برنامه راهبردی تولید آفت‌کش‌های زیست‌سازگار و حذف کامل سموم شیمیایی را دنبال می‌کند. هدف اصلی کمک به ایمنی و سلامت کشاورزان، کاهش استفاده از سموم شیمیایی و ارائه نوآوری‌های تازه در مدیریت تلفیقی آفات است. به همین منظور، این مجموعه صدها پایلوت در مزارع مختلف و کارگاه‌های آموزشی در سراسر کشور برگزار کرده و به‌طور مستمر در حال توسعه دانش و ارائه محصولات نوین است.

مساله امنیت غذایی که یکی از چالش‌های بزرگ جهان است نیز در برنامه‌های این شرکت جایگاه ویژه‌ای دارد. این شرکت طرحی با عنوان «تولید محصول سالم و حذف سموم شیمیایی» را آغاز کرده که تا سال ۲۰۳۰ ادامه خواهد داشت.

متخصصان این شرکت موفق شده‌اند نسل جدیدی از آفت‌کش‌های ارگانیک را توسعه دهند که از نظر کارایی نه‌تنها نسبت به نسل‌های گذشته برتری دارند، بلکه عملکرد بهتری نسبت به بسیاری از آفت‌کش‌های شیمیایی ارائه می‌کنند. به دلیل حمله چندجانبه این محصولات به آفات، امکان ایجاد مقاومت در آن‌ها وجود ندارد و کارایی محصولات در گذر زمان کاهش نمی‌یابد.