آمایش اجتماعی آب، مقوله فراموش شده در مدیریت کلان آبی کشور

ایرنا/ یزد- ایرنا- استفاده از ظرفیت‌های مردمی برای مدیریت آب و زیست‌پذیری این سرزمین از طریق حفاظت مشارکتی جوامع محلی، امری اجتناب ناپدیر است که باید از آن بهره گرفته شود، چرا که آمایش اجتماعی آب یک مقوله فراموش شده در بحث مدیریت کلان آب ایران است.

وقتی در تاریخ ایران بررسی می‌کنید قبل از اینکه یک واحه یا آبادی ایجاد شود و قبل از طراحی شبکه آبی و قنات، اشخاصی بوده‌اند که در کنار هم قرار می‌گرفتند و با همکاری و همیاری یکدیگر و با مشورت از خبرگان آب در نهایت به یک سازه آبی و مسیر مشخص آبی می‌رسیدند و این اجماع و شور جمعی موضوعی بوده که بر موضوعات سازه‌ای اولویت داشته است.

---

بازار

---

تنش آبی که در طی سال‌های اخیر، کشور به آن دچار شده حاصل فاصله‌گرفتن از دانش آبی نیاکانمان است؛ زمانی که تکنولوژی و دانش غرب به این سرزمین وارد شد و متناسب با موضوعات فرهنگی، شرایط اقلیمی و اجتماعی آب بررسی نشد و بطور افراطی از این تکنولوژی برای حفر و ایجاد سازه آبی استفاده کردیم و همچنین به حقوق حقه آبی جوامع و واحه‌ها و نظام طبیعت بی‌توجه بودیم، سبب بروز این شرایط و سبب تشدید تنش آبی و تنش زیستی در کشور شد.

هر مشکلی به شرط آنکه صورت مسئله به درستی طرح شود، راهکاری خواهد داشت؛ با توجه به غنای دانش آبی ایران زمین، بخش‌هایی از این تنش و مشکلات آبی ایجاد شده را با به روزآوری دانش آبی ایران می توانیم مدیریت کنیم و مطمئنا مردم باید آگاه و از حداقل دانش آبی بهره‌مند شوند و برای بالابردن سطح آگاهی مردم محلی و سمن‌ها و انجمن‌های مردم نهاد و افرادی که امکان تعامل بهتر و بیشتر با جوامع دارند از این راهکار به راحتی بتوانیم بهره گیریم.

سامان‌دهی پیکره‌های آبی کشور فارغ از مباحث و مرزهای سیاسی و جغرافیایی و همچنین فارغ از مفاهیم قومی و شخصی با کمک جوامع محلی باید انجام شود و با توجه به اینکه استان‌های خورستان، چهارمحال بختیاری، کهکلویه و بویراحمد، یزد، اصفهان و کرمان در یک پیکره هستند و ارتباط معناداری با هم دارند باید با تعامل بیشتر پیرامون موضوع آب بتوانیم وفاق ملی و فضای روانی جامعه را حفظ و پایداری زیستی را در بستری از صلح و مهرورزی فراهم کنیم، چراکه این پیکره آبی در هر قسمت دچار مشکل شود بر بقیه پیکره هم اثر می‌گذارد و تنش را تشدید می‌کند و اگر بخواهیم به این شکل ادامه دهیم نه زیست‌بومی می‌ماند و نه زیست‌مندی.

دانش آبی و مدنیت ایران زمین بر اساس صلح با طبیعت شکل گرفته است؛ ایده صلح آب موضوعی نیست که یک نفر به آن رسیده باشد در واقع موضوع فراموش شده این سال‌ها و دهه‌هاست و بیانگر آنست که از دانش و فرهنگ خودمان دور شده‌ایم.

"حسین درجوش"، فعال حوزه محیط زیست و آب یزد