ضرورت کنترل استرس کودکان و نوجوانان در شروع سال تحصیلی

ایرنا/ کرج - ایرنا - شروع سال تحصیلی برای بسیاری از کودکان و نوجوانان بهجای تجربهای خوشایند با نگرانی و تنش همراه است؛ تغییر برنامه روزانه، ورود به محیط جدید، انتظارات تحصیلی و اجتماعی و دور شدن از فضای امن خانه میتواند سطحی از استرس و اضطراب را ایجاد کند.
به گزارش ایرنا ، اگر این فشار روانی کنترل نشود نه تنها بر عملکرد درسی اثر منفی خواهد داشت بلکه رشد هیجانی و جسمانی دانشآموز را نیز مختل میکند.
استرس در کودکان و نوجوانان بیشتر خود را در رفتار و هیجانات نشان میدهد؛ برخی از علائم مهم بیحوصلگی و تحریکپذیری سریع، گوشهگیری و کاهش ارتباط با همسالان،نگرانیهای مداوم درباره معلمان، امتحانها یا روابط اجتماعی،کاهش تمرکز و افت عملکرد در تکالیف درسی و بروز کابوس شبانه یا ترسهای غیرمنطقی (مثل ترس از مدرسه) است.
همچنین اضطراب میتواند بدن را نیز درگیر کند و باعث بروز مشکلات جسمانی شود که بخشی از آن سردردهای مکرر،دلدرد، تهوع یا مشکلات گوارشی،تعریق بیش از حد یا لرزش دستها،بیاشتهایی یا پرخوری عصبی و اختلال در خواب مثل بیخوابی یا خواب بیش از حد به شمار می رود .
علل ایجاد استرس و اضطراب در شروع سال تحصیلی متنوع است و میتواند به عوامل فردی، خانوادگی و محیطی مربوط باشد که عوامل فردی آن ضعف مهارتهای اجتماعی، نداشتن اعتمادبهنفس، یا ترس از شکست تحصیلی است و علل خانوادگی نیز انتظارات بیش از حد والدین، مقایسه با دیگران یا نبود حمایت هیجانی کافی است که فرزندان آنها از این شرایط رنج می برند.
یکی دیگر از علل استرس کودکان و نوجوانان مدرسه است که سختگیری بیش از حد معلمان، محیط آموزشی خشک و فاقد نشاط یا تجربه قبلی شکست تحصیلی می تواند درروحیه انها تاثیر گذار باشد.
مدیریت استرس با ایجاد فضای آرام
یک پژوهشگر و مشاور خانواده در زمینه اضطراب و استرس دانش آموزان به خبرنگار ایرنا گفت: فراهم کردن فضایی آرام در خانه و پرهیز از مقایسه کودک با دیگران ،گفتوگوی صمیمانه درباره احساسات فرزند و شنیدن نگرانیهای او بدون قضاوت می تواند استرس دانش آموزان را کنترل کند.
دکتر "احمد علی جبارزاده" اظهار کرد: تنظیم برنامه منظم خواب و تغذیه سالم ،تشویق به فعالیتهای ورزشی و هنری برای تخلیه تنش، تأکید بر تلاش و پیشرفت به جای نمره و رتبه، ایجاد محیطی شاداب و دوستانه در کلاسها از دیگرمواردی است که در مدرسه می تواند به روحیه دانش آموزان کمک کند.
وی اضافه کرد: توجه به تفاوتهای فردی دانشآموزان و پرهیز از برچسبزنی، آموزش مهارتهای آرامسازی و مدیریت استرس دانشآموزان، همکاری نزدیک با والدین در شناسایی و پیگیری مشکلات هیجانی می تواند در آرامش آینده سازان موثر باشد.
جبارزاده یادآورشد : دانشآموزان نیز درشروع سال تحصیلی باید یادگیری تکنیکهای ساده آرامسازی مثل نفس عمیق یا شمارش معکوس،برنامهریزی برای تکالیف درسی به جای انجام کارها در دقیقه آخرو حفظ روابط دوستانه ، درخواست کمک از معلمان یا مشاوران در مواقع نیاز ومشارکت در فعالیتهای گروهی مدرسه برای افزایش اعتمادبهنفس را دربرنامه های تحصیلی خود مدنظر قرار دهند.
این پژوهشگر اجتماعی اظهار کرد: شروع سال تحصیلی میتواند فرصتی برای رشد و یادگیری باشد به شرط آنکه استرس و اضطراب بهدرستی مدیریت شود. والدین، اولیای مدرسه و خود دانشآموزان نقش مشترکی در این زمینه دارند.
درهر حال با شناخت علائم روانی و جسمانی و توجه به علل اصلی، میتوان راهکارهای مؤثری برای کاهش فشار روانی بهکار برد تا کودکان و نوجوانان با آرامش و انگیزه بیشتری وارد مسیر یادگیری شوند.
سال تحصیلی جدید در استان البرز با ورود حدود ۵۲۰ هزار دانش آموز به مدرسه ها امروز سه شنبه همزمان با سراسر کشور آغاز شد.