دستاوردهای فناورانه علوم اسلامی، راهی به سوی نوآوری است

ایرنا/ قم - ایرنا - عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی دستاوردهای فنآورانه علوم اسلامی را راه و مسیری به سوی نوآوری علمی دانست، و گفت: نمایشگاه دستاوردهای فناورانه علوم اسلامی و انسانی دیجیتال، فرصتی برای معرفی پژوهشها و پیوند علم و فناوری فراهم میکند.
به گزارش خبرنگار ایرنا، حجتالاسلاموالمسلمین سید سعید رضا عاملی عصر سهشنبه در آیین افتتاح نمایشگاه فوق در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور در قم اظهار کرد: هدف از برگزاری این نمایشگاه، نه تنها نمایش دستاوردهای فنآورانه، بلکه ایجاد شبکهای فعال میان مراکز علمی، پژوهشگاهها و شرکتهای دانشبنیان است تا جریان تولید دانش دینی و انسانی را با فناوریهای نوین پیوند دهند.
وی با تاکید بر اهمیت نگاه بینرشتهای گفت: در دنیای امروز، علوم دینی و فناوری نمیتوانند به شکل مجزا حرکت کنند، موفقیت در توسعه معارف اسلامی و انسانی نیازمند پیوند میان فقه، فلسفه، علوم اجتماعی و فناوریهای دیجیتال است، وقتی این تعامل صورت میگیرد، دستاوردهای نوینی خلق میشوند که قابلیت عرضه به جامعه و جهانی شدن دارند.
عاملی افزود: حضور پژوهشگران و فناوران جوان، نشان میدهد نسل جدید به صورت عملی به فکر استفاده از ابزار دیجیتال برای ترویج و آموزش معارف اسلامی است، این نسل، نه تنها خلاق، بلکه مسالهمحور و پاسخگو به نیازهای جامعه امروز است.
وی ادامه داد: ما باید از این فرصت بهره ببریم تا الگویی از کارکرد فناوری در علوم دینی ارائه شود که علاوه بر جذابیت، کارایی و دسترسی آسان، ضریب اعتماد علمی و دینی بالایی داشته باشد، اگر نتوانیم این همافزایی را ایجاد کنیم، بسیاری از طرحها بدون تاثیر عملی و کاربردی باقی خواهند ماند.
رئیس دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران تاکید کرد: توسعه فناوری در کشور باید با یک چشمانداز کلان همراه باشد و ظرفیتهای موجود در علوم انسانی و اسلامی دیجیتال نیز باید به حداکثر برسد.
وی یادآور شد: با استفاده از هوش مصنوعی میتوان مصرف منابع حیاتی مانند آب را در بخش کشاورزی و خانگی بهینه کرد و بهرهوری کشور را افزایش داد.
این عضو شورای انقلاب فرهنگی تسلط بر فناوریهای نوین را یکی از ارکان اساسی موفقیت در عرصه علوم اسلامی و انسانی دیجیتال ذکر کرد و گفت: ایجاد پژوهشکدهها و مراکز تخصصی برای همراهی این علوم با ابزارهای نوین ضروری است.
عاملی ضرورت بهرهگیری همزمان از فناوریهای نوینی مانند هوش مصنوعی و بلاکچین را مورد اشاره قرار داد و گفت: ترکیب این فناوریها میتواند تاثیرگذاری فعالیتهای پژوهشی و دینی را به شکل چشمگیری افزایش دهد.
وی یادآور شد: نسلهای گذشته علما با وجود تالیفهای عظیم، چنین ابزارهایی را در اختیار نداشتند و امروز این فرصت برای پژوهشگران فراهم شده است.
وی همچنین پتانسیل مرکز نور را بسیار مهم دانست و تاکید کرد: دادههای متنی موجود در این مرکز میتواند با استفاده از الگوریتمهای مناسب به محصولهای علمی و فرهنگی متنوع تبدیل شود و تاثیرگذاری گستردهای در جامعه داشته باشد.
ضرورت عقلانیسازی فعالیتهای دینی
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی نیز در این مراسم با تاکید بر ضرورت عقلانیسازی فعالیتهای دینی گفت: در روزگار کنونی، عطش واقعی برای معارف دینی نه از مسیر شعار و تبلیغ، بلکه از مسیر تولید محتوا و ابزار علمی و فناورانه پدید میآید از اینرو اگر نتوانیم ابزار قابل اعتماد و متناسب با نیازهای امروز برای عرضه معارف دینی تولید کنیم، سخنرانی و تبلیغ صرف کفایت نخواهد کرد.
حجتالاسلاموالمسلمین نجف لکزایی افزود: استفاده از فناوری در علوم اسلامی باید به یک تکلیف عقلانی تبدیل شود، نه یک انتخاب اختیاری، ابزار جدید امکانهای تازهای برای فهم و عرضه دین فراهم میکند و بدون آن، تحول در علوم اسلامی ممکن نیست.
وی با اشاره به لزوم تربیت نیروهای میانرشتهای خاطرنشان کرد: نسلی از پژوهشگران باید تربیت شود که هم بر معارف اسلامی مسلط باشند و هم زبان فناوری را بدانند، بسیاری از خلاهای موجود در حوزه معارف دینی ناشی از نبود چنین پیوندی است.
وی به ویژگیهای مکتب موفق اشاره کرد و گفت: یک مکتب زمانی اثربخش است که هم اتحاد و هم دسترسی آسان داشته باشد، پاسخگوی نیازها باشد و بتواند در جامعه اثرگذار باشد.
لکزایی افزود: بدون ایجاد چنین چارچوبی، تلاشها برای ترویج و آموزش معارف دینی به شکل محدود باقی خواهد ماند.
وی تاکید کرد: فناوریهای نوین میتوانند نقش مهمی در ایجاد دسترسی آسان و کارآمد به منابع علمی و دینی ایفا کنند و نسل جدید پژوهشگران باید بتوانند از این ابزارها بهرهبرداری عملی داشته باشند.
نمایشگاه نور، پیشدرآمد همایش ملی
رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور نیز در این مراسم با اشاره به اهمیت برگزاری نخستین همایش ملی علوم اسلامی و انسانی دیجیتال در هفدهم مهرماه جاری گفت: نمایشگاه دستاوردهای نور، مقدمهای برای همایش ملی علوم اسلامی دیجیتال است و قرار است حلقه اتصال پژوهش، فناوری و معارف اسلامی باشد.
حجتالاسلاموالمسلمین محمد حسین بهرامی افزود: این نمایشگاه که از ۱۵ تا ۱۷ مهرماه، از ساعت ۹ تا ۱۷ در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور در قم دایر میباشد، زمینهای برای نمایش محصولهای فنآورانه و تعامل فعالان دینی و فناوری را پدید آورده است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با ذکر روند آمادهسازی همایش گفت: این همایش نقطه تلاقی فعالان دینی، فناور و دانشگاهی است تا در یک بستر مشترک به نقد، طراحی و ارائه مولفههای دیجیتال علوم اسلامی بپردازند.
وی بیان کرد: همایش روز هفدهم مهرماه در سالن همایشهای دانشگاه معارف اسلامی قم برگزار خواهد شد و نمایشگاه یاد شده نیز پیشگام این حرکت است و امکان مواجهه عملی و بازدید عمومی از دستاوردها را فراهم میکند.
بهرامی گفت: در این نمایشگاه، غرفههای متعددی از مراکز علمی، استارتاپها، شرکتها و فعالان حوزه فناوری حضور دارند، محصولهای و دستاوردهای فنآورانه در حوزههای مختلف علوم اسلامی و انسانی دیجیتال عرضه، و آخرین تولیدهای فنآورانه و هوشمند در این عرصه نیز معرفی شده است.
وی به ظرفیت و کیفیت دادههای تولیدشده در مرکز نور اشاره کرد و گفت: دیتای مرکز، هم تصحیح، و هم به صورت عمیق ساماندهی شده، به طوری که فهرستها و فرمتهای متعددی در آن شناسایی و مرتب شدهاند.
وی افزود: این ویژگی دادهها امکان تبدیل آنها به محصولهای متنوع علمی و فرهنگی را فراهم، و زمینه تعامل فعال میان پژوهشگران، فناوران و علاقهمندان را مهیا میکند.
بهرامی خاطرنشان کرد: این دادهها میتوانند نقش مهمی در پیشبرد همایش ملی علوم اسلامی و انسانی دیجیتال ایفا، و به ارتقای کیفیت پژوهشهای مرتبط با فناوری کمک کنند.