بلاگرنماها؛ چهرههای جعلی در پشت نقاب شهرت

ایرنا/ کرج - ایرنا - در روزگاری که مرز میان واقعیت و نمایش در فضای مجازی رنگ باخته، پدیدهای نوظهور و نگرانکننده به نام «بلاگرنماها» در حال گسترش است؛ افرادی که با نمایشهای اغراقآمیز و محتوای به ظاهر آموزنده اما در واقع گمراهکننده، ذهن و رفتار کاربران بهویژه نسل جوان را هدف گرفتهاند.
به گزارش ایرنا ، فضای مجازی امروز به بخش جداییناپذیر زندگی اجتماعی انسان تبدیل شده ؛ جایی که هر فرد میتواند سخن بگوید، تأثیر بگذارد و در کوتاهترین زمان به شهرت برسد، اما در دل همین فرصت، تهدیدی آرام و تدریجی در حال رشد است.
پدیده «بلاگرنماها» مصداقی از این تهدید است؛ کسانی که خود را در قالب کارشناس، مشاور یا چهره فرهنگی معرفی میکنند اما در حقیقت هیچ تخصص یا صلاحیت واقعی ندارند و از ناآگاهی کاربران برای کسب درآمد یا شهرت بهره میبرند.
برخی از این افراد با نمایش زندگیهای پرزرقو برق و محتوای سطحی، الگوهای غلطی از موفقیت و خوشبختی ارائه میکنند و نتیجه آن افزایش مقایسههای ناسالم، نارضایتی از زندگی واقعی و وابستگی بیشتر کاربران به تصویری خیالی از دنیا است.
پدیده بلاگرنماها یادآور این واقعیت است که دنیای دیجیتال در کنار فرصتهای بزرگ خود تهدیدهایی نیز دارد که اگر نادیده گرفته شوند میتوانند بنیان فرهنگی جامعه را تضعیف کنند.
کارشناسان رسانه معتقدند فعالیت این چهرههای جعلی نهتنها تهدیدی فرهنگی بلکه خطری اجتماعی و حتی اقتصادی است زیرا بسیاری از آنان با تبلیغ کالاهای بیکیفیت، محصولات غیربهداشتی یا دعوت به سرمایهگذاریهای دروغین، باعث زیان مالی کاربران میشوند.
هشدار پلیس فتا البرز؛ از فریب تا جرم سایبری
سرهنگ "رسول جلیلیان" ، رییس پلیس فتا استان البرز در گفتوگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: در بررسیهای کارشناسی پلیس فتا، موارد متعددی از فعالیت افرادی مشاهده شده که بدون داشتن تخصص خود را بهعنوان کارشناس یا مشاور معرفی میکنند و با استفاده از اعتماد عمومی، اقدام به انتشار اطلاعات غلط یا ترویج رفتارهای انحرافی مینمایند. هدف اصلی آنها جذب دنبالکننده، تبلیغات و گاه فریب اقتصادی است.
وی افزود: برخی از این افراد با تبلیغ کالاهای غیرمجاز، ترویج روشهای درمانی غیرعلمی و تشویق کاربران به مشارکت در طرحهای کاذب به دنبال منافع مالی هستند. چنین اقداماتی در صورت ایجاد ضرر برای دیگران از منظر قانون جرم تلقی میشود و پلیس فتا با این موارد بهطور جدی برخورد میکند.
جلیلیان ادامه داد: کاربران باید هوشیار باشند و فریب ظواهر پرزرقوبرق را نخورند؛ صرف داشتن دنبالکننده زیاد یا ظاهر حرفهای دلیل بر اعتبار و تخصص نیست. بسیاری از بلاگرنماها از محتوای احساسی یا جنجالی برای جلب توجه استفاده میکنند و واقعیت زندگی خود را پنهان میسازند.
اعتماد کورکورانه؛ بزرگترین آسیب کاربران
رییس پلیس فتا البرز با تأکید بر اینکه ریشه بسیاری از این آسیبها در اعتماد بیجا و هیجانی کاربران به صفحات مجازی است، گفت:متأسفانه برخی کاربران بدون بررسی صحت مطالب، توصیهها یا تبلیغات منتشرشده توسط این افراد را اجرا میکنند و همین مسائله موجب بروز مشکلات مالی و حتی روحی میشود. آموزش و ارتقای سواد رسانهای، اصلیترین راه مقابله با این خطرات است.
وی افزود: خانوادهها باید با گفتوگو و آموزش، فرزندان خود را نسبت به ترفندهای فریب در فضای مجازی آگاه کنند. هر ��حتوای زیبا و جذابی نمی تواند اصالت درستی داشته باشد و تشخیص صحت آن نیازمند تفکر انتقادی است.
نقش رسانهها و نهادهای فرهنگی
جلیلیان یادآور شد که رسانههای رسمی، مراکز آموزشی و نهادهای فرهنگی باید در برابر رشد پدیده بلاگرنماها نقش فعالی ایفا کنند و با اطلاعرسانی درست و تحلیل کارشناسی، چهره واقعی این افراد را برای جامعه روشن کنند.
وی گفت: آگاهی عمومی، بهترین ابزار پیشگیری است؛ همانطور که در حوزه سلامت جسمی نیاز به واکسیناسیون داریم، در حوزه رسانه نیز باید جامعه را در برابر فریبهای دیجیتال واکسینه کنیم.
جلیلیان یادآورشد: پلیس فتا در کنار برخورد قانونی با مجرمان سایبری، برنامههای آموزشی متعددی را برای ارتقای آگاهی شهروندان دنبال میکند و کاربران در صورت مشاهده فعالیتهای مشکوک یا صفحات فریبکارانه میتوانند موضوع را از طریق سایت رسمی پلیس فتا به نشانی www.cyberpolice.ir گزارش دهند.
چهرههای مجازی با نقاب واقعیت
یک کارشناس سواد رسانهای نیز در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: رشد بیسابقه پدیده «بلاگرنماها» در سالهای اخیر، نشانهای از تغییر الگوهای هویتی در جامعه است؛ افرادی که با تکیه بر ظاهر و نمایش، جای دانش و اعتبار را گرفتهاند و ذائقه فکری کاربران را به سمت سطحینگری سوق میدهند.
"ابراهیم نوروزی فر" اظهار کرد : بلاگرنماها کسانی هستند که بدون تخصص یا مسوولیت اجتماعی با ساختن محتوای نمایشی و گاه تحریفشده، سعی دارند خود را مرجع یا الگوی زندگی معرفی کنند و آنان از الگوریتم شبکههای اجتماعی برای دیدهشدن استفاده میکنند و با تحریک احساسات، مخاطب را در چرخهای از هیجان و مصرف محتوا نگه میدارند.
وی افزود: در چنین فضایی بسیاری از کاربران جوان تصور میکنند موفقیت یعنی شهرت آنلاین، نه مهارت یا تلاش واقعی، نتیجه این طرز فکر، شکلگیری نسلی است که ارزش خود را با تعداد دنبالکنندهها میسنجد و برای جلب توجه، از مرزهای اخلاقی و اجتماعی عبور میکند.
این کارشناس رسانه ای تأکید کرد: خطر اصلی بلاگرنماها، تولید «واقعیت جعلی» است که با تدوین و گزینش لحظههای خاص زندگی، تصویری از رفاه و خوشبختی میسازند که در دنیای واقعی وجود ندارد. مخاطب، بیآنکه متوجه باشد، خود را با این تصویر مقایسه میکند و دچار احساس کمبود، اضطراب یا بیاعتمادی به زندگی میشود.
نوروزی فر بیان کرد: فضای مجازی امروز نیازمند بازتعریف فرهنگ استفاده است و رسانهها باید در آموزش عمومی، سواد رسانهای را جدی بگیرند تا کاربران بدانند هر محتوای پربازدید الزاماً ارزشمند نیست و در کنار آن، نهادهای آموزشی و فرهنگی باید الگوهای واقعی موفقیت را معرفی کنند.
وی گفت: فضای مجازی میدان بیانتها برای یادگیری و ارتباط است، اما تنها کسانی در آن رشد میکنند که بین «نمایش» و «واقعیت» مرز قائل باشند و آگاهی و تفکر انتقادی، مهمترین ابزار دفاعی در برابر چهرههای مجازی با نقاب شهرت است.