زعفران، معادن و تجارت مرزی؛ سه ضلع امیدبخش توسعه خراسان‌شمالی

ایرنا/ بجنورد- ایرنا- طلای سرخ مزارع، ذخایر خاموش زیرزمینی و گذرگاه‌های تجاری مرزی، سه محور اقتصادی خراسان شمالی است که اگر بر مدار دیپلماسی استانی بچرخند، می‌توانند موتور توسعه پایدار استان را قدرتمند تر از همیشه به حرکت درآورد.

به گزارش ایرنا، در تالار ولایت حرم امام رضا(ع)؛ جایی که فضای معنوی آن با نور کم‌رمق لوسترها و عطر دل‌انگیز صحن‌های حرم آمیخته بود، شامگاه چهارشنبه جمعی از وزرا، سفرا و استانداران خراسان شمالی، رضوی و جنوبی گرد هم آمدند تا درباره آینده‌ای صحبت کنند که بیش از هر زمان دیگری به دیپلماسی استانی گره خورده است.

---

بازار

---

دیداری که با حضور آیت‌الله احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی برگزار شد و بر محور توسعه و بهره‌برداری هوشمندانه از ظرفیت‌های استان‌ها شکل گرفت.

در این میان، استاندار خراسان شمالی با نگاهی دقیق و آمارهای مشخص روی صحنه آمد؛ آمارهایی که نشان می‌دهد پشت آرامش ظاهری بازار استان، فرصتی بزرگ برای جهش اقتصادی نهفته است.

تجارت مرزی؛ دریچه‌ نگاه به بازارهای منطقه

خراسان شمالی سال‌هاست در جوار ترکمنستان قرار دارد؛ مرزی که اگرچه فرصت‌های طلایی برای تبادلات اقتصادی ایجاد کرده، اما سهم واقعی استان از تجارت با این کشور تنها چهار درصد است.

این در حالی است که حجم کل مبادلات ایران و ترکمنستان به ۴۴۰ میلیون دلار می‌رسد.

این آمار، نه‌تنها فاصله‌ای جدی با توان واقعی استان را نشان می‌دهد بلکه زنگ هشداری برای فعالان اقتصادی و دستگاه‌های مرتبط است.

استاندار تاکید می‌کند که با فعال‌سازی ظرفیت‌های مرزی، تسهیل صادرات و راهبردهای دیپلماسی نزدیک‌تر با عشق‌آباد، این سهم می‌تواند به‌مراتب افزایش یابد.

ارتقای فضای کسب‌وکار؛ قدمی مثبت اما ناکافی

استان در ماه‌های اخیر توانسته رتبه کسب‌وکار خود را به مقام هفتم کشور ارتقا دهد؛ دستاوردی که نتیجه اصلاح فرایندهای اداری و بهبود فضای سرمایه‌گذاری است اما استاندار با واقع‌بینی می‌گوید: «این کافی نیست.»

زیرا در میدان رقابت استان‌ها، تنها کسانی پیش می‌افتند که هم‌زمان به بدنه قوانین، دیپلماسی و جذب سرمایه‌های خارجی اهمیت بدهند.

معادن؛ گنجینه‌ای خام

یکی از ظرفیت‌های برجسته خراسان شمالی، مجموعه پهنه‌های معدنی است؛ که حجم آن یک میلیارد و ۱۵۰ میلیون تن برآورد شده است.

با این وجود، تنها هفت میلیون تن از این ظرفیت عظیم فرآوری می‌شود؛ یعنی بخش قابل توجهی از ارزش افزوده، بی‌صدا از مرزها خارج شده و در کارخانه‌های دیگر به سرمایه تبدیل می‌شود.

به‌گفته استاندار، این ناکارآمدی نه از کمبود منابع، بلکه از ضعف در چرخه اکتشاف تا فرآوری ناشی می‌شود. او اعتقاد دارد که با سرمایه‌گذاری خارجی و مشارکت شرکت‌های بین‌المللی می‌توان این حلقه گمشده را تکمیل کرد.

زعفران؛ طلای سرخ با بازار جهانی

در کنار معادن، زعفران نیز به‌عنوان محصولی استراتژیک استان نقش‌آفرینی می‌کند. کیفیت بالای زعفران خراسان شمالی، آن را در جایگاهی قرار داده که بازارهای اروپایی، روسی و منطقه‌ای می‌توانند مقصدهای اصلی آن باشند.

استاندار تاکید می‌کند که «باید بیشترین بهره را از این محصول برد»؛ یعنی از صادرات خام پرهیز شود و صنایع بسته‌بندی رقابتی، برندینگ جهانی و قراردادهای تجاری فعال گردد.

دیپلماسی استانی؛ پلی برای عبور از تحریم‌ها

یکی از محورهای اصلی سخنان استاندار، نقشی بود که دیپلماسی استانی در عبور از تحریم‌ها ایفا می‌کند، او با اشاره به اینکه رویکرد جدید بر ارتباط مستقیم استان با بازارهای منطقه‌ای استوار است، افزود: می‌توان بخشی از فشارهای اقتصادی را با توسعه همکاری‌های فرامرزی کاهش داد.

این نگاه نشان از تغییر زاویه دید مدیریتی دارد؛ از تمرکز صرف بر پایتخت به سمت کنش‌گری استانی.

توسعه‌ای که استاندار از آن سخن گفت، زمان‌بر و پیچیده است اما تحقق آن نیازمند همراهی تمام نهادهای مرتبط از گمرک تا منطقه ویژه اقتصادی و دانشگاه‌ها است.

بدون این همراهی، نه معدنی فرآوری خواهد شد و نه زعفرانی برند خواهد شد.

چشم‌اندازی امیدوارکننده

با جمع‌بندی سخنان و فضای گفت‌وگوها در این دیدار، سه ضلع توسعه اقتصادی استان بیش از همیشه پررنگ شده است: زعفران به‌عنوان محصولی استراتژیک و جهانی، معادن به‌عنوان موتور ایجاد ارزش افزوده و تجارت مرزی به‌عنوان دریچه تعاملات اقتصادی منطقه‌ای است.

اگر این اضلاع به درستی در کنار دیپلماسی استانی قرار گیرند، چشم‌انداز اقتصادی خراسان شمالی روشن‌تر از گذشته خواهد شد.

استاندار خراسان شمالی با تاکید بر «عزم جدی مدیریت استان»، اعلام کرد که رویکرد جدید به گونه‌ای طراحی شده تا سهم استان در صادرات افزایش یابد، فرآوری معادن رونق بگیرد، زعفران ارزش افزوده واقعی ایجاد کند و بنیه تجارت فرامرزی تقویت شود.

این‌ها نشانه‌هایی است که می‌تواند آینده اقتصادی استان را نه بر کاغذ، بلکه در عمل متحول کند.