1
0
93
کردستان؛ استان گنبدها، آرامگاه‌ها و قرآن‌های کهن
ايسنا
بروزرسانی
ایسنا/ کردستان، استانی که در کنار طبیعت بی‌نظیرش، در دل خود میراثی سترگ از فرهنگ مذهبی را جای داده است؛ استانی که هم مسجد دارد و هم مناره، هم طبیعت دارد و هم طریقت، هم تاریخ دارد و هم ایمان و در اینجا گردشگری تنها به دیدن نیست؛ سفری است برای شناخت، برای درک عمق باورهایی که در دل این مردم ریشه دوانده است.
کردستان، استانی مملو از منارە و مسجد، آرامگاە و امام زادە است کە هر کدام از این مقابر و مساجد داستانی دارند؛ داستان مردانی از نسل پیامبر(ص) که برای هدایت و روشنگری مردم به این سرزمین آمده و با زندگی و مرگ خویش، ایمان را در دل کوهستان‌ها زنده نگه داشتند.
با این حال، بسیاری از گردشگران وقتی بە کردستان می‌آیند و از شهرهایی مانند سنندج و سقز و بانە کە دیدن می‌کنند تنها مجذوب طبیعت چشم‌نواز و خانه‌های تاریخی آن می‌شوند؛ در سنندج به دیدن عمارت آصف و حمام خان می‌روند، از خیابان فردوسی عبور می‌کنند و در بازار قدیمی به تماشای صنایع‌دستی می‌نشینند، اما شاید کمتر کسی بداند که در همین نزدیکی، زیارتگاه‌هایی نهفته است که قرن‌هاست میزبان دعا، نذر و اشک زائرانند کە از آرامگاه پیرمحمد گرفته تا مرقد پیرعمر، از حرم مطهر هاجره خاتون تا بقعه بابا شیخ احمد باینچوب، هر یک بخشی از روح این شهر را در خود دارند.
سنندج شهری است که در میان کوه‌های سر به فلک کشیده زاگرس آرمیده و در دل خود صدای اذان، تاریخ و عرفان را همزمان طنین‌انداز کرده است.
شهری که از دیرباز به‌عنوان شهر مسجد و مناره شناخته می‌شود؛ چراکه بیش از هر شهر دیگری در ایران، میزبان مسجدهایی است که همچون گوهرهایی درخشان در میان بافت قدیمی شهر می‌درخشند.
اگر از فراز کوه آبیدر به شهر بنگری، مناره‌های فیروزه‌ای‌رنگ در میان خانه‌های آجری و بام‌های هم‌سطح، چون نگینی روحانی بر پهنه‌ی خاک سنندج خودنمایی می‌کنند.
هر یک از این مناره‌ها، نشانی است از ایمان مردم و یادگاری از دست‌های هنرمند معمارانی که سنگ و آجر را با ذکر و دعا در هم آمیخته‌اند.
سنندج شهری است که طبیعت، تاریخ و مذهب در تار و پودش تنیده شده‌اند؛ شهری که همزمان صدای نی در کوهستان‌هایش شنیده می‌شود و هم نغمه‌ی اذان از گلدسته‌هایش.
از گنبدهای آبی و کاشی‌کاری‌های معرق گرفته تا درهای چوبی و مقرنس‌کاری‌های ظریف، همه چیز در این شهر روایتگر روحی است که از ایمان سرچشمه گرفته است.
در کوچه‌های قدیمی سنندج، گام که برمی‌داری، دیوارها قصه می‌گویند، قصه‌ی مردمانی که در میان فراز و فرود تاریخ، با دل‌هایی لبریز از عشق به خدا و اهل بیت(ع)، بناهایی را ساخته‌اند که امروز نه‌تنها محل عبادت بلکه نشانه‌ای از فرهنگ و هویت‌شان است.
مسجد دارالاحسان، مسجد و زیارتگاه هاجره خاتون، مسجد خورشید لقا خانم، مسجد رشید قلعه‌بیگی، آرامگاه پیر عمر، مسجد وکیل، امامزاده پیرعمر، امامزاده پیرمحمد و کلیسای سنندج هر یک بخش مهمی از هویت این شهر را تشکیل داده‌اند؛ مساجدی که در میان آن‌ها صدای تلاوت قرآن و دعای صبحگاهی، با عطر اسپند و نور شمع در هم می‌آمیزد و فضای شهر را آکنده از آرامش می‌کند.
اما شهرت سنندج تنها به مسجدهایش محدود نیست؛ در کنار مناره‌ها و گنبدهای فیروزه‌ای، این شهر آینه‌ای از عرفان و طریقت نیز هست.
از قرن‌ها پیش، طریقت‌های عرفانی مختلف در این منطقه رواج داشته و پیران طریقت، خانقاه‌ها و زاویه‌هایی در اطراف شهر برپا کرده‌اند که هنوز هم در ایام خاص مذهبی، محل ذکر و سماع دراویش و مریدان است.
عرفان در سنندج نه صرفاً مکتب فکری، بلکه شیوه‌ی زندگی است؛ طریقی که در نگاه مردم، گفتارشان و حتی معماری خانه‌ها و مساجدشان جاری است.
هر مسجد در این شهر، نه فقط مکان نماز بلکه کلاس درسی از هنر و عرفان است؛ هر مناره، نه فقط سازه‌ای معماری بلکه دست اشاره‌ای است به آسمان و هر زیارتگاه نه فقط مکانی مقدس بلکه تکه‌ای از حافظه جمعی مردم کردستان است.
آرامگاه امامزاده پیرمحمد
بر فراز تپه‌ای مشرف بر شهر سنندج، گنبدی فیروزه‌ای‌رنگ چون نگینی درخشان بر دامان کوهستان می‌درخشد؛ آرامگاه امامزاده محمد بن عمر یحیی، معروف به پیرمحمد.
این گنبد مخروطی شکل، از هر نقطه شهر قابل مشاهده است و نمادی از تاریخ، ایمان و هنر مردمان کردستان به شمار می‌آید.
آرامگاه امامزاده پیرمحمد از کهن‌ترین بناهای مذهبی شهر سنندج است و از اسناد گویای قدمت و هویت تاریخی این دیار به شمار می‌رود؛ در مجاورت این بقعه مسجدی نیز در دوران بعد ساخته شده که جلوه‌ای معنوی‌تر به مجموعه بخشیده است.
این آرامگاه در میدان نبوت سنندج و بر فراز تپه‌ای در گورستان قدیمی پیرمحمد قرار دارد کە مدفن شریف امامزاده محمد بن یحیی فرزند پیرعمر از نخستین ساداتی است که در این منطقه ساکن شدند.
بنای کنونی بقعه با گنبد مخروطی و آراسته به کاشی‌های فیروزه‌ای، به‌گونه‌ای ساخته شده که درخشش آن چشم هر رهگذری را از دور می‌رباید.
با عبور از حیاط ورودی، صحن آرامگاه آشکار می‌شود. ایوانی کوچک در ابتدای صحن قرار دارد که زائران در آن به اقامه نماز می‌پردازند کە پنجره‌های رنگین پیرامون ایوان، با بازی نور و رنگ، فضایی روحانی پدید آورده‌اند؛ همچنین در سوی دیگر شهر، آرامگاه پدر ایشان امامزاده پیرعمر، همچون نگینی دیگر درخشان است.
صحن ورودی محل جمع‌آوری و توزیع نذورات مردم نیکوکار سنندج است. تا چند دهه پیش، حجره‌هایی در اطراف آرامگاه وجود داشت که محل تحصیل طلاب علوم دینی بود و صدای زمزمه قرآن از آنجا طنین‌انداز می‌شد.
در مرکز بقعه، ضریحی زردرنگ و درخشان قرار دارد که مأوای دل‌های عاشق و زیارتگاه مؤمنان در تمام فصول سال است.
گنبد آرامگاه، ساختاری هشت‌ضلعی منظم دارد که با دقت و ظرافتی چشم‌نواز ساخته شده است کە هر ضلع با کاشی‌کاری‌های باشکوه و آیات قرآن و عباراتی در مدح پیامبر اکرم(ص) زینت یافته و در اوج زیبایی به نقطه‌ای واحد، رو به آسمان، ختم می‌شود.
نور در این بنا جایگاه ویژه‌ای دارد، برای تعدیل روشنایی بیرون و جلوگیری از تابش مستقیم، در ورودی بنا هشتی‌ای چندضلعی ساخته‌اند که با نورگیرهای بالایی، روشنایی ملایمی را به درون منتقل می‌کند.
این شیوه که از ویژگی‌های برجسته معماری سنتی ایرانی است، باعث می‌شود فضای داخلی آرامگاه، همواره دل‌انگیز و روح‌بخش باشد.
در صحن اصلی، فضای مدور هشت‌ضلعی با نورپردازی مهندسی‌شده‌ای درخشان است؛ جایی که هم محل عبادت و نماز جماعت است و هم مکان برگزاری آیین‌های مذهبی، مولودی‌خوانی و تلاوت قرآن.
آرامگاه امامزاده پیرمحمد همواره پناهگاه دل‌سوختگان و عاشقان اهل بیت (ع) بوده و در مناسبت‌های مذهبی، خیل مشتاقان را به گرد خود فرا می‌خواند.
شایان ذکر است که مقبره امامزاده پیرعمر، پدر ایشان، نیز در خیابان امام خمینی(ره) شهر سنندج قرار دارد و زیارتگاه دوستداران خاندان پیامبر اکرم (ص) است.
قرآن تاریخی نگل
در دل کوهستان‌های سرسبز کردستان، در میان درهای پرصفا و کنار رودخانه خروشان شوشیر، روستایی آرام و روح‌نواز به نام نگل آرمیده است؛ روستایی که نام خود را از داستانی شگفت‌انگیز و کهن برگرفته است، داستان کشف قرآنی آسمانی و هزارساله که قرن‌هاست برکت و قداست را به این سرزمین بخشیده است.
گویند روزی، حدود هزار سال پیش، چوپانی از آبادی‌های اطراف گوسفندانش را برای چرا به این دره آورده بود، هنگامی که گوسفندان در دشت‌های سبز مشغول چرا بودند، نگاه چوپان به گلی زیبا و درخشان افتاد؛ برای چیدن آن خم شد و با دقت و وسواس خاک پیرامون گل را کنار زد تا آسیبی به آن نرسد کە ناگهان چاله‌ای در خاک پدیدار شد و از دل آن صندوقچه‌ای مرموز آشکار گشت.
چوپان که از دیدن آن شگفت‌زده شده بود، اهالی روستا را فراخواند؛ مردم دسته‌جمعی به دره آمدند و صندوق را بیرون کشیدند؛ وقتی درِ آن گشوده شد، نوری دل‌انگیز فضا را پر کرد؛ قرآنی شریف و کهن درون آن قرار داشت، گنجینه‌ای الهی که با خطی زیبا بر پوست نازک آهو نگاشته شده بود.
از آن پس، مردم محل این کشف را مقدس شمردند و برای پاسداشت آن، مسجدی در همان مکان بنا کردند، اندک‌اندک خانه‌ها در اطراف مسجد شکل گرفت و بدین گونه، روستای نگل پا به حیات نهاد.
قرآن نگل از نفیس‌ترین نسخه‌های قرآنی جهان اسلام است کە این نسخه‌ی تاریخی بر پوست آهوی لطیف نوشته شده و با آب طلا و نقش‌ونگارهای گیاهی زیبا تزئین گشته است کە بنا بر اساس نظر کارشناسان، این قرآن شریف در دوران خلافت عثمان بن عفان و به خط کوفی نگاشته شده است.
قرآن نگل یکی از چهار نسخه‌ی اصلی قرآن است که در همان دوران به چهار گوشه جهان فرستاده شد؛ یکی از آن‌ها سهم ایران بود و سرانجام در این روستای کوچک اما پرشکوه مأوا گرفت.
ابعاد این قرآن ارزشمند، ۳۸ سانتی‌متر طول و ۲۱ سانتی‌متر عرض دارد کە رنگ صفحاتش قهوه‌ای روشن و جنس آن از چرم طبیعی است؛ این نسخه خطی در طول قرون متمادی چندین بار به سرقت رفته، اما هر بار به شکلی معجزه‌آسا به آغوش اصلی خود بازگشته است که گویی زمین و مردم نگل اجازه نمی‌دهند این یادگار آسمانی از آنان جدا شود.
اهالی روستا به این قرآن باور عمیقی دارند و آن را مشکل‌گشا می‌دانند و در سختی‌ها و نیازها با نیت خالص به آن متوسل می‌شوند.
به فرمان مقام معظم رهبری، این قرآن اکنون در محفظه‌ای شیشه‌ای و ضدگلوله نگهداری می‌شود و سالانه هزاران زائر و گردشگر از سراسر ایران و جهان برای دیدن این میراث الهی به نگل سفر می‌کنند.
مسجد جامع سنندج
در قلب بافت قدیمی سنندج، در میان کوچه‌های پرخاطره و خانه‌های سنتی، بنایی باشکوه و روح‌نواز با گنبدی فیروزه‌ای و کاشی‌کاری‌هایی چشم‌نواز خودنمایی می‌کند؛ مسجد جامع سنندج، یکی از زیباترین یادگارهای معماری ایرانی ـ اسلامی در غرب ایران.
هنگامی که گام در محوطه مسجد می‌نهید، نخستین چیزی که چشمتان را می‌نوازد، کاشی‌کاری‌های آبی‌رنگ و دل‌انگیزی است که همچون آسمان بر دیوارها نشسته‌اند. این کاشی‌ها روایتگر ذوق و سلیقه بی‌نظیر معماران و هنرمندان روزگار قاجارند.
این مسجد تاریخی بر سکویی بلند بنا شده است و برای ورود به آن باید چند پله را طی کنید. همین چند پله، فاصله میان دنیای بیرون و دنیایی از نور، نظم و هنر است. با نخستین نگاه به ایوان‌ها و مناره‌های خوش‌تراش مسجد، معماری باشکوه اصفهانی در ذهن تداعی می‌شود؛ سبکی که در دوران قاجار به اوج زیبایی خود رسیده بود.
در میانه حیاط مسجد، حوضی آبی‌رنگ آرام گرفته است؛ جایی که نمازگزاران گرد آن جمع می‌شوند تا وضو بگیرند و خود را برای حضور در پیشگاه حق مهیا سازند، صدای فواره‌های حوض با پرندگان حیاط و زمزمه مردم درآمیخته و آهنگی روح‌نواز می‌آفریند که جان را طراوت می‌بخشد.
با ورود به شبستان، شکوه واقعی مسجد آشکار می‌شود؛ بیست‌وچهار ستون سنگی مارپیچ، با طرح‌هایی شبیه طناب‌های تاب‌خورده، قامت افراشته‌اند و سقف بلند را بر دوش گرفته‌اند. هر گوشه مسجد، پرده‌ای از هنر و ایمان است؛ گچبریهای ظریف، کاشی‌کاری‌های معرق هفت‌رنگ، ازاره‌های مرمرین و گنبدی هلالی که با نظمی شاعرانه بر فراز شبستان گسترده شده است.
هرآنچه در این مسجد می‌بینی، از جنس عشق و هنر است؛ از ستون‌های مارپیچ و گچبریهای استادانه گرفته تا فرش‌های دست‌باف که هنرمندان کردستان با تار و پود ایمان و ذوق خویش بافته‌اند.
می‌گویند مسجد جامع سنندج خود چون کتیبه‌ای زنده است که در گوشه‌گوشه‌اش آیات قرآن کریم جلوه‌گر است؛ و آن‌گونه که اهل دل گفته‌اند، دو سوم آیات الهی در تزئینات و نقوش این مسجد به چشم می‌خورد.
در روزگاران کهن، این مکان مقدس نه تنها مسجد، بلکه دارالعلم نیز بود؛ جایی برای پرورش علمای نامدار و اندیشمندان کردستان که در سایه ایمان و دانش، چراغ دانایی را در منطقه برافروختند.
بنا بر کتیبه‌های تاریخی، ساخت این مسجد باشکوه به فرمان امان‌الله‌خان اردلان، والی وقت کردستان و از حامیان علم و هنر، در فاصله سال‌های ۱۲۲۶ تا ۱۲۳۲ هجری قمری و در دوره حکومت فتحعلی‌شاه قاجار انجام گرفت.
امروز نیز مسجد جامع سنندج همچنان ایستاده است؛ همچون نگینی فیروزه‌ای در دل شهر که هر صبح، آفتاب بر گنبدش می‌تابد و صدای اذان مؤذن، در میان خانه‌های تاریخی طنین‌انداز می‌شود؛ یادگاری از ایمان، هنر و تاریخ مردمان کردستان.
مرقد و آرامگاه بابا شیخ احمد باینچوب
مرقد و آرامگاه بابا شیخ احمد درست روبه‌رو و مشرف به کل روستای زیبای باینچوب قرار گرفته است، این مکان نه تنها یک مرکز مذهبی است، بلکه با امکانات رفاهی و گردشگری خود، تجربه‌ای متفاوت از زیارت و طبیعت را برای مسافران فراهم می‌کند.
برای راحتی زائران و گردشگران، سکوهایی در اطراف آرامگاه تعبیه شده است تا بتوانند لحظاتی آرام و معنوی را در کنار مرقد سپری کنند؛ همچنین خانه‌ای در نزدیکی آرامگاه ساخته شده تا مسافرانی که قصد دارند شب را در این مکان خوش‌آب‌وهوا و معنوی به سر برند، آسایش داشته باشند.
روستای باینچوب یکی از روستاهای قرآنی منطقه است کە مردمان این روستا عمدتاً از سادات بوده و اعتقادات مذهبی بالایی دارند و در این روستا، بقعه بابا شیخ احمد باینچوب، یکی از عارفان نامی کرد، واقع شده است.
بابا شیخ احمد باینچوب، معروف به سلطان و مشهور به بابای باینچوب، عالمی وارسته و عارفی بی‌همتا بود کە در سال ۸۴۲ هجری قمری در روستای ملکشان، واقع در ۱۲ کیلومتری جنوب سنندج، دیده به جهان گشود.
او علوم اولیه را در زادگاه خود فرا گرفت و برای تکمیل دانش خویش به بغداد و دمشق سفر کرد و در مصر آن را به پایان رساند؛ همچنین آداب طریقت را از یکی از مشایخ سهروردی آموخت و با علم و فضلی بسیار عالی به کردستان بازگشت.
روستای باینچوب، که نام اصلی آن ته‌لاسی بوده، جزو ملک پدری بابا شیخ نبود و در اصل ملک بلالی‌های روستای کمیز بود، اما در سال ۹۰۹ قمری، حضرت شیخ آن را به مبلغ ۷۸۵۰ «تنکه» خریداری و در محل کنونی آباد کرد.
نسب شریف سید شیخ احمد به حضرت علی نقی (ع) می‌رسد و ایشان پسر امیرمحمود، پسر سید حسن معروف به پیرخضرانی، پسر سید حسین، پسر شاهزاده عبدالله، پسر سید موسی، و فرزند ظهیرالدین سید محمد زاهد پیر خضر شاهو است.
امامزاده پیر عمر (ع)
مرقد امامزاده پیر عمر در قلب سنندج واقع شده و یکی از مهم‌ترین اماکن مذهبی و دیدنی این شهر به شمار می‌آید کە بنا بر شجره‌نامه، ایشان پسر بلافصل حضرت علی (ع) بوده و در منابع تاریخی به نام سید عبدالصمد یاد شده است؛ اما از آنجا که مدفن ایشان در سرزمینی قرار گرفته که بیشتر اهل سنت ساکن بودند، به احترام و احترام مردم، به پیر عمر مشهور گشت.
این مجموعه ارزشمند شامل مقبره، مسجد، آرامگاه خاندان بزرگان و مشاهیر سنندج و فضاهای پیرامون آن است و در ضلع جنوبی خیابان امام خمینی و نزدیک قلعه حکومتی سنندج قرار دارد کە به نظر می‌رسد ساخت بنای اصلی در دوران حکومت سلیمان‌خان اردلان و در سال ۱۰۴۰ هجری قمری انجام شده و در دوره‌های بعدی بخش‌هایی به آن افزوده شده است.
ساختمان امامزاده از سه فضای گنبددار تشکی�� شده که دو بخش آن به عنوان زیارتگاه و بخش دیگر به عنوان مسجد مورد استفاده قرار می‌گیرد کە معماری این مجموعه چشم‌نواز و دل‌انگیز است و می‌توان از ویژگی‌های آن به تزیینات آجری، آینه‌کاری‌های هنرمندانه، ارسی‌های زیبا، گچبریهای استادانه و خط بنایی در حاشیه گنبد اشاره کرد.
مردم متدین کردستان هر هفته، به ویژه روزهای پنجشنبه و جمعه، در جوار این مرقد به انجام مراسم مذهبی می‌پردازند؛ از جمله ختم قرآن، مولودی‌خوانی و توزیع نذورات و این بقعه معنوی نه تنها مکانی برای زیارت است، بلکه بخشی از تاریخ و فرهنگ مردم سنندج را نیز بازتاب می‌دهد.
امامزاده پیر عمر (ع) با شماره ۲۶۱۵ در فهرست آثار تاریخی و ملی ایران ثبت شده و همچنان یکی از مهم‌ترین نمادهای مذهبی و فرهنگی شهر سنندج به شمار می‌رود.
امامزاده هاجره خاتون
یکی از مکان‌های مذهبی شهر سنندج، امامزاده هاجره خاتون است، خواهر گرامی امام رضا (ع) و فرزند امام موسی کاظم (ع)، کە در سفر امام رضا (ع) به خراسان، در سنندج دار فانی را وداع گفت و در محله قدیمی سرتپوله این شهر به خاک سپرده شد.
این آرامگاه نه تنها مکانی برای دعا و نیایش بلکه محلی است که زوار و عاشقان اهل بیت (ع) از سراسر کشور با ارادت به زیارت آن می‌آیند.
وجود این امامزاده در سنندج، جلوه‌ای از عشق و احترام مردم کردستان، حتی از میان اهل سنت، به پیامبر گرامی اسلام (ص) و ائمه اطهار (ع) است.
در کنار مقبره مطهر هاجره خاتون، مسجدی به همت «ملایعقوب» بنا شد که به نام مسجد هاجره خاتون شناخته می‌شود کە این مسجد در طول زمان با تلاش‌های مرحوم حاج شیخ شکرالله و سایر واقفان مرمت و توسعه یافته است.
این مکان مذهبی، امروز یکی از مهم‌ترین مسجدهای شهر سنندج به شمار می‌رود و یادگار همت و ارادت مردمی است که برای حفظ و گسترش آن اهتمام ورزیده‌اند.
معماری مسجد و مرقد هاجره خاتون، تلفیقی از سبک سنتی کردستان با ایوانی ستون‌دار در سمت جنوب و گچبریهای زیباست کە نقوش گل و گیاه که توسط استادان هنرمند خلق شده، جلوه‌ای چشم‌نواز به این بنا بخشیده است، بافت تاریخی و فرهنگی این مجموعه، همواره بازدیدکنندگان و زائران را شگفت‌زده و تحت تأثیر قرار داده است.
این امامزاده با دو درب ورودی در اضلاع غربی و شرقی، راهی به بازارچه سرتپوله دارد. در گذشته، مردم به درب غربی آن زنجیر می‌بستند و از روح پاک هاجره خاتون یاری می‌جستند.
مسجد و مرقد هاجره خاتون در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۷۹ با شماره ۲۷۷۰ در فهرست آثار ملی ثبت شد. در سال‌های اخیر پروژه‌ای برای ساماندهی صحن و احداث سردرب شمالی، همراه با سرویس‌های بهداشتی و وضوخانه مجهز، در مساحتی حدود ۲۴۳ متر مربع توسط بنیاد مسکن آغاز شد و با اعتباری بالغ بر ۲ میلیارد تومان به پایان رسید تا پذیرای زائران به شکل مناسب و باشکوه باشد.
مسجد دومناره سقز
در قلب بافت کهن شهر سقز و در دامنه تپه تاریخی نارین‌قلعه، بنایی آرام و باشکوه سر برآورده که صدای اذانش قرن‌هاست در گوش تاریخ طنین‌انداز است؛ مسجد دومناره سقز، یادگار ایمان مردم این دیار و از جلوه‌های زیبای معماری اسلامی در کردستان.
این مسجد تاریخی در محله میان‌قلعه و در خیابان امام خمینی، پشت حسینیه سقز واقع شده است. بنایی است آزاد و باز از هر سو؛ در شمال به کوچه‌ای سه‌متری و تپه کهن نارین‌قلعه و خیابان امام می‌رسد، در جنوب به حوضخانه‌ای دل‌انگیز گشوده می‌شود، از غرب به گذرگاهی چهارمتری و از شرق به کوچه‌ای باریک و یک‌متری محدود است. این موقعیت باز، جلوه‌ای خاص به بنا بخشیده و ارتباط طبیعی آن را با فضای شهری حفظ کرده است.
درِ اصلی مسجد در ضلع غربی قرار دارد و سردر آجری آن با طرح‌های گره‌چینی آجر و کاشی‌های زردرنگ، به‌زیبایی نمایانگر هنر معماری دوره زندیه است. پس از ورود، دالانی با ابعاد حدود ۳ در ۳/۵ متر، زائر را به شبستان مسجد هدایت می‌کند.
در انتهای این دالان، نُه پله تعبیه شده که با تلفیقی از چوب، سنگ‌های لاشه و خشت خام ساخته شده‌اند و راهی است برای رسیدن به پشت‌بام مسجد؛ گویی هر پله، پلی است میان زمین و آسمان ایمان.
این مسجد در سال ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۲۶۰۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است و امروزه از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی و مذهبی استان کردستان به‌شمار می‌رود.
در نزدیکی این مسجد، همانند دیگر اماکن مذهبی کردستان، طبیعت نیز دست سخاوت گشوده است. نمونه‌ای زیبا از این هم‌نشینی معنویت و طبیعت، امامزاده سید جلال‌الدین (ع) مشهور به باباگرگر در شهرستان قروه است که چشمه آب گرم جوارش، هر ساله پذیرای زائران و گردشگران بسیاری است. آنان که به نیت شفا و آرامش دل می‌آیند، هم از طراوت این چشمه بهره‌مند می‌شوند و هم از معنویت امامزاده فیض می‌گیرند.
مسجد دومناره سقز، با تاریخ و روح معنوی‌اش، همچون نگینی بر تارک شهر سقز می‌درخشد؛ جایی که هنر، ایمان و زمان در هم تنیده‌اند و هر آجرش روایتگر قرن‌ها نیایش و عشق است.
باباگرگر
یکی دیگر از مکان‌های مذهبی و نقاط دیدنی استان کردستان، روستای «باباگرگر» در ۱۸ کیلومتری شمال شرقی شهرستان قروه است؛ روستایی که مردمان کرد، ترک و فارس آن را می‌شناسند و به واسطه طبیعت و معنویت خاصش، گردشگران زیادی را جذب می‌کند.
این روستا علاوه بر چشمه آب گرم مشهور خود، میزبان بقعه امامزاده سیدجلال‌الدین ابن سید معزالدین از نوادگان امام محمدباقر (ع) است.
این امامزاده که تاریخ دقیق ساخت آن نامشخص است، بر اساس برخی منابع، به دوره صفویه بازمی‌گردد و در زمان حکومت دولت ترکی آذربایجانی قاجار، بنای اولیه آن ساخته شده است. بقعه در سال ۱۳۸۲ با شماره ۳۴۸۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و همواره مقصد عاشقان اهل بیت بوده است.
یکی از جذابیت‌های باباگرگر، چشمه آب گرم آن است که بر اساس باور مردم منطقه، حفره‌ای در این چشمه قادر به برآورده کردن حاجات است کە این باور ریشه‌ای تاریخی دارد و اگرچه با تفسیرهای علمی نیز قابل توجیه است، همچنان جاذبه‌ای معنوی برای گردشگران و زائران به شمار می‌رود.
در کنار امامزاده پدیده‌های طبیعی جالبی به چشم می‌خورند کە مشهورترین آن‌ها «اژدها» است؛ برجستگی آهکی به طول ۳۰۰ متر، ارتفاع ۵ متر و عرض ۴ تا ۷ متر که به گفته مردم محلی، روزگاری اژدهای واقعی بوده است کە در اطراف این پدیده برجستگی‌های کوچک‌تر به شکل دست‌های اژدها دیده می‌شود و شکاف خروج آب در میان آن‌ها به وضوح قابل مشاهده است.
چشمه‌های جوشان گوگردی باباگرگر در برخی نقاط به رنگ نارنجی از زمین می‌جوشند و احتمالاً از دهانه یک آتشفشان خاموش سرچشمه می‌گیرند کە تجربه مردم و دانش پزشکی نشان می‌دهد که این آب گرم برای درمان بیماری‌های پوستی مفید است و بسیاری برای بهره‌مندی از خواص آن به این روستا سفر می‌کنند.
کردستان قطب مهم گردشگری مذهبی کشور است
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان کردستان، با اشاره به ظرفیت‌های ویژه استان کردستان در حوزه گردشگری مذهبی گفت: کردستان یکی از قطب‌های مهم گردشگری مذهبی کشور محسوب می‌شود، زیرا علاوه بر طبیعت بکر و چشم‌نواز، دارای آئین‌های دینی اصیل، زیارتگاه‌های ارزشمند و قرآن‌های تاریخی نفیس است که همواره مورد احترام مردم و علاقه‌مندان به میراث فرهنگی و دینی قرار دارند.
حجت‌الاسلام محمد کاروند در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: استان کردستان دارای ۱۰ نسخه تاریخی و نفیس از قرآن کریم است که در نقاط مختلف آن نگهداری می‌شوند.
وی افزود: برخی از این قرآن‌ها بیش از ۷۰۰ سال قدمت دارند و ارزش معنوی و تاریخی فوق‌العاده‌ای دارند، این نسخه‌های خطی نه تنها سندی از تاریخ قرآن‌پژوهی در منطقه هستند، بلکه به دلیل ارادت ویژه مردم، به زیارتگاه‌هایی تبدیل شده‌اند که محل رجوع و نذر و دعای مردم می‌باشند و نقش مهمی در حفظ فرهنگ دینی و مذهبی استان ایفا می‌کنند.
این مقام مسئول در ادامه به معرفی ظرفیت‌های مذهبی شاخص استان پرداخت و تصریح کرد: مسجد جامع دارالاحسان در سنندج و مسجد دو مناره سقز از جمله مهم‌ترین مساجد تاریخی و مذهبی استان هستند که هر ساله پذیرای هزاران زائر و دوستدار فرهنگ اسلامی و قرآنی می‌باشند.
حجت‌الاسلام کاروند ادامە داد: علاوه بر این امامزادگان برجسته‌ای مانند امامزاده حمزه عرب در بیجار و امامزاده هاجر خاتون(س) در سنندج نیز از جمله اماکن مذهبی پرطرفدار هستند که نه تنها به عنوان مرکز عبادت بلکه به عنوان نمادی از تاریخ و فرهنگ دینی مردم کردستان شناخته می‌شوند.
وی با تأکید بر نقش مهم استان در گردشگری مذهبی گفت: کردستان با برخورداری از طبیعت منحصر به فرد و چشم‌اندازهای طبیعی کم‌نظیر، بناهای تاریخی ارزشمند، آئین‌های مذهبی اصیل و قرآن‌های نفیس، جایگاه ویژه‌ای در نقشه گردشگری مذهبی کشور دارد و می‌تواند به عنوان مقصدی جامع برای علاقه‌مندان به فرهنگ، تاریخ و معنویت معرفی شود کە این ظرفیت‌ها نشان می‌دهد که توسعه گردشگری دینی در استان نه تنها یک فرصت فرهنگی، بلکه یک فرصت اقتصادی مهم نیز محسوب می‌شود که می‌تواند به ارتقای معیشت مردم و رونق اقتصادی منطقه کمک کند.
انتهای پیام
اخبار بیشتر درباره
اخبار مرتبط
0
0
87
0
0
109
0
0
109
0
0
226
0
0
100
0
0
53
اخبار بیشتر درباره
پس از این بخوانید
زایندهرود تنها یک مسیر آب نیست / چالشی بزرگتر از زایندهرود برای اصفهان نداریم
فوتبال مدرن دیگر تخریبچی نمیخواهد/ چرا روزهایی که تیم به حمایت نیاز دارد، حضور هواداران کمتر می‌شود؟
نبود منابع پایدار آبی، مانع اصلی توسعه اقتصادی استان
خانه‌ای که از موفقترین مراکز هنری جنوب غرب کشور است
کامیون هیزم قاچاق به مقصد نرسید
ستاد مردمی ششمین سالگرد حاج قاسم آغاز بکار کرد
اتحاد، سد محکمی در برابر توطئههای دشمن است
وجود ۱۱ میلیون «گیمر» در کشور / مسیر توسعه در حال بازتعریف است
مدال طلای پیکارهای کشتی آزاد کارگران کشور بر گردن کشتیگیر لارستانی
