در دوره گذار به نظام آماری ثبتی‌مبنا هستیم

ایسنا/ رئیس پژوهشکده آمار ایران گفت: کشور در دوره گذار به نظام آماری ثبتی‌مبنا قرار دارد و تحقق این نظام نیازمند آماده‌سازی‌های گسترده، هماهنگی میان دستگاه‌ها و فرهنگ‌سازی عمومی است.

محمدرضا عزیزالدین فرید روحانی در گفت و گو با ایسنا  اظهار کرد: برای رسیدن به نظام ثبتی‌مبنا، اقدامات و پیش‌نیازهای متعددی باید اجرایی شود تا زیرساخت‌های لازم فراهم شود. این نظام در کنار مزایای فراوانی که دارد، با چالش‌هایی نیز روبه‌رو است که یکی از مهم‌ترین آن‌ها هماهنگی بین سازمان‌ها محسوب می‌شود.

---

بازار

---

وی افزود: هماهنگی سازمانی در چند لایه مطرح است؛ از جمله تفاوت تعاریف و مفاهیم آماری. چون ثبت‌های اداری معمولاً برای اهداف داخلی هر سازمان جمع‌آوری می‌شود، هنگام استفاده در نظام آماری ممکن است با استانداردهای مرکز آمار یا سایر دستگاه‌ها هم‌خوانی نداشته باشد. بنابراین، یکی از الزامات اصلی این نظام، تدوین و اجرای استانداردهای واحد برای تعاریف، مفاهیم و فرمت داده‌ها است تا کیفیت داده‌ها ارتقا یابد.

رئیس پژوهشکده آمار ایران تصریح کرد: ایجاد این هماهنگی زمان‌بر است، اما در میانه راه آن قرار داریم و در صورت تحقق، گام بزرگی در مسیر استقرار نظام آماری نوین برداشته خواهد شد. پس از آن، گام‌های بعدی مانند «اتصال رکوردی» آغاز می‌شود که سازمان‌ها با هم‌افزایی داده‌های خود، موجب بهبود کیفیت اطلاعات آماری خواهند شد.

به گفته وی، مرکز آمار ایران نیز باید خود را با فضای جدید داده‌ای و نیازهای متنوع جامعه منطبق کرده و ساختارهای خود را بازتنظیم کند.

عزیزالدین فرید روحانی در پاسخ به پرسشی درباره راهکارهای اعتمادسازی مردم برای ارائه آمار صحیح گفت: مهم‌ترین عامل بی‌اعتمادی، نگرانی از عدم حفظ حریم خصوصی است. افراد هنگام ارائه اطلاعات شخصی تصور می‌کنند ممکن است داده‌هایشان در موارد دیگری استفاده شود، در حالی که محرمانگی داده‌ها در نظام آماری کشور یک اصل اساسی و خط قرمز مرکز آمار است.

وی افزود: بخشی از اعتمادسازی از مسیر اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی می‌گذرد که باید از مدارس و دانشگاه‌ها آغاز شود تا تبدیل به فرهنگ عمومی شود. در سرشماری‌های اخیر، مشارکت در مناطق روستایی مطلوب بود اما در شهرها کمتر دیده شد که ناشی از همین قضاوت‌ها و بی‌اعتمادی‌ها است.

رئیس پژوهشکده آمار ایران نقش رسانه‌ها و نهادهای مدنی را در تقویت اعتماد عمومی مؤثر دانست و گفت: رسانه‌ها می‌توانند در کنار سازمان‌های مردم‌نهاد و نخبگان، به ترویج فرهنگ آماری و آگاهی‌بخشی در جامعه کمک کنند.

وی همچنین از برگزاری نشست‌ها و همایش‌هایی با گروه‌های آماری، اجتماعی و نخبگان خبر داد و گفت: مشارکت این گروه‌ها به غنای نظام آماری کشور و ارتقای کیفیت تصمیم‌سازی‌ها کمک خواهد کرد.

عزیزالدین فرید روحانی در پایان تأکید کرد: سیاست‌گذاری‌های کلان باید مبتنی بر داده باشد، چرا که تصمیم‌گیری بدون داده، سیاست درستی به همراه ندارد. متأسفانه برخی تصمیم‌سازان به دلیل بی‌اعتمادی به کیفیت داده‌ها یا تأخیر در دسترسی، کمتر به آمارهای رسمی رجوع می‌کنند، اما اجرای سرشماری ثبتی‌مبنا با افزایش سرعت و دقت در تولید داده‌ها، می‌تواند این نقیصه را برطرف کند و مبنای تصمیم‌سازی علمی و دقیق قرار گیرد.

انتهای پیام