جمعیت گور ایرانی در پارک ملی کویر از ۵۰ راس فراتر رفت

ایرنا/ سمنان - ایرنا - مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: جمعیت گور ایرانی در پارک ملی کویر گرمسار با تلاش محیط‌بانان و همراهی کارشناسان و مدیران پیشین از ۵۰ راس فراتر رفته و احیای این گونه ارزشمند به‌طور کامل تحقق یافته است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، سعید یوسف‌پور روز سه‌شنبه در آیین گرامیداشت روز ملی محیط‌بان و جشن احیای گور ایرانی در پارک ملی کویر گرمسار با حضور معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست، بیان کرد: یاد و خاطره ۱۵۴ شهید عرصه حفاظت از طبیعت و محیط‌بانان جان‌باخته کشور گرامی است و امروز نام و یاد آنان در کنار پاسداشت محیط‌بانان زنده نگاه داشته می‌شود.

---

بازار

---

وی افزود: استان سمنان به‌لحاظ گستردگی مناطق تحت مدیریت، شرایط ویژه‌ای دارد و این استان با سه پارک ملی کویر، توران و گلستان از مهم‌ترین ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره کشور به شمار می‌رود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: از سال ۱۳۶۳ تاکنون، گور ایرانی در منطقه پارک ملی کویر منقرض شده بود اما با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده و انتقال این گونه از پارک ملی توران، امروز جمعیت آن در منطقه به بیش از ۵۰ رأس رسیده است.

وی ادامه داد: این موفقیت حاصل تلاش شبانه‌روزی محیط‌بانان و همراهی کارشناسان و مدیران در دوره‌های مختلف است و بدون کوشش و ایثار محیط‌بانان، احیای این گونه ممکن نبود.

وی با قدردانی از محیط‌بانان پارک ملی کویر گفت: این جشن در حقیقت به‌پاس زحمات آنان برگزار شده است و همه ما قدردان تلاش‌های بی‌منت محیط‌بانان هستیم که با وجود کمبود امکانات، در خط مقدم حفاظت از طبیعت کشور فعالیت می‌کنند.

سمنان پایتخت تنوع زیستی ایران

مدیرکل حفاظت محیط زیست سمنان افزود: استان سمنان به‌عنوان پایتخت تنوع زیستی و اقلیمی کشور شناخته می‌شود و همه زیستگاه‌ها و گونه‌های اصلی کشور از کویر تا جنگل در این استان وجود دارد.

یوسف‌پور گفت: حدود یک‌ششم مناطق تحت مدیریت کشور در سمنان قرار دارد، اما سهم نیروهای محیط‌بان در این استان کمتر از میانگین کشوری است. در برخی شهرستان‌ها از جمله میامی و سمنان، تعداد محیط‌بانان به حداقل ممکن رسیده است و همین موضوع دشواری مأموریت‌ها را دوچندان کرده است.

وی از رییس سازمان حفاظت محیط زیست خواست با توجه به ظرفیت‌ها و شرایط خاص استان، به تأمین نیرو و تجهیزات برای محیط‌بانان سمنان توجه ویژه‌ای شود.

ضرورت توجه به آموزش و جانشین‌پروری

وی با اشاره به اهمیت آموزش و توانمندسازی نیروهای محیط زیست استان گفت: یکی از تأکیدات سازمان، جانشین‌پروری است که بدون آموزش و ارتقای توان فنی کارکنان محقق نخواهد شد.

مدیرکل حفاظت از محیط زیست سمنان بیان کرد: فهرستی از نیروهای مستعد و علاقه‌مند در استان تهیه شده و انتظار می‌رود با حمایت سازمان، زمینه رشد و ارتقای آنان فراهم شود.

وی با قدردانی از حمایت‌های سازمان حفاظت محیط زیست در تجهیز محیط‌بانان ابراز امیدواری کرد و گفت: با استفاده از ظرفیت مسئولیت‌های اجتماعی و همراهی دستگاه‌ها، بخشی از مشکلات معیشتی و تجهیزاتی محیط‌بانان برطرف شود.

گورخر آسیایی به‌عنوان یکی از شاخص‌ترین گونه‌های در معرض خطر ایران، در گذشته از دشت‌های مرکزی کشور تا مرز افغانستان و ترکمنستان پراکنده بود، اما تخریب زیستگاه، شکار غیرمجاز و کمبود منابع آبی جمعیت آن را تا مرز انقراض پیش برد. این گونه مقاوم که نماد حیات‌وحش بیابانی ایران شناخته می‌شود، طبق گزارش اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) در فهرست گونه‌های «در خطر انقراض» قرار دارد و اکنون تنها در چند زیستگاه محدود از جمله پارک ملی توران، بهرام‌گور و پارک ملی کویر مشاهده می‌شود.

در پی کاهش شدید جمعیت، از سال ۱۳۹۷ طرح احیای گورخر آسیایی در پارک ملی کویر گرمسار آغاز شد. در نخستین مرحله، ۱۰ رأس گورخر از سایر مناطق کشور به این منطقه منتقل شدند که پنج رأس از آن‌ها به سلامت به مقصد رسیدند و پایه جمعیت جدید را تشکیل دادند. در مراحل بعدی نیز چندین رأس دیگر از یزد و کرمان به این جمعیت افزوده شد و روند زادآوری طبیعی آغاز گردید. اکنون پس از چند سال پایش مستمر، جمعیت گورخر آسیایی در این پارک به حدود ۵۰ رأس رسیده است که بیش از نیمی از آن‌ها در همین منطقه متولد شده‌اند.

به گفته رضا شاه‌حسینی، رییس پارک ملی کویر گرمسار، این موفقیت نتیجه همکاری سازمان حفاظت محیط‌زیست، اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان و محیط‌بانان محلی است و به الگویی موفق در احیای گونه‌های در معرض خطر در کشور تبدیل شده است. او با اشاره به ۹ زایمان موفق در سال ۱۴۰۴، پایداری جمعیت را «نشانه سازگاری مطلوب گونه با اقلیم کویر» دانست و تأکید کرد که تداوم این روند نیازمند تقویت منابع آبی، پوشش گیاهی و جلوگیری از ورود غیرمجاز به محدوده‌های حفاظت‌شده است.